Wat Is Er Nodig Voor Een Vruchtbaar Huisbezoek?

Het geregelde huisbezoek legt niet alleen een groot beslag op de agenda van ambtsdragers, het kost ook veel energie. Elke bezoekavond opnieuw is er weer een tegenop zien aan het begin en een gevoel van tekortgeschoten te zijn aan het einde. Tegelijk geldt dat het geregelde huisbezoek onmisbaar is voor het functioneren van de gemeente. Het doel is niet alleen om de gezinnen te onderwijzen vanuit het Woord van God, maar ook om voorzichtig te onderzoeken of de prediking vrucht mag dragen en om te luisteren naar wat er leeft bij jong en oud. Zodat de vragen die in de gemeente leven een plaats krijgen waar de Schrift opengaat, in de zondagse prediking. En de gemeente geleerd mag worden haar gang en treden vast te maken in het Woord. In dit artikel wordt ingegaan op de betekenis en het belang van het huisbezoek. Achtereenvolgens komen aan de orde de voorbereiding en het verloop ervan. We sluiten af met een enkele opmerking over de nazorg.

Voorbereiding

Het huisbezoek vraagt om een zorgvuldige voorbereiding. Die begint bij het maken van de afspraak. Huisbezoek gaat niet alleen de volwassenen, maar het hele gezin aan. Het is daarom van belang dat er een afspraak wordt gemaakt op een moment dat ook de (grotere) kinderen aanwezig kunnen zijn. Dat betekent dat gezinnen vroeg in de avond bezocht moeten worden. En niet op een moment dat de kinderen op catechisatie zitten of andere verplichtingen hebben.

Jongeren hebben ’s avonds vaak een drukke agenda: bijbaantje, sportclub, muziekles… Het is goed om bij het maken van de afspraak uit te spreken dat verwacht wordt dat ook de kinderen zoveel mogelijk aanwezig zijn.

Bij de voorbereiding hoort een zich verdiepen in de omstandigheden van het gezin. Wat is er tijdens het vorige bezoek aan de orde geweest? Hoe heten de kinderen, wat is hun leeftijd? En van daaruit wordt gezocht naar een passend Bijbelgedeelte om te lezen en kort te bespreken bij de afsluiting van het bezoek. Dat Bijbelgedeelte moet vooraf overdacht worden. De ambtsdrager denkt na over wat hij het gemeentelid of het gezin wil meegeven vanuit het Woord. Hij leest het vooraf zorgvuldig door, mediteert erover en bestudeert de kanttekeningen en misschien een Bijbelverklaring.

Bij de voorbereiding is ten slotte onmisbaar het gebed om de leiding van de Heilige Geest. Een rechtgeaarde ambtsdrager zal erkennen dat hij zelf niet in staat is om zijn ambtswerk goed te doen en zal daarom voortdurend smeken om de hulp en de wijsheid van Gods Geest. Het is dan ook onbestaanbaar om op huisbezoek te gaan zonder eerst de knieën gebogen te hebben om je onbekwaamheid te belijden en de Heere te smeken om Zijn ondersteunende genade.

Op Pad

In veel gemeenten is het de goede gewoonte dat het huisbezoek door twee broeders samen wordt afgelegd. De ander kan het gesprek overnemen als het vast dreigt te lopen, je kunt elkaar aanvullen én je kunt er, na afloop, ook samen op terugkijken. Om elkaar waar nodig te corrigeren of te bemoedigen.

Veel ambtsdragers gaan met enige spanning in hun lijf op pad. Het is goed om te beseffen dat die spanning vaak ook aanwezig is bij degene die huisbezoek ontvangt. Ambtsdragers moeten daarom proberen zelf rust uit te stralen. Terwijl een van de gezinsleden zorgt voor een kopje koffie of thee, kan alvast met degenen die in de kamer achtergebleven zijn, gesproken worden over het dagelijkse wel en wee. Het informeren naar het tijdelijke welzijn van alle gezinsleden is immers een onmisbaar element van het bezoek. Maar het mag niet te lang duren. Want de broeders komen tenslotte voor het geestelijk welzijn. Het is niet altijd makkelijk om de overstap naar het geestelijke te maken. Daarom kan de ambtsdrager het beste maar gewoon zeggen dat hij tot de kern wil komen van het bezoek: hoe staat het er in dit huis geestelijk voor? Is er vrucht op de prediking? En waaruit bestaat die vrucht dan?

Het expliciet benoemen van het doel van het bezoek is eigenlijk een appèl om iets te laten zien van wat in het hart leeft en om persoonlijke vragen uit te spreken. Niet iedereen kan of wil dat zomaar doen. Daar heeft de ambtsdrager rekening mee te houden en dat moet hij respecteren. Hij kan wel vriendelijk en voorzichtig uitnodigen om vanuit het hart te spreken. Het is goed om daarbij iedereen aan de beurt te laten komen. Vragen of kinderen bij het gesprek aanwezig zijn en hen er vervolgens niet bij betrekken, leidt tot vervreemding. Bij kinderen en jongeren kan gevraagd worden naar hoe ze catechisatie of godsdienstonderwijs op school beleven, wat ze meenemen van de preek en hoe ze persoonlijk de dag afsluiten. Vaak zijn jongeren ontroerend openharig over wat in hun hart leeft. Dat maakt het makkelijk om vervolgens ook de ouders uit te nodigen iets vanuit hun binnenste weer te geven. Een goed gesprek kun je niet maken. Dat moet geschonken worden. Voor wat betreft de ambtsdragers bestaat het vooral uit luisteren, de juiste vragen stellen en doorvragen.

Een huisbezoek moet niet te lang duren. Het is goed om tijdig en zorgvuldig af te sluiten. Voor de Bijbel opengaat, wordt gevraagd of er nog specifieke zaken zijn die de aandacht behoeven. Daarmee krijgt ieder de gelegenheid om alsnog datgene uit te spreken wat hij of zij van plan was te zeggen. Dan wordt het bezoek beëindigd. De ambtsdrager heeft een Bijbelgedeelte voorbereid. Inmiddels heeft hij zich afgevraagd of dit gedeelte inderdaad passend is om de avond af te sluiten. Misschien ging het gesprek een kant op die hij niet zag aankomen, waardoor hij geleid wordt naar een Bijbelgedeelte dat hij niet had voorbereid. Ook daarover kan de Heere Zijn zegen gebieden. In het gebed worden de specifieke noden die gedurende de avond beluisterd zijn aan de Heere opgedragen. Het luistert inderdaad nauw op huisbezoek. Ambtsdragers heb-ben vaak de neiging om de tijd vol te praten en voortdurend aan het woord te zijn. Het is vaak veel vruchtbaarder om te luisteren en stiltes te laten vallen waarin de gemeenteleden uitgenodigd worden om zich uit te spreken.

Weer Thuis

Op weg naar huis praat je samen nog even na over het bezoek. Is niet te lang stilgestaan bij het hier en nu, kwam de kern voldoende aan de orde? Was de aanpak niet te direct, is er daadwerkelijk geluisterd? En thuisgekomen mag het gesprek teruggelegd worden in de handen van de Heere. Hij Die mensen roept om uit te gaan in Zijn dienst, zal ook Zelf instaan voor de vrucht. Het is een goede gewoonte als de ambtsdrager ook in zijn persoonlijk gebed de noden en vragen vanuit het huisbezoek aan de Heere voorlegt. Dat geldt ook de nood van onbekeerlijkheid of van oppervlakkige zelfredzaamheid. Als ambtsdrager ben je immers betrokken bij het geestelijk welzijn van de mensen die aan je zorgen zijn toevertrouwd. In de praktijk van het leven gaat ook een ambtsdrager weer snel over tot de orde van de dag. Er zijn immers zoveel zaken die voortdurend zijn aandacht vragen. Dat neemt niet weg dat hij zorgvuldig omgaat met datgene wat in het gesprek aan de orde geweest is. Hij zal een enkele aantekening maken, zodat hij bij een volgend bezoek nog weet wat aan de orde kwam. Hij zal bewaken dat hij eventueel gemaakte afspraken daadwerkelijk nakomt. En hij zal waar nodig op een zorgvuldige en discrete wijze bepaalde onderdelen uit het gesprek inbrengen in de kerkenraad. En dat alles met het oog op de eer van God en het geestelijk welzijn van de gemeente en haar leden. Huisbezoek is geen mechanisme ter controle van het gedrag, maar een middel dat de Heere gebruikt om het Woord aan de harten te leggen en mensen tot Jezus te leiden. Dat beseffend mag elke ambtsdrager toch ook weer uitzien naar het volgende seizoen, om met Gods hulp het werk te hervatten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen