Dr. C.A. van der Sluijs, Reformatorisch leven in deze tijd. Gereformeerde spiritualiteit, Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer, 260 pag. € 18,90.

BOEKENNIEUWS

Dr. Van der Sluijs schrijft in dit boel< over gereformeerde spiritualiteit in het licht van onze tijd. We laten in deze bespreking van zijn boek eerst de auteur zelf aan het woord. Het geloofsleven wordt 'optimaal beschreven' (pag. 9). Hij wil vanuit een positieve invalshoek "aantonen hoe goed het zou zijn in het persoonlijke en kerkelijke leven, wanneer we werkelijk ten volle zouden leven vanuit de beginselen van de Reformatie" (9). Ook geeft hij voortdurend 'doorkijkjes' naar de moderne literatuur, "voor het onmisbare inzicht met betrekking tot wat de hedendaagse mens beweegt en ook niet beweegt, om op die manier naar een aansluiting te zoeken voor de bijbelse boodschap bij de eigentijdse postmoderne mens" (10). Ook strepen we in de inleiding nog het volgende aan: "Het taalgebruik in dit boek houd ik bewust zo toegankelijk mogelijk" (10). Negen mensen hebben de schrijver bij het schrijven van dit boek geholpen en meegelezen. Kortom, er mag wat verwacht worden als we dit boek ter hand nemen. Wat vinden we in dit boek? Ik geloof dat de schrijver eerlijk en oprecht gepoogd heeft iets van het Reformatorisch leven in deze tijd op te schrijven. Allerlei zaken komen min of meer aan de orde. De doop, het avondmaal, de kerk, de prediking, de secularisatie, de dankbaarheid, de kerkelijke verdeeldheid, de moderne literatuur (Siebelink, Mulisch...) et cetera. Het aantal citaten is niet gering en soms worden ook mooie dingen gezegd, waarover verder nagedacht kan worden. Over het echte geloofsleven bijvoorbeeld: "Hoe rijker, hoe kleiner. En hoe kleiner, hoe rijker" (94). Ook staan er treffende citaten in dit boek. Over de kerkelijke verdeeldheid bijvoorbeeld zegt Herman Vuijsje, een seculiere buitenstaander, het volgende: "Het succes van orthodoxchristelijke splinters ... is een randverschijnsel; een kanttekening bij voortgaande secularisatie. Het heeft niets te maken met een terugkeer naar vroeger, maar illustreert juist de alomtegenwoordigheid van voorkeuren: ieder voelt zich vrij zijn leven in overeenstemming met zijn eigen hobby's vorm te geven" (163). Uiteraard is dit een gekleurd en veel te negatief beeld, maar het is wel opmerkelijk dat een buitenstaander zo tegen de kerkelijke verdeeldheid in reformatorisch Nederland aankijkt. Dergelijke citaten houden ons een spiegel voor... Zo zou ik meer waardevolle dingen uit dit vrij omvangrijke boek kunnen aanhalen. Toch is de schrijver wat mij betreft eigenlijk niet geslaagd in zijn bedoeling. Ik noem een paar dingen die opvielen - tegenvielen, liever gezegd. In de eerste plaats de opzet van het boek. Een erg duidelijke lijn heb ik niet kunnen ontdekken. Soms gaat het over de prediking, dan weer over de dankbaarheid en dan weer over de kerk. Bovendien valt de schrijver voordurend in herhalingen. Het had allemaal best beknopter gekund. In de tweede plaats de stijl van het boek. De schrijver had ons toegankelijkheid beloofd. Daar komt helaas niet veel van terecht. Ik ga geen citaten uitschrijven, maar soms zijn de zinnen echt onbegrijpelijk. Vaak wordt ook met woordspelingen gewerkt. Het maakt het lezen van dit boek tot een wat vermoeiende bezigheid. Tenminste, zo verging dat mij. Anderen vinden dat wellicht juist mooi. Tenslotte nog een laatste opmerking. De schrijver bekijkt 'opsporing van trends' en 'nauwkeurige sociologische analyse' met argwaan (103). Dat is jammer. Want juist boeken van onder andere dr.G. Dekker (godsdienstsocioloog) hadden zinvol licht kunnen werpen op onze tijd en de vragen waar het in dit boek kennelijk over moest gaan. Trouwens, wat dat betreft missen we de boeken van mensen als dr. W. Aalders, dr. E. P. Meijering, dr. H.C. Stoffels en verschillende anderen toch eigenlijk wel in de literatuurlijst van dit boek. Ook recente buitenlandse auteurs, behalve Lewis, ontbreken. Dat is jammer, want de beroemde godsdienstsocioloog Rodney Stark kan ons veel vertellen over de vroeg-christelijke kerk waar de auteur belangrijke lessen van wil leren. Juist vanuit deze boeken hadden dingen meer en duidelijker gezegd kunnen worden. Kortom, ik heb dit boek, gelet op bedoeling en vormgeving, met gemengde gevoelens gelezen. De lezer oordele echter zelf!

Amersfoort,

ds.W.Visscher

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen