Hilaritas toegewenst

September is de maand waarin catechese en allerlei ander kerkelijk werk weer een aanvang nemen. Met name over het eerste is telkens heel wat te doen. Jongeren staan niet te trappelen om naar catechisatie te gaan. Catecheten klagen over niet-gemotiveerde catechisanten. Hen iets te laten leren valt niet mee. Orde is soms een groot probleem. ‘Lastige’ en dwarse catechisanten fungeren als venijnige stoorzenders. Dat heeft ook zijn weerslag op de catecheten. Ze zien ertegen op. Het kost hen hoofdbrekens. Sommigen lopen er zelfs op stuk. Dat is spijtig. Want de catechese hoort er wezenlijk bij. Het is een opdracht die diep in Gods Woord verankerd ligt en waaraan de Kerk vanouds hoge prioriteit heeft toegekend. Wilhelmus à Brakel schreef in zijn Redelijke godsdienst: “Ik kan niet zien hoe een predikant met een goed gemoed kan leven en sterven die zijn werk niet maakt van catechiseren”. Laten we daarom als ouders, ambtsdragers en kerk de catechese hoog houden. De nieuwe methode Leer mij van de HHJO is er uitnemend geschikt voor.

Dat we in de catechese met een opdracht van God te doen hebben, biedt ook perspectief. Het betekent dat we niet op eigen initiatief het catechisatielokaal hoeven te betreden. Het betekent ook dat we het niet van eigen kracht, wijsheid en vindingrijkheid behoeven te verwachten. Maar dat we ook in de catechese mogen terugvallen op Hem van Wie geldt: “Hij Die u roept is getrouw, Die het ook doen zal” (1 Thess. 5:24). Catechese begint dan ook op de knieën. Als catecheten mogen we nooit vergeten: dit zijn de jongeren die God Zelf op mijn weg heeft geplaatst. Ze zijn door Hem geschapen. Hij heeft hun leven gewild, heeft hen getekend met het teken van Zijn verbond en hen in Zijn wijsheid(!) aan mijn zorg en onderwijs toevertrouwd. Ja, ook die lastige, ook die vervelende, ook die drukke, ook die weerspannige catechisant met wie er zo voor het oog geen land te bezeilen valt. Niets gaat er buiten Gods wijze voorzienigheid om. In onze dwaasheid kunnen wij soms denken: Maakte deze of gene maar geen deel uit van de groep, het zou een stuk beter gaan. Maar God heeft in Zijn wijsheid anders beslist. Misschien fungeert juist die dwarse catechisant wel als de “doorn” die ook voor Paulus onmisbaar was om goed te kunnen functioneren. Hij of zij houdt ons klein. Bewaart ons voor de gedachte dat we het beheersen en kunnen. En zorgt ervoor dat we ons ook in de catechese diep afhankelijk weten van onze God.

Ook Augustinus heeft zich meer dan eens over de catechese uitgelaten. Uit eigen ervaring wist hij hoe ongemotiveerde catechisanten catecheten alle vreugde kunnen ontnemen. Met het oog daarop geeft hij wijze adviezen. Hij wijst op het belang van het gebed. Ook op de noodzaak van een grondige voorbereiding. Maar wat hij eveneens van groot belang acht is “hilaritas”, een Latijns woord dat zoveel betekent als opgewektheid, blijmoedigheid! De catecheet dient zo door zijn onderwerp gegrepen te zijn dat hij met enthousiasme en blijmoedigheid zijn onderwijs geeft. Volgens Augustinus geldt ook voor de catecheet: “Want God heeft de blijmoedige gever lief” (2 Kor. 9:7). Want als het vuur niet brandt in zijn hart. hoe zal het dan ooit brandende worden in het hart van de catechisant? Hilaritas! Hoe komen we eraan? Daartoe moeten ook catecheten voortdurend op catechisatie bij de grote Catecheet, onze Heere Jezus Christus. Door Zijn Geest geleerd krijgt het ook vandaag zijn beslag: “‘k Heb and’ren al de rechten van Uw mond met lust verteld, hen vlijtig onderwezen”!

ds. L.W.Ch. Ruijgrok predikant van de Hersteld Hervormde gemeente te Poortvliet en scriba van de generale synode.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen