DE GEREFORMEERDE KERKEN EN DE GOR

Na Athene

Na de vergadering van de Gereformeerde Oecumenische Raad in Athene in mei van dit jaar, is de vraag gerezen: Zullen de Gereformeerde Kerken (in GOR-verband de GKN genoemd) lid blijven?

De GKN zijn in Athene scherp bekritiseerd. Dat heeft sommige afgevaardigden tot een negatieve opstelling gebracht. Het zag ernaar uit dat de GKN de GOR zouden gaan verlaten. Wel moet erbij gezegd worden dat alle reacties persoonlijk waren. Geen van de afgevaardigden van de GKN kon een officieel standpunt uitdragen.

Intussen hebben deputaten oecumene buitenland aan de gereformeerde synode verslag uitgebracht. Zij hebben de stand van zaken opgenomen en hun conclusies getrokken. Ik geef ze weer zoals ik ze in het RD van 30 oktober aantrof. Ik mag aannemen dat wat tussen aanhalingstekens staat, letterlijk in de stukken te vinden is. Met kop en al volgt hier het eerste deel van het verslag. (Ook in andere kranten vond ik dezelfde uitdrukkingen.)

“Deputaten willen geen ‘verrechtsing’ GOR. Breuk GKN met GOR is nu “onverantwoord”

Het is onverantwoord om op dit moment de banden van de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN) met de Gereformeerde Oecumenische Raad (GOR) te verbreken. Dat adviseren deputaten oecumene buitenland in een rapport dat gisteren werd gepresenteerd. Het beleid van de GKN ten aanzien van de GOR is er een van verantwoordelijkheid. Men wil ook geen minderheid de gelegenheid geven om ‘wat de GOR bedoelt te zijn om te buigen in een niet gereformeerde fundamentalistische zin’, aldus de deputaten.

Voorzitter van deputaten prof.dr. P.N. Holtrop wees er op dat na de stichting van de GOR ‘splinterachtige groepen’ zijn ontstaan, die de ‘lastige lui’ voor de GKN zijn omdat zij het fundamentalisme voorstaan, en dat ‘fundamentalisme zit in het Schriftgezag’. Ook zijn er volgens Holtrop nog velen binnen de GKN die waarde hechten aan de belijdenis, waardoor het moeilijk is om de band met de GOR te verbreken.

Geen gezeur meer

Verder heeft men gekregen, wat men gevraagd heeft, namelijk ‘geen gezeur meer over het lidmaatschap’. Vanuit het Interim Comité van de GOR heeft men de toezegging gekregen om niet meer op dezelfde gronden het lidmaatschap van de GKN aan de orde te stellen. ‘De kwestie van de GKN is nu ‘formeel’ afgesloten’, aldus het deputatenrapport’.

Trouw (30 oktober 1992) had als kop ‘Gereformeerden: GOR kan ons niet missen’.

Het lijkt me goed om enkele conclusies uit dit overzicht te trekken.

1. In de GOR zijn splinterachtige groepen ontstaan. Deze naam kan nauwelkijks op andere kerken slaan, dan op die welke zich tegen de theologische inbreng van de GKN hebben verzet.

2. Deze groepen zijn fundamentalistisch. Dit blijkt uit hun beschouwing van het Schriftgezag.

3. Als de GKN de GOR verlaten, zullen deze minderheden de GOR ombuigen in een niet gereformeerde fundamentalistische richting. En passant wordt, ondanks de scherpe kritiek in Athene, geconcludeerd dat de meerderheid binnen de GOR de nieuwe (niet fundamentalistische) visie op het Schriftgezag deelt.

4. Het is een zaak van verantwoordelijkheid van de GKN om deze fundamentalistische invloed uit de GOR te weren; in elk geval de GOR voor een koers in die richting te bewaren.

5. Wat pretentieus te denken: de GOR kan ons niet missen.

Na Harare zijn de Christelijke Gereformeerde Kerken uit de GOR getreden precies om een van de redenen die hier voor het blijven van de GKN binnen de GOR genoemd worden.

Het komt erop neer dat de nieuwe theologische koers van de GKN door de GOR aanvaard zou worden. De GOR moest het kanaal worden, waardoor men deze nieuwe inzichten wereldwijd, vooral ook in de Derde Wereld kon verbreiden.

Onze kerken hebben deze handelwijze aan de kaak gesteld. De afgevaardigden hebben in commissievergaderingen en in plenaire zitting op deze doelstelling van de GKN gewezen. Juist daarom hebben ze de synode èn in Chicago (1984) èn in Harare (1988) opgeroepen een duidelijke positie in te nemen.

Dat heeft de synode (zoals ze toen nog heette) geweigerd. Men ziet het resultaat. De GKN hebben verkregen wat zij gezocht hebben. Nu heet het zelfs dat de GOR hen niet kan missen.

Wie zich niet naar hun inzichten voegden, worden als fundamentalisten en splintergroepen afgeschreven. De weg voor de nieuwe theologie binnen de GOR ligt open.

Conclusie

Wij concluderen: Wie op het beslissende moment niet wil kiezen, wordt op een fatale en consequente wijze het slachtoffer van zijn besluiteloosheid.

Wij zijn door de afgevaardigden van de GKN weersproken in de onthulling van haar bedoelingen. Wij zouden, zo kregen we de indruk, de zwartmakers zijn, die niet recht spraken over de GKN.

Eindelijk is het maskier afgezet. Onthullender dan in dit rapport kan de missie van de GKN binnen en na de GOR niet verwoord worden.

Wij vragen ons af wat nu die kerken die ons standpunt principieel delen, maar toch binnen de GOR zijn gebleven, van deze analyse zullen zeggen.

Wij denken niet met vreugde terug aan het afscheid dat we van de GOR hebben genomen. Wij hebben het gevoeld als een stap die we moesten zetten, wilden we trouw blijven aan de gereformeerde zaak.

De GOR gaat een zelfde toekomst tegemoet als de GKN. Dat is de enige conclusie die we kunnen trekken.

Met leedwezen en met gevoelens van diep verdriet schrijven we dit. Arme GOR.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen