Najaarsstormen veroorzaakt door temperatuurverschillen

In de vorige aflevering kwam reeds de term "front" ter sprake, als aanduiding voor een scheiding tussen verschillende luchtsoorten. Op hoge noordelijke breedten bevindt zich gewoonlijk veel koudere lucht dan in de subtropen. Waar de warme en koude lucht elkaar ontmoeten ontstaat een front, dat in meteorologische termen het polaire front wordt genoemd. In de winter ligt dit front vrij zuidelijk, maar in de zomer schuift het naar het noorden op. Omdat de beide luchtsoorten elkaar proberen te verdringen, ontstaan er langs dit front storingen, die kunnen uitgroeien tot (diepe) depressies.

Wind
Wind ontstaat wanneer lucht zich horizontaal in beweging zet. De lucht verplaatst zich van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied. Hoe groter het luchtdrukverschil, hoe meer wind er staat. In een actieve depressie zal de luchtdruk steeds verder dalen, tot aan het moment dat de lucht niet meer naar de hogere luchtlagen kan ontwijken, en de daling tot staan komt. De luchtdruk loopt daarna weer geleidelijk op (we zeggen dan dat de depressie opvult), en de wind zal dan ook afnemen.

Stormen
De gebieden met actieve depressies die langs het polaire front ontstaan, komen in de zomer vaak niet dicht bij ons land, zodat wij er geen last van hebben. In de herfst, wanneer de actieve depressies wel op korte afstand langs ons land trekken, krijgen we vaak te maken met najaarsstormen. Stormen komen vaak in perioden voor. Ook in het voorjaar, wanneer het polaire front in omgekeerde richting trekt, komen soms (zware) stormen voor.

Temperatuurverschil
Men zou nu verwachten dat het in de winter weer rustiger wordt, omdat de gebieden met actieve depressies dan weer verder weg zijn, maar dat blijkt niet het geval te zijn. De verplaatsing van het polaire front is namelijk niet de enige oorzaak van het actiever worden van depressies. Een belangrijke oorzaak is ook het toenemen van de temperatuurverschillen. In de herfst koelt het in Noord-Europa reeds flink af, terwijl ZuidEuropa zich nog koestert in een warme zon. Door de grote verschillen is de botsing van de verschillende luchtsoorten groter, en dit veroorzaakt actieve depressies.

Schade
Najaarsstormen kunnen soms heel sterk zijn en zeer grote schade aanrichten. Een bekend voorbeeld is de storm van 12 en 13 november 1972. Grote delen van de Nederlandse bossen liepen toen grote schade op. Bovendien kreeg dat nog een extra accent toen enkele maanden later, op 2 april 1973, een actieve storing nog meer schade veroorzaakte.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen