Aandacht voor Schotland

Het begin.

Het begin. Een avondmaalstijd begint op donderdag of vrijdag. In de kleine Vrije Presbyteriaanse Kerk beginnen de avondmaalstijden echter meestal op donderdag. Deze kerk houdt zich vrij strikt aan het patroon, dat in de loop der eeuwen in de Schotse Hooglanden gevormd is. In de grotere Vrije Kerk van Schotland volgen niet alle gemeenten dit patroon meer. Veel gemeenten hebben alleen kerkdiensten op vrijdag-en zaterdagavond ter voorbereiding.

Belijdenis van zonden.

Donderdag, de eerste dag van de avondmaalstijd, wordt afgezonderd voor het belijden van zonden en voor het zich verootmoedigen voor de Heere. Vroeger werd er op deze dag ook gevast. In de kerkdiensten, die op deze dag gehouden worden, staat in de prediking dit onderwerp centraal. Er wordt dan b.v. gepreekt over Gen. 35 : 1—4 (Gods bevel aan Jakob om opnieuw naar Bethel te gaan), over: Ongerechtige dingen hadden de overhand over mij; maar onze overtredingen, die verzoent Gij" (Ps. 65 : 4), of over: Ontwaakt gij die slaapt en staat op uit de doden, en Christus zal over u lichten" (Eph. 5 : 14). Als er op deze dag drie diensten gehouden worden gaan hierin de verschillende gastpredikanten voor. De middagdienst w*ordt clan in „Gaelic" gehouden. Dit is een oude Keltische taal, die nog in de Hooglanden en het westen van Schotland, met name op de eilanden (Lewis), gesproken wordt. In deze taal is er ook een Bijbelvertaling en een psalmberijming.

Zelfonderzoek.

Hieraan is de vrijdag gewijd. Nu is het thema van de prediking het leven van het geloof en de kenmerken van dit leven. We hebben op die dag preken gehoord over 1 Sam. 3 : 9 (Samuëls antwoord toen de Heere hem riep), over Joh. 10 : 26—28 (de Goede Herder en Zijn schapen) of over Gen. 13 : 8 („En Abram zei tot Lot: aat toch geen twisting zijn tussen mij en tussen u , want wij zijn mannen broeder"). Op deze dag kan er 's morgens en 's middags een kerkdienst gehouden worden.

Gezelschap.

Op vrijdagavond wordt er in het kerkgebouw in een aantal gemeenten een gezelschaps-of vraagbijeenkomst ("a fellowship or question meeting") gehouden. Deze bijeenkomst wordt door één van de aanwezige predikanten geopend. Er wordt gezongen, gebeden en een hoofdstuk uit de Bijbel voorgelezen. Daarna vraagt de dominee of er één van de broeders een vraag heeft. Meestal staat er dan een ouderling op, die een tekst noemt en naar aanleiding van die tekst een vraag stelt. Als tekst noemt hij b.v. 1 Petr. 1:3: wedergeboren tot een levende hoop door de opstanding van Jezus Christus uit de doden." Hij vraagt om kenmerken van de levende hoop, die-Gods kinderen mogen hebben en om die van de valse hoop, die naamchristenen en huichelaars hebben. De predikant geeft nu een uitleg van de genoemde tekst in zijn verband. Wanneer hij hiermee klaar is, vraagt hij om de beurt één van de gelovigen om over deze tekst met de vraag te spreken. Wordt iemands naam genoemd dan staat hij op, leest de tekst voor en herhaalt de gestelde vraag en spreekt daarna over beide uit eigen geestelijke ervaring. Is hij uitgesproken dan wordt de naam van iemand anders genoemd. Zo kan dit geruime tijd doorgaan. Een dergelijke bijeenkomst kan ongeveer twee en een half uur duren. Ongeveer twintig personen hebben dan het woord gevoerd. Aan het eind van de bijeenkomst geeft een andere dominee een beoordeling van het gehoorde. Daarna wordt de bijeenkomst gesloten.

