Onze hamburger of hun kinderen?

Voedselschaarste is een belangrijk item. Stagnerende productie, tegenvallende oogsten en klimaatveranderingen limiteren de graanproductie; in combinatie met bevolkings- en inkomensgroei aan de vraagzijde is en blijft voedsel onbetaalbaar. Als reactie op gestegen prijzen schrappen landen importtarieven, gaan ze producten subsidiëren als prijscompensatie of kiezen ze juist voor prijscontrole. Hoe kan het tekort aan voedsel in ontwikkelingslanden worden opgelost?

Voedsel in crisis
De Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) speelt een belangrijke rol in de wereldwijde voedselpolitiek. Zo’n 2050 projecten worden door haar in 2009 uitgevoerd, ter bevordering van voedselproductie en efficiënte landbouw. De organisatie is uitgegroeid tot een toonaangevend expert op het gebied van voedsel. Ondanks toenemende documentatie en expertise lijkt de bereidheid tot medewerking echter te slinken. Niet een van de grootste wereldmachten liet zijn gezicht zien op de laatste voedseltop. een top is dan bij voorbaat al mislukt. De FAO en wel aanwezige landen bleven teleurgesteld achter. De afwezigheid van de rijkste landen bepaalt ons bij de veel te grote nadruk die zij leggen op economisch belang. Kwam eerder vooral de tegenstelling tussen economie en klimaat aan bod, inmiddels conflicteren economie en menselijkheid meer dan ooit. De kredietcrisis is nu een uitgelezen moment om concreet en doeltreffend beleid te maken voor de komende jaren: een gedeelte van de stijging van de economische groei op termijn wordt direct omgezet in voedselhulp. Duurzame ontwikkelingshulp à rato de economische groei op lange termijn moet van utopie werkelijkheid worden.

Problemen en beleid
Aan de opvattingen over armoedebestrijding en aan het voedselprobleem zelf liggen economische ideeën ten grondslag. te weinig wordt gerealiseerd dat de wereldmarkt de grootste vijand is van ontwikkelingslanden. export van een beperkt aantal producten met stijgende prijzen voor geïmporteerde fabrieksartikelen maakt ontwikkelingslanden kwetsbaar en weerloos. Het mondiale handelssysteem lijkt een grotere oorzaak van de voedselproblematiek dan slechte omstandigheden in ontwikkelingslanden. Feitelijk wordt men daar gedwongen om gewassen te produceren waarmee inkomsten uit het buitenland verkregen kunnen worden om onbetaalbare schulden af te lossen. Voedselimport, om de export te compenseren, geeft een aanzienlijke druk op de betalingsbalans. Ontwikkelingshulp uit het Westen levert soms in het donorland net zo veel op als in het ontwikkelingsland. Zo schenkt Amerika overschotten, waarmee het de eigen markt beschermt tegen overproductie en lage prijzen. Anderzijds ontbreken nog vaak mogelijkheden om ontwikkelingshulp of de potenties van het land zélf effectief te maken: voedsel ligt soms weg te rotten op straat, omdat er geen middelen zijn om het te transporteren. Concrete oplossingen zijn gelegen in hervorming van en herbezinning op de huidige aanpak. Microfinanciering is hierbij leidend; het positieve effect ervan wordt steeds duidelijker. een liberalere markt is in het voordeel van ontwikkelingslanden, omdat dumping door rijke landen zo kan worden tegengegaan. Het omgekeerde idee – lokale ontwikkelingsactiviteiten beschermen tegen Westerse producten – moet belangrijk worden bij beleidsontwikkeling. Aandacht voor reductie van de consumptie van dierlijke producten kan al op nationaal niveau plaatsvinden, evenals uitbanning van de eerste generatie biobrandstoffen.

Dollars versus kennis
Experts van de FAO spreken zich uit voor een grootschalige ontwikkeling van de landbouw. Productiecapaciteitsvergroting, efficiënt gebruikmaken van hulpbronnen en agrarische opleidingen staan hierbij voorop. De mogelijkheden zijn veelal niet marktverstorend. Veel oplossingen zijn echter dure aangelegenheden. Doordat financiering hét knelpunt is bij de uitvoering is een gewijzigde houding van de FAO gewenst. De financiële hulp van de rijke landen kan beter gedeeltelijk overgaan in kennis, expertise en duurzame innovatie. Duurzaam innoveren in ontwikkelingslanden geeft bedrijven de mogelijkheid efficiënt te produceren. De lokale bevolking wordt dan betrokken bij het opdoen van kennis en het overbrengen van expertise. Ontwikkelingen op het gebied van duurzaam land- en waterbeheer maken de regio meer leefbaar, o.a. door weg- en waterbouw. Op termijn is alleen aanbieden van voedsel ontoereikend. Hoewel landbouwkennis uit het Westen vaak niet direct toepasbaar is in ontwikkelingslanden, kan overdracht van fundamentele kennis wel bijdragen aan specifiekere kennis. Bovendien wordt zo corruptie in ontwikkelingslanden tegengegaan. Marktontwikkeling vormt eveneens een belangrijke stap in garanties voor voedselzekerheid. Initiatieven hiertoe worden door ons van harte toegejuicht.

Investeren in kennis en expertise in ontwikkelingslanden zal meer opleveren dan giften. Inzet op samenwerking, waarbij handelsbarrières worden geslecht, is dan ook essentieel. Het formuleren van concretere ideeën betrekt boer, bedrijf en burger bij de wereldproblematiek en stimuleert participatie in ontwikkelingshulpprojecten. Minister Verburg mobiliseert partijen tot meer samenwerking. Een jaarlijkse vaste bijdrage, gekoppeld aan economische groeicijfers, maakt straks een voedseltop echt top!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen