Samen hebben we een ideaal?

vraaggesprek met Chr. Baggerman en mr. A. van Stuijvenberg over de RMU

Wanneer i.s de RMU opgericht en wat was de aanleiding daartoe?

De RMU is opgericht op 12 december 1983. Dc aanleiding daartoe was de onrust van die tijd in de ambtenarenwereld. In het kader van het zogeheten Bestek '81 wilde men een aantal kortingen doorvoeren op de ambtenarensalarissen, ook op die van politie-ambtenaren. Dit leidde tot forse akties waarbij zelfs politie-ambtenaren hun petten verbrandden op het Binnenhof. Ook reed men met dienstvoertuigen met zwaailicht en sirene op naar Den Haag.

Er werden stakingsakties gehouden. Een aantal mensen uit de gereformeerde gezindte, onder andere op de politiebureaus. kwam in gewetensnood omdat ze uit principiële overwegingen niet mee kon doen aan de stakingsakties.

Het is dus min of meer begonnen als een belangenvereniging voor politie-ambtenaren? Het is toch een vereniging van werknemers, zelfstandigen en werkgevers uit alle bedrijfstakken?

De RMU is opgericht op initiatief van en door politiemensen. Onder de eerste bestuursleden waren politiemensen. Men wilde een organisatie oprichten die qua grondslag, doelstelling en struktuur afweek van dc al bestaande organisaties. Bijvoorbeeld het CNV en het FNV zijn werknemersorganisaties. de NCW is een werkgeversorganisatie maar bij de RMU wilde men vanuit Gods Woord als werkgevers, zelfstandigen en werknemers in één organisatie kunnen samenwerken. Dit laatste is eigenlijk ook het unieke van de RMU.

Waarom ook de Drie Formulieren van Enigheid? Welke betrekking hebben deze op de werksituatie?

De RMU heeft als grondslag dc Bijbel, opgevat zoals we dat leren in de Drie Formulieren van Enigheid. Dc Bijbel en ook de Formulieren spreken bijvoorbeeld over gezagsverhoudingen en over de invulling van de zondag. En zo zijn er meer punten die funktioncren in werksituaties.

Wat is de doelstelling van de RMU en hoe werkt zij deze uit? De RMU heeft als doel vanuit de grondslag:

1. de bezinning van haar leden ten aanzien van de bijbelsreformatorische visie op de maatschappelijke funktie te bevorderen;

2. samenwerking te bevorderen tussen werkgevers, werknemers en zelfstandigen:

3. hulp te verlenen aan leden die in hun arbeidssituatie in problemen komen;

4. de sociale en ekonomische belangen te behartigen van de leden.

Dit is formeel. Belangrijk is e natuurlijk de uitwerking ervan. Wat betreft het eerste punt: het gaat om hel op gang brengen van een bijbels-elhische bezinning op de algemene roeping van een christen en op hedendaagse knelpunten als medezeggenschap en gewetensbezwaren ten aanzien van het verrichten van bepaalde werkzaamheden.

Gods Woord leert ons dat de mens. of hij nu werkgever of werknemer is. geroepen is om de aarde tc bebouwen en te bewaren, lol eer van God. God lief te hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Binnen de RMU bezinnen we ons op de uitwerking daarvan in de arbeidssituatie.

De bezinning wordt onder andere vorm gegeven door ieder jaar een aktueel thema door een werkgroep te laten bestuderen en uitwerken en in een boekje uit te geven. Dit jaar, in mei. komt het themaboekje 'Hart tegen hard: omgaan met geschillen' uit. De bezinning krijgt ook gestalte in het houden van vergaderingen:

de algemene ledenvergadering, vergaderingen in de verschillende afdelingen enzovoort. Verschillende onderwerpen worden daar door sprekers behandeld Een voorbeeld is New Agc

Wat heeft Vu , - lge met werksituatie te maken'! iemands

Meer dan je waarschijnlijk denkt! Vooral grote bedrijven houden bijvoorbeeld voor de managers trainingsbijeenkomsten. waarbij de New Agegedachte een grote rol speelt. Door dergelijke bijeenkomsten probeert men een ander denkkader te scheppen in zo'n bedrijf. Deze trainingen zijn erg in opkomst. We hebben leden die daar niet aan mee kunnen doen.

Dan biedt de RMU hulp in deze situaties?

De RMU gaat bij problemen altijd als volgt te werk. De hulpvraag, de klacht, van werkgever of werknemer, wordt gehoord. Er vindt altijd hooien wederhoor plaats: beide partijen worden gehoord. Door bemiddeling wordt geprobeerd tot een oplossing te komen en samenwerking tot stand te brengen. Lukt dit niet. dan wordt het een zaak van be I a ngenbeh artiging. waarb ij de RMU dan uiteraard het belang van haar lid behartigt.

Daarbij wordt niet het konfliktmodel. maar het harmoniemodel gehanteerd: altijd wordt geprobeerd verzoening tot stand te brengen.

In een probleemsituatie weten de meeste leden de RMU al in een vrij vroeg stadium le vinden. Jammer is alleen dat veel niet-RMU-ledcn de RMU pas benaderen als er problemen zijn.

Waarom is dit? De meeste mensen denken: „Dit overkomt mij niet"?

Mensen die met problemen bij ons komen, zeggen vaak dat ze nooit hadden gedacht dat ze nog eens in het kantoor van de RMU zouden komen met een probleem. Vorig jaar hadden we 180 zaken, bij 60 ervan was men nog geen lid! Dit betekende wel dat de mensen die al jaren lid waren, betaalden voor mensen die nog geen lid waren. Dit is natuurlijk geen goede zaak. Dit is voor ons de reden geweest de voorwaarden voor de dienstverlening aan te scherpen, zodat dit meer wordt rechtgetrokken. Iedereen wordt in principe geholpen, maar als men nog maar kort lid is, is een gedeelte van de te maken kosten voor het lid zelf. Hiervoor is een bepaalde formule opgesteld.

Je moet ook als lid de Bijbel en de Drie Formulieren onderschrijven?

Uiteraard! Als iemand om hulp komt. en hij is geen lid. wordt eerst gevraagd of hij lid wil worden, en dus instemt met doel en grondslag van de RMU. Leden krijgen de voorwaarden voor dienstverlening uitgereikt en moeten een verklaring ondertekenen, waarin ze verklaren ervan kennis te hebben genomen. Mensen die dit niet willen, worden eventueel met een zogenaamd verwijsadvies geholpen, maar er wordt geen verdere hulp geboden.

We hebben het nu steeds gehad over de hulpverlening bij konflikten, maar de RMU verleent ook hulp in de vorm van dienstverlening. Hierbij moet je dan denken aan. informatievoorziening, voorlichting. advisering, tips en training. Dit vindt plaats bijvoorbeeld op scholen.

Een doelstelling is ook belangenbehartiging van de RMU-leden. Dit doen we door deel te nemen aan arbeidsvoorwaardenoverleg, het opstellen van een ondernemings-CAO, overleg rond reorganisaties enzovoort, als werkgevers of werknemers of beiden lid zijn van de RMU. Het komt voor dat de RMU zowel aan de werkgeverskant als aan de werknemerskant van de tafel vertegenwoordigd is in een dergelijk overleg. Het is heel fijn om dan met elkaar een produkt le maken waarin zowel werkgever als werknemer zich kunnen vinden.

Door wie wordt het werk voor de RMU gedaan?

Er is een aantal vaste stafmedewerkers. Deze worden ingezet voor bemiddeling, hulpverlening, onderhandel i n-gen en dergelijke. Verder zijn er enkele mensen werkzaam op het sekretariaat. Tenslotte wordt het kantoor nog bijgestaan door (hoofd-) bestuursleden, vrijwilligers dus. die werkzaam zijn in de verschillende sekties en afdelingen. Deze worden meer ingezet in de advisering en dergelijke.

Wat is uw beider funktie de RMU? binnen

Baggerman: Ik heb de dagelijkse leiding op het RMU-kantoor. Verder neem ik deel aan ledenzaken waarbij onderhandelingsvaardigheden vereist zijn; het arbeidsvoorwaardenoverleg bij de gemeentes en het opstellen van een sociaal plan bij reorganisaties. Verder maak ik deel uil van dc redaktie van het blad 'RMU-kontakt'. doe ik aan ondersteuning van sekties en afdelingen, koördinatie van PR-aktiviteiten. ledenwerving en voorlichting. Tevens ben ik sekretaris van de kommissie die de jaarlijkse 'nota arbeidsvoorwaardenbeleid' opstelt. Stuijvenberg: Ik ben hoofdbestuurslid en kontaktpersoon voor de sekties Ambtenaren en Justitie. Verder ben ik lid van verschillende kommissies. Alles vindt plaats in de vrije tijd.