Wanneer je zo'n samenkomst mee maakt treft het je, dat de gelovigen in een gemeentelijke bijeenkomst gelegenheid krijgen om te getuigen wie de Heere voor hen is en hoe Hij hen geleid heeft. Verder valt het je op, dat deze vorm van gezelschap houden — de enige die men in Schotland kent — helemaal onder ambtelijke leiding staat. Een predikant begint met de Schrift uit te leggen en een andere dominee geeft aan het eind een beoordeling en brengt zo nodig verbeteringen aan vanuit Schrift en belijdenis. Ook hoor je in zo'n bijeenkomst christenen, van wie veel uitgaat.

Tegenover deze mooie dingen staan enkele

kleine nadelen. Het kerkgebouw met voor de preekstoel de predikanten en meer achterin de gemeenteleden leent zich niet zo goed voor een dergelijke bijeenkomst. Wa', gezegd wordt is niet altijd duidelijk hoorbaar. Ook kan zo'n bijeenkomst wat automatisch aandoen. Iemands naam wordt genoemd en er wordt verwacht, dat hij wat te vertellen heeft. Daarbij is het niet uitgesloten, dat er nogal eens in herhaling vervallen wordt. Wat je hoort, komt dan veel op hetzelfde neer en maakt, dat zo'n bijeenkomst lang gaat duren. In de oude tijd werden er daarom wel twee vragen in zo'n bijeenkomst behandeld. Dit bracht meer afwisseling in het spreken.

Oorspronkelijk moet deze samenkomst een wat ander doel gehad hebben. Ze werd gehouden voor gemeenteleden, die met vragen liepen ten aanzien van het Heilig Avondmaal. Zij konden die op deze bijeenkomst stellen en werden zo verder geholpen.

Voorbereiding.

De zaterdag is in het bijzonder gericht op het komende avondmaal, 's Morgens kan er een gebedssamenkomst gehouden worden, die door een ouderling geleid wordt. Er wordt een Bijbelgedeelte voorgelezen en daarna afwisselend gebeden door gelovige gemeenteleden en ge? ; ongen door de aanwezigen.

's Middags kan er een dienst gehouden worden waarin d.e prediking de voorbereiding tot het Heilig Avondmaal als onderwerp heeft. Er wordt dan b.v. gepreekt over: Want zo dikwijls als gij dit brood zult eten en deze drinkbeker zult drinken, zo verkondigt de dood des Heeren, totdat Hij komt" (1 Kor. 11 : 26) of over: Want wij hebben geen Hogepriester, Die niet kan medelijden hebben met onze zwakheden, maar die in alle dingen, gelijk als wij is verzocht geweest, doch zonder zonde" (Hebr. 4 : 15).

Toegangsbewijs.

Na deze kerkdienst wordt er een kerkeraadsvergadering gehouden, waarin alle leden „in volle avondmaalsgemeenschap" een penning als teken van toelating tot het Heilig Avondmaal ontvangen. Ook zij die als gast willen deelnemen ontvangen deze. Daar de gemeenten in het algemeen klein zijn kennen de ambtsdragers en leden elkaar bijna allemaal. Is iemand onbekend dan wordt naar een verklaring van zijn of haar kerkeraad gevraagd. Deze penningen worden vóór de eigenlijke avondmaalsbediening door de ouderlingen opgehaald, wanneer de avondmaalgangers in de daartoe gereserveerde kerkbanken hebben plaats genomen.

Niet alle gemeenten gebruiken deze penningen meer. Vele zijn overgestapt op het uitreiken van avondmaalskaartjes als teken van toelating. (Zie afbeelding in vorige „Daniël"). Het laatste waarschijnlijk uit praktische overwegingen. Kaartjes kan men gemakkelijk laten drukken, maar penningen moeten er bij geslagen worden,

Aandacht voor Schotland

wanneer er nieuwe nodig zijn. Deze kaartjes worden voor de avondmaalszondag door de wijkouderling aan cle gemeenteleden, die tot het Heilig Avondmaal toegelaten zijn, ter hand. gesteld.

Zo wordt er in Schotland voor gewaakt, dat de tafel des Heren heilig gehouden wordt. Er wordt dus niet alleen tucht geoefend in de prediking voor de avondmaalsviering, maar ook bij het deelnemen aan het Heilig Avondmaal zelf. Over de avondmaalsviering en de dankzegging na het avondmaal D.V. de volgende keer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen