Boekbesprekingen

De afgelopen tijd zijn veel publicaties aan de nationale Synode van Dordrecht van 1618-1619 gewijd. De meeste gaan over de Dordtse leerregels, van systematische beschouwingen tot en met pastorale handreikingen. Andere hebben betrekking op de Dordtse kerkorde en de Statenvertaling van de Bijbel. Het boek van Fred van Lieburg, hoogleraar religiegeschiedenis bij de faculteit der geesteswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam en inwoner van Dordrecht, heeft een specifieke invalshoek: het brengt in kaart wat er op de Europese kerkelijke topconferentie in zijn woonplaats allemaal wel niet gebeurd is. Niet alleen in de vergaderzaal, maar vooral ook achter de schermen.

De aanduidingen van de hoofdstukken geven een goede indruk van de inhoud: lange aanloop, Dordtse doorbraak, internationaal calvinisme, logistieke uitdaging, synodaal theater, gewraakte rechters, communicatieve ruimte, theologische politiek, publieke zuivering, energieke gevangenen, klein universum en lange nasleep. De hoofdstukken zijn allemaal onderverdeeld in behapbare paragrafen, ook steeds aangeduid met een trefzeker bijvoeglijk en dito zelfstandig naamwoord.

De auteur combineert een chronologische opzet met een thematische benadering, waardoor men nogal eens in de tijd teruggaat. Maar dat is niet erg, want Synodestad Dordrecht 1618-1619 beslaat een betrekkelijk korte periode: zeven maanden. ‘Met de aanloop en de nasleep zou je de tijdafbakening nog tot de jaren 1617-1620 kunnen oprekken, maar dan houdt het echt wel op.’

Ik aarzel niet om Synodestad Dordrecht 1618-1619 een magistraal boek te noemen.

Het is anders dan alle andere publicaties over de synode en haar besluiten inzake de leer, de kerkorde en de bijbelvertaling, omdat men de achtergronden van het verhaal werkelijk uit de eerste hand krijgt. In de lijst met primaire bronnen komt men brieven, dagboeken, rekeningen, alba amicorum, reisverslagen, synodejournalen en dergelijke tegen. Op basis daarvan krijgt men een indruk van wat de mensen die bij de synode betrokken waren, al was het misschien slechts zijdelings, beleefd (en doorstaan) hebben. Zo wordt duidelijk dat niet alleen het grote verhaal van 1618-1619 verteld kan worden, maar ook de ‘petite histoire’. In dit opzicht laat Van Lieburg zien dat hij een leerling van A.Th. van Deursen is.

Staat de wetenschappelijke statuur van Van Lieburg borg voor het niveau van Synodestad: Dordrecht 1618-1619, de andere kant is zijn onderhoudende, hier en daar zelfs meeslepende stijl van vertellen. Het boek leest ‘als een roman’.

Synodestad: Dordrecht 1618-1619 is niet alleen gecompleteerd met een opsomming van bronnen, maar ook met een kleurenkatern met fraaie afbeeldingen, met de lijst ‘Deelnemers aan de Dordtse synode’ en met ‘Overzicht van de zittingen’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen