Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Klimaat voor Enkhuizer Almanak nog gunstig

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Klimaat voor Enkhuizer Almanak nog gunstig

4 minuten leestijd

Ook dit jaar zijn de ruim 200.000 Enkhuizer Almanakken weer grif over de toonbank gegaan. Het kleine boekje met zijn marktplaatsen, kermissen, advertenties voor Haarlemmerolie, rattengif en niet te vergeten de weersvoorspellingen vliegt nog steeds de deur uit bij uitgever-samensteller J. C. van der Schaar (77) in Apeldoorn.

Een uitgave waar de heer Van der Schaar het al sinds 1924 erg dmk mee heeft. Puttend uit een ervaring vain al die jaren vertelt hij dat er een grote groep kopers bestaat die beroepshalve geïnteresseerd is in de almanak. Als voorbeelden noemt hij vissers, baggeraars, gamalenvissers, boeren, kermisexploitanten en dergelijke. „Deze mensen kunnen in de almanakken vinden waar bepaalde markten en kermissen gehouden worden, wanneer het hoog of laag water is. Daarnaast heb je dan een grote groep mensen die gewoon geïnteresseerd is in bijvoorbeeld de weersvoorspellingen of de verhalen die er in staan".

Welvaart

De oplage van de Enkhuizer Almanak houdt volgens de heer Van der Schaar gelijke tred met onze welvaart. „In de loop der jaren is de oplage van 35.000 exemplaren gestegen tot 220.000. We maken verschillende uitgaven. Zo is er een dunne en een dikke uitgave. Die laatste noemen we ook wel de dikke twee. In totaal leveren we acht soorten, waaronder twee kopuitgaven van de Deventer Almanak."

Over de leeftijd van de Almanak zegt de heer Van der Schaar: „Het oudste complete exemplaar dateert uit 1686. Op de Benjamin Franklin tentoonstelling in Philadelphia in 1876' bood een Amerikaan er al 20.000 dollar voor. Het oudste materiaal, dateert uit 1596, maar dat is niet compleet. 
Het zijn een aantal bladzijden uit de almanak van Heemskerk en Barendsz; die zijn door een Engelsman op Nova Zembla gevonden. Vermoedelijk was dat ook de eerste uitgave. Nee, die bladzijden heb ik niet, die liggen in het Rijksmuseum in Amsterdam". De meeste almanakken vinden hun weg naar het publiek via de boekhandel. „Daarnaast leveren we ook grote aantallen aan warenhuizen, terwijl er ook een aantal bedrijven zijn die de luxe uitvoering van de almanak als relatiegeschenk gebruiken".

Weersvoorspellingren

De weersvoorspellingen die in de almanak gedaan worden berusten volgens de uitgever bepaald niet op koffiedikkijkerij. „Die zijn jarenlang verzorgd door de heer Chr. Nell. Die man had hiervoor een compleet systeem ontwikkeld, waaruit een soort algemeen gemiddeld weerbeeld van ons land ontstond, waarbij rekening werd gehouden met lokale afwijkingen. Van een soortgelijk systeem hebben ook mensen als Eisenhower en Hitler gebruik gemaakt.

Zo heeft Hitler met dit systeem de gunstige dagen berekend voor de inval in Nederland en Noorwegen. Alleen met de berekening voor de inval in Rusland zat hij niet zo goed... Eisenhower heeft ook gebruik gemaakt van zo'n systeem toen D-day werd vastgesteld."
Wanneer Van der Schaar vertelt over de geschiedenis van de almanak dan blijkt dat de Enkhuizer Almanak nog eens een belangrijke rol gespeeld heeft bij een moordzaak. „In de dertiger jaren was er in Giessendam een strafzaak, waarbij een verdachte van moord beschuldigd werd. Een getuige zei, dat ze de verdachte bij maanlicht gezien had. Bij behandeling in hoger beroep bewees de verdediger echter met behulp van de Enkhuizer, dat dit onmogelijk het geval kon zijn geweest, omdat het de avond van de moord geen volle maan was. De verdachte werd vrijgesproken".

Verboden

De Enkhuizer is nagenoeg onafgebroken verschenen. „Behalve in de oorlog. In februari 1941 werd hij al in beslag genomen. Misschien omdat we de verjaardagen van het koninklijk huis er in hadden, of omdat de watergetijden vermeld werden". Van der Schaar houdt het op het laatste, „want toen we later wel weer moohtei verschijnen moesten die watergetijden eruit. Later, in 1944 is de uitgave in verband met papierschaarste ook gestagneerd, maar vanaf '45 is alles weer normaal verschenen".
Momenteel is de heer Van der Schaar druk doende met de controle van de gepubliceerde weersvoorspellingen en de voorbereidingen van de volgende uitgave, want die moet in augustus al weer bij de drukker zijn.

Goed zomerweer

Wat de komende zomer betreft, aan de Enkhuizer zal het dit jaar niet liggen. Voor de maanden juli en augustus voorziet het boekje de volgende weersituatie: „Juni sluit met goed zomerweer. De temperatuur zal boven het normale maandgemiddelde liggen van 18,3 - 19°C. Het weer zal in het algemeen goed zijn, echter afgewisseld met onweer aan het einde van de eerste en bij het begin van de derde decade. Aan het eind van de maand zal het weer regenachtig, zoel en drukkend zijn. In de maand augustus zal de temperatuur zich gedurende de gehele maand boven het normale maandgemiddelde van 18,3 - 17,3''C bewegen. 
Na een veranderlijk begin zal warm zomerweer volgen met onweer aan het eind van de eerste helft. Daarna volgt in de tweede helft van de maand wederom goed zomerweer".

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 8 maart 1974

Reformatorisch Dagblad | 16 Pagina's

Klimaat voor Enkhuizer Almanak nog gunstig

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 8 maart 1974

Reformatorisch Dagblad | 16 Pagina's