Karnemelk bevat suiker... en andere verrassingen

Wist u dat er in karnemelk suiker zit? Als u een beker van deze zure drank drinkt, krijgt u meer dan twee suikerklontjes binnen. Om precies te zijn 9,2 gram. Gewone melk bevat diezelfde hoeveelheid suiker, lactose genoemd.
Fruit is meestal zoet, dus u verwacht dat daar suiker in zit. Dat is ook zo; het wordt fructose genoemd. Dat zijn de natuurlijke suikers. Daarnaast wordt suiker echter toegevoegd aan heel veel voedingsmiddelen. Ook aan zure, bittere of zoute.
Neem een willekeurig kant-en-klaar product in een pot, pakje of zakje en bekijk de ingrediëntenlijst. In veel gevallen zal er suiker in zitten en vaak niet zo weinig ook. De ingrediënten worden opgesomd in volgorde van hoeveelheid. Suiker staat nogal eens op de eerste of tweede plaats. Dat zijn de zogenaamde ‘verborgen’ suikers. Je verwacht niet direct dat er suiker in zit, maar het is wel zo.
Daarnaast krijgen we veel suiker binnen in echt zoete producten: gebak, koek, snoep, ijs, frisdrank enzovoort. Voeg daarbij de suiker in koffie en thee, over de yoghurt en de aardbeien, en het zal duidelijk dat we heel veel zoetigheid binnenkrijgen. Veel te veel eigenlijk.

Klontjes tellen
Elk mens heeft suiker nodig als (extra) energiebron. De door de Gezondheidsraad aanbevolen dagelijkse hoeveelheid in ons land is circa 90 gram. Dat zijn ongeveer 22 suikerklontjes van 4 gram. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft vorig jaar de maximaal aanbevolen hoeveelheid suiker gehalveerd van 50 naar 25 gram voor een volwassene. De argumenten: suiker maakt dik en is slecht voor het gebit. Onder die 25 gram vallen ook suikers die van nature voorkomen in vruchtensappen, maar die in vers fruit niet. De onderbouwing van dit advies wordt door de Nederlandste Gezondheidsraad - en in zijn kielzog het Voedingscentrum - niet sterk genoemd.

Hoeveel ‘suikerklontjes’ van 4 gram zitten er in veelgebruikte producten? Schrik niet!

• Glas karnemelk 2
• Glas melk 3
• Glas vruchtensap 7
• Pakje yoghurtdrank 3-5
• Blikje cola 10
• Plakje cake 2
• Stukje chocola 3
• Doosje rozijnen 7
• Snickers (1 reep) 13
• Banaan 4
• Appel 3
• IJsje 5-8
• Scheut ketchup 1

Ja maar, zegt u, suiker in fruit is toch heel iets anders dan suiker in cola? Dat is een wijdverbreid misverstand. Net als de gedachte dat rietsuiker beter (of minder slecht) zou zijn dan bietsuiker. Ook wordt wel beweerd dat honing, rietsuiker, palmsuiker, kokosbloesemsuiker, ahornsiroop of agavesiroop beter voor het lichaam is dan gewone kristalsuiker, omdat het natuurlijker zou zijn en er gezonde voedingsstoffen in zitten.
Deze ogenschijnlijk logische rede-nering klopt slechts gedeeltelijk. Er wordt door het lichaam namelijk geen onderscheid gemaakt tussen van nature aanwezige en toegevoegde suiker. Alle suikers worden door het lichaam op dezelfde manier verwerkt. Ze worden afgebroken tot glucose, de ‘brandstof’ voor het lichaam, en leveren dezelfde hoeveelheid calorieën.

“Witte gif”
Over de (on)gezondheidsaspecten van suiker verschillen de meningen nogal. Er zijn tal van organisaties, clubs en bloggers op internet actief die wijzen op de vele gevaren van (te veel) suiker. Sommigen schromen niet om geraffineerde suiker het “witte gif” te noemen.
Het bekende Voedingscentrum constateert alleen: „Suiker levert wel energie, maar voorziet je lichaam niet van de nodige vitamines, mineralen en vezels. Dit geldt voor alle soorten suiker en voor honing, siropen en stropen.” Daarnaast wijst het centrum op het risico van overgewicht en tandbederf.

Soorten suiker
Suiker of sacharose behoort tot de koolhydraten en is een zoete stof, die van nature voorkomt in voedingsmiddelen zoals fruit, maïs, suikerriet en suikerbiet. Fructose komt uit fruit, dextrose uit druiven, lactose uit melk. Kristalsuiker is afkomstig uit de wortel van suikerbieten. Rietsuiker wordt gewonnen uit het sap van de stengel van suikerriet. Rietsuiker wordt korter gecentrifugeerd dan kristalsuiker, waardoor een klein beetje donkerbruine siroop achterblijft. Die siroop geeft de kleur aan de suiker. Dat is dan ook het enige verschil.
De meeste suikers bestaan uit glucose, fructose of een mengsel daarvan. Dit geldt voor alle soorten suiker, stropen, honing en siropen, bijvoorbeeld agavesiroop of maple syrup. Er is geen verschil in voedingswaarde tussen al deze suikers.

Verschillende namen
Suikers kunnen op het etiket onder heel veel namen voorkomen: basterdsuiker, bietsuiker, bruine suiker, cassonade, dextrose, fructose, fructosestroop, geleisuiker, glucose-fructosestroop, glucosestroop, griessuiker, insuline, invertsuiker, kandijsuiker, kristalsuiker, lactose, maltodextrine, maltose, maïsstroop, melasse, melksuiker, poedersuiker, rietsuiker, sacharose, sucrose, siroop, suiker, tafelsuiker, vanillesuiker, vruchtensuiker.
Sommige producenten zetten op het etiket “zonder toegevoegde suikers”. Dat wil niet zeggen dat er geen suikers in zitten. Meestal zijn er van nature suikers aanwezig in een product. Check dus altijd hoeveel suikers (vaak ook aangeduid onder koolhydraten) er in het product zitten.
Geraffineerde suiker is ontdaan van alle overige stoffen. Daar zit dus echt helemaal niets meer in dat gezond zou kunnen zijn. In andere zoetmakers wel dan? In de volgende aflevering meer over suiker en gezondheid.

In het kort
• Suiker levert energie, maar meer ook niet.
• In veel meer producten dan u verwacht, bevindt zich suiker.
• Suiker in fruit of honing is niet ‘beter’ dan andere suiker.
• Alle soorten suiker worden door het lichaam op dezelfde manier verwerkt.
• Suiker kan overgewicht en tandbederf veroorzaken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen