Ds. H.A. Leenmans (3)
‘Midden in de mensenwereld staat het kruis van Golgotha. Door mensen is het begeerd. Pilatus zeide tot hen: Wat zal ik doen met Jezus, Die genaamd wordt Christus? Zij zeiden tot hem: Laat Hem gekruisigd worden. Door mensen is het kruis opgericht.’ … alwaar zij Hem kruisigden …’ Rembrandt liet het bekende kunstwerk De oprichting van het kruis na. Zelf is hij op dit schilderstuk één van hen die Hem kruisigden. De schilder wist het: Ik deed het … Is zo ooit in uw leven het kruis komen te staan? Ambrosius, in zijn 'Het zien op Jezus' weet van het kruis te zeggen: de nagelen, de speer … , dat dit al is vanwege zijn zonden. Zo eerst komt het kruis midden in ons leven te staan.’ Wie is hier aan het woord? Leenmans in een preek over Galaten 6:14 (Christus’ kruis). We besluiten ons drieluik met enkele onderwerpen en een eenvoudige evaluatie.
Arbeid
Naast zijn arbeid als predikant zette Leenmans zich ook in voor ‘Een school met de Bijbel’. In Delft, Ede en Houten heeft hij meegewerkt aan het stichten van scholen. Medewerker was hij ook aan de prekenserie Genade voor genade. Eén prekenboek van hem heet Het heil is des Heeren. De titel van een tweede prekenboek is De grote Onbekende en hoe Hij Zich openbaart.
Politiek
De antirevolutionaire politicus mr. W. Aantjes kerkte in Bleskensgraaf bij Leenmans. Deze was voor hem een inspiratiebron. Hoe? Wel, in 1973 sprak Aantjes over de VVD. Toentertijd waren bekende VVD’ers: Harm van Riel, Hans Wiegel en Haya van Someren. Ds. Leenmans zei tegen de jonge Aantjes: ‘Mensen, mensen, mensen. Praat me niet van mensen. Soms zie ik liever bomen dan mensen. Mensen zijn allemaal hetzelfde: Halen, hebben en houden!’ Aantjes paste deze werkwoorden toe op de vertegenwoordigers van het liberalisme (hebzucht).
Pastoraal/Sociaal
In Delft werd Leenmans eens uitgenodigd om ’s avonds om acht uur in de diaconiekamer te komen. Echter, hij komt een uur eerder. Waarom? Wel, dan ziet hij hoe de armen van de gemeente worden ontvangen en behandeld. Tijdens de hierna gehouden diaconievergadering wil men op een bepaald moment een zilveren drinkkan op tafel zetten. Maar de predikant zegt: ‘Laat dat even. En treedt voortaan met meer ontferming de armen tegemoet en niet hoogmoedig.’ Zijn kritiek valt niet in goede aarde.
Vruchten
Ontving Leenmans vrucht op zijn prediking? We geven één voorbeeld. Nadat hij eind 1945 was geslaagd voor zijn HBS-b diploma, werd de boerenzoon Sijmen de Jong uit Molenaarsgraaf student aan de Economische Hogeschool te Rotterdam. In de week had hij een logeeradres, maar ’s zondags verbleef hij bij zijn ouders. Dan liep hij 3 km naar Bleskensgraaf om te luisteren naar de Woordverkondiging van ds. Leenmans. Zijn preken maakten een onuitwisbare indruk op hem. Een diep verlangen werd in zijn hart geboren om altijd de Heere te dienen. Toen De Jong predikant was geworden, lag het prekenboek van Leenmans De grote Onbekende en hoe Hij Zich openbaart, zichtbaar op zijn bureau in de studeerkamer. In oktober 1968, twintig jaar nadat Leenmans in Houten had gestaan, plaatste De Jong, in het kerkblad van Houten, een inhoudsvolle toespraak die Leenmans in 1948 had uitgesproken voor de Nederlandse militairen in Indonesië. En wie op het kerkhof in Leerbroek de grafsteen bekijkt van ds. S. de Jong, leest daar dezelfde woorden die op Leenmans grafsteen staan: Uw Woord is de waarheid.
Toespraak
Kerstgroet van Leenmans aan de militairen in Indonesië (dec. 1948).
‘Toen jullie nog in Houten waren, wisten jullie dat Indië (Indonesië-ABG) bestaat.
Je maakte van dat land een voorstelling, maar daardoor kenden jullie Indië niet. Toen jullie daar waren, zullen jullie gezegd hebben: ‘Onze voorstelling klopt niet met de werkelijkheid.’
Zo ging het ook eens met mij. Toen ik jaren geleden Italië bezocht, had ik speciaal Rome, Napels en Venetië op het oog. Vooraf had ik wat over het land en zijn inwoners gelezen. Maar toen ik er kwam, was alles geheel anders als ik me aan de hand van boeken had voorgesteld. We lezen in het Boek der boeken en horen in deze dagen veel over de geboorte van de Zaligmaker. We weten het, hebben onze voorstellingen, maar zonder meer kennen we Hem niet. Kennen is heel wat anders dan weten! Die die Naam kennen, zullen op U betrouwen. En dat betrouwen beschaamt nooit!
Een kunstschilder uit Holland was enige tijd in Italië en schilderde daar allerlei landschappen. Eindelijk terug in Holland schilderde hij Hollandse taferelen op het doek. Kunstenaars die zijn werk zagen, fluisterden tegen elkaar: ‘Je kunt zien dat hij in Italië is geweest.’ Als jullie bij leven en welzijn uit Indië terugkomen, wat zal dat een ontmoeting zijn! Dan zal er wel het een en ander zijn dat ons doet uitroepen: ’Je kunt zien dat ze in Indië zijn geweest!’ ’t Kan zijn, dat er dan niet heel veel moois daarbij is op te merken. Maar …’t kan gelukkig ook anders zijn. ’t Allervoornaamste zou wezen als de mensen in Indië en straks jullie familie, verloofden en anderen zouden zeggen: ‘Je kunt zien dat ze in Bethlehem zijn geweest en de Heere Jezus kennen!’ Het is daartoe nodig dagelijks Gods Woord te lezen en daarbij te vragen om de verlichting door de Heilige Geest. Men zegt: ‘Eerst Napels zien en dan sterven!’ Och, hoe arm! In de tempel riep Simeon uit: ‘Eerst Jezus zien en dan sterven!’ De Zaligmaker kennen, dat is kennen!
Dan is de oudejaarsavond vrede. Dan reizen we in het nieuwe jaar onze weg met blijdschap. En dan hebben jullie het ver van huis en jullie familie, goed … onuitsprekelijk goed!’
Uitleiding
Na zijn overlijden karakteriseerde een collega Leenmans zo: ‘Wat is er een getrouwheid vereist om zonder aanzien des persoons de volle raad Gods tot zaligheid te verkondigen. Zijn hart was vervuld met liefde tot de Heere, Zijn deugden, Zijn Woord, Zijn dienst, Zijn volk en voor het behoud van zondaren. Hij benadrukte het persoonlijk kennen van de Heere Jezus door een waar geloof.’ Een ander schetste hem met de volgende woorden: ‘Hij was eerlijk, hartelijk, oprecht, ijverig, nuchter, trouw, sociaal bewogen en een man met een krachtige, principiële overtuiging.’ Leenmans behoorde voluit bij de hervormd-gereformeerde richting. ‘Gedenkt uw voorgangers, die u het Woord Gods gesproken hebben; en volgt hun geloof na …’ Zijn preken waren trinitarisch, Schriftuurlijk-bevindelijk, waarschuwend en separerend tussen algemene en bijzondere genade. Het verkondigen van ‘Laat u met God verzoenen’ (2 Kor. 5:20) was zijn innerlijke begeerte. En het roepen tot de Heere in zijn binnenkamer was uiterst belangrijk voor zijn persoonlijke en ambtelijke leven. Ja, hij leerde leven vanuit de binnenkamer van het Oude en Nieuwe Testament. Eens getuigde hij hiervan: ’Had ik meer geleefd bij het Woord, ik was voor duizendvoudige teleurstelling bewaard.’
Zijn zoon vertelde: ‘In een van de laatste preken gewaagde vader ervan hoe hij kon gruwen (afkeer, huiver) van de dood. Echter, in Psalm 127 zegt de dichter Salomo: dat het is alzo, dat Hij het Zijn beminde als in de slaap geeft. En zo is hij in de slaap ontslapen en de hemelse heerlijkheid ingegaan om zijn Verlosser eeuwig te prijzen.’ Als samenvatting van het doel van al zijn ambtelijke werk is te noemen: En dit is het eeuwige leven, dat zij U kennen, de enigen waarachtigen God, en Jezus Christus, Dien Gij gezonden hebt. En ook Hendrik Arie Leenmans heeft door soevereine genade en verkiezende liefde deze onmisbare geloofskennis mogen ontvangen.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 30 januari 2025
Zicht op de kerk | 32 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 30 januari 2025
Zicht op de kerk | 32 Pagina's