Hoe is de ontwikkeling van de RMU gegaan na 1983? Er is enige jaren geleden een ledenwerfaktie geweest. Wat is het resultaat daarvan geweest?

De RMU telt op dit moment ruim 6000 leden. De genoemde ledenwerfaktie had als ideaal 10.000 leden. Als je ons vergelijkt met de NPV met 56.000 leden, zijn we klein, maar eigenlijk is het niet goed vergelijkbaar. Je wordt veel makkelijker voor een klein bedrag, zeg een tientje, lid van bijvoorbeeld de NPV. dan voor pakweg 130 gulden lid van de RMU."

Is dit bedrag een drempel om lid te worden van de RMU?

Soms. Je merkt het als mensen vragen wat het lidmaatschap van de RMU kost. Afhankelijk van het bruto jaarinkomen betaal jc kontributie. Men schrikt dan van het bedrag.

Dat men deze bedragen niet gewend is komt ook vaak omdat men nooit lid is geweest van een belangenorganisatie, als bijvoorbeeld de Politiebond.

Deze organisaties rekenen nog hogere bedragen dan dc RMU. Dat komt ook omdat deze organisaties een stakingskas moeten hebben, waar een deel van dc kontributie naartoe gaat. De RMU heelt geen stakingskas (de RMU is principieel tegen staken), maar een werkwilligenfonds, dat aangewend wordt voor werkwilligen die door stakingen worden getroffen.

Het probleem in onze gezindte is ook dat men de RMU vaak ziet als een vakbond. Dit kan mensen afstoten om lid te worden. Dc RMU is geen vakbond en wil ook geen vakbond zijn.

Maar die indruk leeft wel bij sommigen!

Wij verrichten wel vakbondsmatige aktiviteiten. maar wij doen meer. Wij proberen het belang van een gehele onderneming in het oog te houden en komen daar ook voor uit. De FNV bijvoorbeeld neemt het vaak alleen voor de werknemers op. Wij proberen het belang van het geheel te dienen. Denk bijvoorbeeld aan reorganisaties waarbij mensen moeten worden ontslagen. Dc RMU wil niet alleen de belangen van de werknemers zien. maar ook letten op het voortbestaan van de hele onderneming, wat uiteindelijk goed is voor het behoud van de werkgelegenheid van de overgebleven werknemers.

Daarnaast leeft de problematiek ook niet zo in onze kringen?

Inderdaad, er is ook een stuk lauwheid. Mensen in onze kringen komen vaak pas in aktie als het al te laat is. Dat zie je ook op andere terreinen, neem bijvoorbeeld de Algemene Wet Gelijke Behandeling. Je ziet dat de mensen door bepaalde omstandigheden, de WAO-problematiek en de polio bijvoorbeeld, wakker worden geschud. Dan stromen veel hulpvragen binnen en willen velen lid worden van de RMU. liefst nog met terugwerkende kracht!

Samen hebben we een ideaal... Welk ideaal is dat? 10.000 leden? Werkgevers cn werknemers hebben een gezamenlijke opdracht: enerzijds om een bepaalde winst voor een bedrijf te bereiken, anderzijds om de werknemers een eigen verantwoordelijkheid te geven en de mogelijkheid tot ontplooiing. Wanneer de werkgever dat inziet voor de werknemer en de werknemer dat inziet voor de werkgever dan kan er harmonieus worden samengewerkt.

Dit is de ideaalsituatie die moet worden nagestreefd. Een basis van een wederkerig respekt. Samen staan voor het doel van de onderneming. Er mag best een gezagsverhouding zijn, die moet er zijn, dat is een bijbels gegeven, maar die moet

dienstbaar zijn. De werknemer biedt zijn diensten aan en de werkgever betaalt een loon uit naar prestatie. De werkgever met zijn kapitaal is sterk afhankelijk van het menselijk kapitaal. Zo is er een wederzijdse afhankelijkhcid. een wederkerigheid. Beiden behoren zich voor elkaar in te zetten. Winst is een produkt van kapitaal, maar ook van kennis en arbeid.

Is het goed mogelijk om bepaalde zaken, bijvoorbeeld omtrent zondagsarbeid, voor RMU-leden geregeld te krijgen?

Het hangt ervan af hoe goed je de werkgever ervan kunt overtuigen dat onze leden er waarde aan hechten! Het is bijvoorbeeld bij bepaalde bedrijven gelukt om leden vrijgesteld te krijgen van het werken op zondag. In eerste instantie was er geen enkel begrip, maar al gaande de onderhandelingen begreep men dat die RMU-leden cr heel erg behoefte aan hebben om niet op zondag tc werken. Onze leden hechten ook aan het vrij kunnen krijgen op bid-en dankdagen om de kerkdienst te kunnen bezoeken.

RMU-leden van een bepaalde sektie ontmoeten elkaar ook. Zij hebben vaak in hun werksituatie te maken met dezelfde problemen. Zij kunnen elkaar tot een hand cn een voet zijn, elkaar adviseren in het oplossen van problemen en in het regelen van bovengenoemde zaken. I ;

De RMU krijgt kennelijk bepaalde zaken geregeld. Daar blijkt uil dal de RMU ah gesprekspartner erkend wordt? OJ' wordt de RMU toch vaak buiten de deur gehouden?

De RMU wordt meer en meer erkend. De omslag is vorig jaar gekomen. Er waren toen een aantal reorganisaties bij onder andere een groothandel in uien te 's-G ra venpolder en een keuringsinstituut in de zuivelbranche te Leusden. Daarbij werden de verschillende vertegenwoordigers en vakorganisaties betrokken. Men kon niet om de RMU heen. In het begin was er nog weerstand, maar gaandeweg is men dc RMU als volwaardig gesprekspartner gaan erkennen. De weerstand was nog niet eens zozeer tegen het 'reformatorisch zijn", als wel dat men zichzelf wilde handhaven en al het andere buiten de deur wilde houden.

Eigenlijk gewoon het afschermen van hun eigen terrein. Werkt hel in de praktijk nu ook. hel behartigen van de belangen van de werknemers en de werkgevers? Strijden deze belangen niet me! elkaar?

We proberen een evenwicht te vinden in de belangenbehartiging.

De belangen zijn eigenlijk gemeenschappelijke belangen. Wij willen funktioneren als een soort katalysator tussen aan de ene kant de werknemers met de soms extreme eisen en aan de andere kant dc werkgevers. Dit betekent dat we met aanvaardbare kompromisvoorstellen proberen te komen.

En wat gebeurt er als er geen oplossing wordt bereikt in een konfliktsituatie?

Een klein percentage van de ledenzaken belandt uiteindelijk bij een advokaat. Onze voorkeur gaat sterk uit naar een vorm van bindende arbitrage in eigen kring, voor die gevallen waarin we er niet meer uitkomen. Binnen dc kaders van de wet en de jurisprudentie en redelijkheidsargumenten kunnen wij een lid adviseren naar een rechter of advokaat te stappen. Wij moeten ook altijd in het oog houden dat we het persoonlijke cn het zakelijke gescheiden houden. Met behoud van het respekt voor elkaar moet men er naar streven het probleem boven water te krijgen cn ervoor te zorgen dat er een verzoening tot stand komt. Wij moeten altijd vergevingsgezind en verzoeningsgezind zijn.

Tenslotte, waarom zou je alsjongere lid worden van de RMU?

Veel jongeren uit onze gezindte bezoeken een reformatorische (middelbare) school. Op een gegeven moment laten ze de school achter zich cn komen dan in een heel andere wereld terecht. Een wereld die ze niet gewend zijn. Een belangrijk punt is dan dat ze terug kunnen vallen op een organisatie die past in hun denkwereld.

De RMU kan hen adviseren als ze ergens gaan werken en zc krijgen een arbeidsovereenkomst voorgelegd. Dc RMU is nu ook gestart met een voorlichtingsprogramma op dc middelbare scholen, met een diaklankbeeld. De problemen waarmee jongeren bij ons komen zijn vooral problemen met hel wegwijs worden in bepaalde zaken, bijvoorbeeld in een arbeidsovereenkomst.

In het blad 'RMU-kontakt' staan ook speciale artikelen over onderwerpen voor jongeren, als: stage, werken tijdens vakantie, op kamers wonen en met betrekking tot een arbeidsovereenkomst. Ook voor jongeren is het dus van belang lid te zijn van de RMU!

A. H. van Trigt

C. M. Verloop

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen