WESTMINSTER CONFESSIE

DE GEMEENSCHAP VAN DE HEILIGEN

In de tijd waarin de Westminster Confession of Faith (WCF) tot stand kwam was er veel verwarring in de kerk. De puriteinen verlangden en streefden naar een kerk die zuiver was. De regeervorm van de kerk en haar liturgie moest in overeenstemming gebracht worden met het heilig Woord van God. Het was een tijd waarin een toenemend aantal puriteinen zich van de staatskerk afscheidde. Echter ook onder hen was er verschil van opvatting over de regeervorm van de kerk. De een dacht sterk vanuit het kerkverband, waarbij de kerk geregeerd wordt door een kerkenraad, classicale vergadering en de synode. Zij vormden de presbyterianen. Ook waren er puriteinen die congregationalistisch dachten, met een sterke nadruk op de gelijkheid van alle gemeenteleden en de zelfstandigheid van de plaatselijke gemeente. Vanuit deze context is het erg leerzaam om de woorden te proeven die de WCF belijdt ten aanzien van de gemeenschap van de heiligen.

Welke? Ze zijn met Christus gekruisigd en gestorven, zodat van iedere levende christen geldt dat hun oude mens in en met Christus gekruisigd is en niet meer leeft. Dat de christen met Christus is opgestaan, ja zelfs in de hemel is gezet. Dat is wat Paulus ons leert in Romeinen 6. Hij die in Romeinen 7 klaagt over het verkocht zijn onder de zonde, dus klaagt over zijn onverbeterlijke oude mens, houdt het daarvoor dat deze toch dood is en gestorven is op Golgotha. Wat een onderwijs en troost voor de onheilige heiligen. Ze mogen dagelijks met

WAT IS DE ESSENTIE?

Wie zijn nu de heiligen? De anglicanen, de congregationalisten of de presbyterianen? Nee, hier valt het onderscheid niet. Het zijn diegenen die door de Geest en door het geloof met Jezus Christus hun Hoofd verenigd zijn. Bij alle verschillen tussen belijders van toen en nu is dit het cruciale punt: de vereniging met Christus Jezus. Hoe word ik met Hem verenigd? Door de Heilige Geest. Wat een troost voor die mens, die er achter komt dat mijn actieve doodstaat een werkelijkheid is, die zichzelf niet helpen kan: God doet het door Zijn Heilige Geest. Wat doet de Heilige Geest dan? Hij werkt het geloof dat verenigt met Christus Jezus. En in Christus Jezus alles wat wij in Christus hebben, namelijk de genadegaven. We zien hier een sterke overeenkomst met de Heidelbergse Catechismus die ook verschillende keren onderscheid maakt tussen Christus als Persoon en Zijn weldaden. Dit onderscheid is belangrijk. Zowel de Heidelbergse Catechismus als ook de WCF maken duidelijk dat, hoewel Christus niet te scheiden is van Zijn genadegaven, deze wel onderscheiden maar niet vereenzelvigd moeten worden. De Heilige Geest geeft door het geloof deel aan Christus en daarmee aan Zijn genadeschatten. hun oude mens der zonde de toevlucht nemen tot Christus en tegen de zonde, de duivel en de wereld zeggen ‘je bent gekruisigd, je bent gestorven en niet meer ik leef, maar Christus leeft in mij’. Of zoals dr. W. van Vlastuin het schrijft: ‘We worden zalig in de gemeenschap met Christus. Het heil is dus niet een soort geestelijke bankrekening, waarop heel onpersoonlijk wordt bijgeschreven vanaf de grote bankrekening van Christus. Het is niet een magazijn, dat Christus 2000 jaar geleden gevuld heeft en waar de Heilige Geest goederen vandaan haalt om aan ons uit te delen. Het is integendeel een persoonlijke relatie, of dieper: persoonlijke gemeenschap met de Heere Jezus Christus.’ Vandaaruit mag er ook persoonlijke omgang zijn met Christus.

Hoe rijk hebben juist de puriteinen dit mogen verwoorden, bijvoorbeeld de Schotse afgevaardigde naar de Westminster Assemblee, Samuel Rutherford in zijn brieven. Christus geeft niet alleen heil, maar Hij ís mijn heil, Hij ís mijn gerechtigheid, Hij ís mijn rust en vrede. We ontdekken dat het heil buiten ons ligt en toch gaat het niet buiten ons om. Nee, daarom stelt WCF ook terecht dat deze gemeenschap de heilige op geen enkele manier doet delen in het wezen van Christus’ godheid en zij aan Christus gelijk zouden zijn. Dat is goddeloos en godslasterlijk.

WAT IS DE VRUCHT?

Vanuit de gemeenschap met Christus is er ook de gemeenschap met al degenen die door een even dierbaar geloof met Christus verbonden zijn. Mooi is de verwoording van de WCF.

Dit alles komt ook daarin tot uiting dat de heiligen een heilige broederschap en gemeenschap met elkaar onderhouden. Juist de gemeente is de plaats waar de gemeenschap der heiligen gestalte krijgt. Het eerste doel hiervan is het eren en dienen van God. God wordt geëerd als Zijn gemeente een plaats is waarin men in liefde met elkaar verenigd is. Daartegenover staat dat God niet geëerd wordt in alle onenigheid en verdeeldheid. Wat een verantwoording rust er dan op ons als gemeenten. Juist de gemeente is de plaats waar de geestelijke opbouw en stichting van de gemeente plaatsvindt. Binnen de gemeente mogen we oog hebben voor elkaars noden en zorgen.

Evenals in de Heidelberger ligt ook in de WCF het accent op het dienen van de ander. We komen niet naar de gemeente om daar allereerst iets te ontvangen, maar om iets te geven.

Vanuit de gemeenschap met Christus. Zoals Christus Zijn gemeente liefheeft, door Zichzelf voor haar te vernederen tot in de dood, zo zijn wij geroepen uit die liefde van Christus in ons onze broeders en zusters lief te hebben, onszelf voor de ander te verootmoedigen, de ander hoger te achten dan onszelf. Wat een onmogelijke les voor een hoogmoedig, zichzelf handhavend Adamskind. Maar wat een diep verlangen in iedere oprechte ziel die leeft vanuit de vereniging met Christus.

De WCF noemt ten slotte nog dat deze gemeenschap moet worden uitgebreid naar allen die in elke plaats de Naam van de Heere Jezus aanroepen. Dan denken we aan de wereldkerk. Met al de heiligen krijgen we enigszins zicht op de lengte en de breedte en de diepte van de liefde van Christus. Wat zijn we vaak hoogmoedig als Westerse kerk. Maar wij hebben echt de christenen uit Malawi en Suriname en China nodig, om hier zicht op te krijgen!

Maar ook dichterbij. In de tijd dat ik dit artikel schrijf, krijg ik van de Gereformeerde Gemeente van Capelle aan den IJssel het boekje van ds. A. Hoogerland Om vriend en broed’ren spreek ik nu toegestuurd. Dit vanuit het verlangen om over kerkmuren heen ons te bezinnen op de kerkelijke verdeeldheid om ‘zodoende de muren die tussen onze kerkverbanden staan gestaag af te breken’. Dit is taal die hoort bij het functioneren van de gemeenschap van de heiligen. Dat de liefde van Christus hierin ook mag dringen tot daden. Vanuit de praktijk van de vereniging met Christus en een leven in de dienende gestalte die ook in Christus Jezus was, kan kerkelijke eenheid gestalte krijgen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen