Aan de jongelai,

Het gemakkelijkste verteerbaar is gedrukte lectuur wanneer ze vlot en populair op papier gebracht is. Zo denk ik er over. Een verhaaltje laat zich prettig lezen en een onderwijzend artikel vordert altijd meer van ons verstand. De vlotheid is ook erg prettig en populariteit in de pen is voor 'n kranteman ook veel waard. Het mankeert er niet aan dat ik geen idee heb hoe 't zou moeten wezen, maar om 't zo te doen, — ho, maar! Ik heb al zo veel malen uw geduld op de proef gesteld, laat ik nog eens mijn best doen.

Maar eerst nog dit. Het genoegen van lichte lectuur te genieten ervaar ik maar zelden, daar ik meestal wat onderhanden heb met het doel er iets uit te leren. Omdat ik 't zo hart% nodig heb! Maar 't kost dan ook altijd inspanning.

Daar hebt ge nu bijvoorbeeld mijn cijferboek. Ja, dat is wat. Wordt mij al vele, vele jaren telkens toegezonden door het Centraal Bureau voor de Statistiek te 's-Gravenhage. Het is geheel gevuld met cijfers en getallen over alles en nog wat, dat zich in ons land in een jaar leeft voorgedaan. Handel en verkeer, Onderwijs, Kerkgenootschappen; Posterijen, Sociale zorg, Credietwezen, Lijkverbranding, Bevolking, geboorte en sterfte, kortom, wat ge maar bedenken kunt wordt daar in Den Haag in cijfers vastgelegd. Een enorm werk. Het duurt altijd wel een jaar eer een jaar „bewerkt" is. Maar 't is mooi, als je) er de juiste conclusies uit trekken kunt. Daar komen nog geleerde mensen aan te pas om die cijfers te groeperen. En men mag er vrij uit overnemen, mits men de bron maar vermeldt. Nu, dat heb ik dan hierboven gedaan.

Nu kennen wij ook de 10-jaarlijkse volkstelling. Die wordt ook door dit C.B. v. d. Stat. verwerkt. Ze is de laatste malen gehouden in 1930 en 1947. Ook daarover verschijnen cijferboeken. En het mooie is, dat wie( nog meer bijzonderheden wil weten, bijv. plaatselijk, die kan ze tegen geringe betaling bestellen.

Dat ik VIM ter zake kome! Neen, schrik maar niet, want ik zal geen getallenreeksen voor uw aangelaat stellen. Want dat wordt zo saai en ik denk zo, de meisjes voelen daar helemaal niets voor en die wil ik gaarne te vriend of beter: te vriendin houden. Nu dacht ik iets over de kerken en hun) aantal leden te schrijven. En dan over de niet-kerkelijken, mensen die tot geen enkele godsdienstige gemeenschap willen gerekend worden. In deze correspondentie kan ik evenwel maar hier en daar een greep doen. Maar er is veel over op te maken en dat zou belangrijke stof geven bv. voor onze Saambinder. Als er maar eens iemand tijd had zich er voor te zetten. Wil je dat een beetje uitklaren, dan moest je wel rentenier zijn. Maar renteniers plegen weer niet hard te werken. Zo gaan we in een kringetje rond.

Deze brief is al weer op de helft, dus nu zal ik maar een enkele greep doen en dan D.V. een volgende keer beginnen met wat ik mij voornam.

Wij vormen ons van velerlei verschijnselen een denkbeeld. We menen dan de waarheid wel nabij te komen. Bijv. zeggen wij: wat heeft het deze winter veel gestormd. Of: er gaan toch zo veel mensen naar het buitenland verhuizen, of: overal zie je maar kleuterschooltjes verrijzen. — Maar nu komt het cijferboek U onverstoorbaar kalm vertellen hóé veel het gestormd heeft, hoeveel mensen er naar allerlei landen zijn vertrokken en of er werkelijk zó veel kleuterscholen zijn gesticht. Misschien interesseert jullie dat niet, maar anderen interesseert dat weer wel. Je moet er door beroep of ambt maar wat mede te maken hebben, En omdat we toch allen ons land liefhebben (wie in 't buitenland gereisd of gewoond hebben zeggen: er is maar één Holland) moeten we ook in deszelfs wel en wee belang stellen.

Dus nu maar 'n enkel puntje. Er worden meer meisjes dan jongens geboren. Men zegt dan ook wel: er zijn véél meer vrouwen dan mannen. Zou *t waar zijn? Laten wij eens zien.

't Is zo, de mannen zijn in de minderheid, maar ook doordat de man iets korter leeft dan de vrouw ew omdat door oorlog en beroep veel mannen worden weggenomen. Er komt hierbij nog veel meer te pas hoor, maar ik laat het hier maar bij, ben ook in bevolkingswetenschappen zeer onkundig. Welnu, een eeuw geleden stonden in ons land tegenover 1000 mannelijke personen (kinderen dus inbegrepen) 1045 vrouwen! 45 vrouwen meer op de 2000 mensen. In 1909 was dit geworden:1000 m. tegen 1021 vr. In 1939:1000 tegen 1004. Dat was al heel laag. 1946 gaf 1000 tegen 1010 en dit is in 1949 al weer gedaald tot 1000 m. tegenover 1006 vr. U ziet, het is dus niet zo veel verschil als men wel eens meent. Dit geldt nu voor Nederland totaal; er zijn wel streken in ons land waar de cijfers iets anders liggen. En daar zit nu nog meer aan vast, zoals aantal huwelijken, leeftijd der trouwenden, aantal geboorten en dergelijken meer. Daar ga ik hier niet op in tenzij U dat zou wensen. Boven het cijferboek gaat uit Gods Voorzienigheid, die dit alles beheerst, ook de haren uws hoofds zijn alle geteld.

Nu roer ik nóg een cijfertje aan, niet zo mooi. U weet dat er sedert 1915 in Velzen een crematorium staat. Daar worden de doden verast/ in een geweldige hitte. Eenmaal heb ik daar een bezoek gebracht. De wet verbiedt dit heidens gedoe, maar er staat geen straf op. In 1915 waren er daar 24 verassingen; in 1948, 1327, in 1949 1581. Dus gemiddeld circa 5 per werkdag. En er is sprake van een tweede crematorium te bouwen. Het schijnt wel dat de overheid handenloos is om dit te keren.

Bij de verbrandingsoven is een fraaie kapel gebouwd. Op 't podium een marmeren tafel, die een lift blijkt te zijn, waarin de kist langzaam daalt terwijl het orgel speelt. In een nevengebouw zijn talloze gangen, links en rechts vol nissen en in elke nis een metalen of marmeren vaas, waarin de as

verzameld is. Op de urn of vaas staan vermeld: naam en geboortedatum, dan een stip en de datum van overlijden. Die stip vervangt het woord „overleden*'. Ook kan de urn op een begraafplaats elders gebracht worden, dan ziet ge er gemetselde vierkante paaltjes, waarin of waaronder de urn zich bevindt-Moet de as naar elders, dan belast een juffrouw zich er mede de zinken bus weg te brengen. Verfoeilijk bedrijf!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen