O, dat vreselijke getreuzel...

Wie herkent het niet, dat
vervelende getreuzel? Al ruim van te voren is moeder begonnen om Karin te waarschuwen zich klaar te maken. Het heeft niet veel effect gehad, want de klok tikt onverbiddelijk door en wijst al bijna de tijd aan dat Karin bij de dokter moet zijn. En nog is dat kind niet klaar met haar jas aan te trekken. Kijk ze nu eens spelen! Met één arm in de jas gestoken bekijkt ze ondertussen een aantal mooie olieknikkers tegen 't licht. „Karin, we komen te laat, hoor!" En moeder bukt, om Karins jas verder aan te trekken en de rits te sluiten. Snel stappen ze op de fiets en precies op tijd komen ze aan bij de dokter. Gelukkig is dat dank zij moeders hulp nog net gered!

Het is te leren...
Over treuzelen is in verschillende boeken over opvoeden niet veel te lezen. Zouden maar zo weinig ouders dit verschijnsel kennen? Toch blijkt juist, dat zowel jongere als oudere kinderen kunnen treuzelen en dat ouders zich daar soms groen en geel aan ergeren. Hoe komt het toch, dat er in Kees, in Karin en in zoveel anderen geen "schot" zit? En is daar wat aan te doen, of moeten we er maar mee leren leven? Elk kind is verschillend. De een zal veel langzamer zijn in zijn doen en laten dan de ander. Er zijn bij voorbeeld zeer actieve kinderen, maar ook dromerige types. "Treuzelen" betekent niet voor iedereen hetzelfde, want ook ouders zijn verschillend. Het ligt aan het karakter van de ouders, aan de eisen die ze stellen en aan de normen die ze hanteren, of een zelfde kind door hen wordt aangemerkt als "treuzelend" of als "heerlijk rustig". Er zijn echter bepaalde vormen van treuzelen die vrijwel iedereen erg storend vindt en die de sfeer in huis danig kunnen beïnvloeden. En helaas wordt juist dat treuzelen aangeleerd! Als moeder, zoals in het voorbeeld, steeds dingen doet voor haar kind, of steeds weer helpt bij dingen die hij of zij enkele minuten daarvoor nog zelf moest doen, ervaart het kind dat het treuzelen succes heeft. Ik denk dat moeders en vaders hun kinderen heel veel helpen met dingen die ze zelf heel goed kunnen. Dat is ook niet zo'n wonder. Iedereen wil toch graag dat de kinderen op tijd op school komen, hun werkstuk af hebben, het huiswerk hebben gedaan, aan hun verplichtingen zullen voldoen. En daarom schieten vader en moeder snel te hulp. Dat is begrijpelijk, maar... niet altijd goed!

Wat zit erachter
Achter treuzelen kan iets anders schuil gaan. Als kinderen ergens tegenop zien, uit zich dat wel eens door een treuzelende houding. Gerard zou vandaag voor 't eerst gym hebben van de gymmeester in de grote gymzaal, 's Morgens was het echt moeilijk om het ventje op tijd op school te krijgen en ook in de klas ging het treuzelen door. Zijn sommen kwamen maar niet af en het duurde lang eer Gerard zijn leesboekje op tafel had. Gelukkig had de juf begrip voor Gerards treuzelen; ze probeerde hem op z'n gemak te stellen en inderdaad was na de gymles alles weer gewoon. Treuzelende kinderen willen door hun ongewenste gedrag > soms ook de aandacht van hun ouders trekken. Dat kan gebeuren als een kind door oudere broers of zussen steeds overvleugeld wordt en niet de kans krijgt om ook eens iets te presteren. Of na de geboorte van een broertje of zusje, als alle aandacht gericht is op het kleintje. Of na een verhuizing, als iedereen bezig is het huis bewoonbaar te maken en zijn weg te zoeken en het kind zich alleen voelt in de nieuwe omgeving. Ook komt treuzelen voor als er grote spanningen zijn in het gezin, of als vader en moeder in beslag genomen worden door hun werk. Door zo de ergernis van de ouders op te wekken weet dit kind zich toch verzekerd van de aandacht, al is die negatief en gaat ze gepaard met ongeduld, standjes en straf!

Tijdbesef
Treuzelen heeft ook te maken met het tijdbesef Een klein kind heeft van tijd nog geen idee. Wat tien minuten zijn, weet zo'n kind nog niet en het zegt hem dan ook niet zo veel, als moeder waarschuwt: „Over tien munuten gaan we weg, Tim! Nu moet je opschieten, hoor!" Het duurt jaren voor een kind de innerlijke discipline heeft om zijn taak af te maken, aan zijn verplichtingen te voldoen, iets op tijd af te hebben of ergens op tijd aan te komen. We willen ons kind al die dingen wel graag leren. Het zijn sociale vaardigheden, die wij min of meer vanzelfsprekend vinden, maar die een kind slechts langzamerhand aanleert. Veel geduld hebben we daarbij nodig en we mogen ons kind daar ook best bij helpen en hem prijzen als iets gelukt is. Veel kinderen hebben bij voorbeeld ruimschoots de tijd nodig om iets af te maken. Als ons kind fijn zit te spelen, geconcentreerd met een puzzel bezig is, is het natuurlijk niet verstandig om zo ineens te roepen: „Rommel opruimen, Tim, we moeten naar de trein..." Een kind wordt plotseling uit zijn concentratie gehaald en als dat nogal vaak gebeurt, kan dat kwalijke gevolgen hebben. Dan kan het kind zich op den duur niet meer volledig aan zijn werk of aan zijn spel geven. Het krijgt gebrek aan concentratie en voor het schoolse werk is dat funest! Veel beter is het -en velen zullen dat ook doenom, ruim vóór de tijd van het vertrek nadert, het kind te waarschuwen. Daarbij kan het nodig zijn dat Tim ook precies weet, wanneer hij moet stoppen. Moeder wijst op de klok: „Als de grote wijzer op de zes staat", of: „Als de kookwekker afloopt." Soms zijn eenvoudige hulpmiddeltjes in staat om een heleboel ergernis te voorkomen! Grotere kinderen hebben natuurlijk al geleerd om op de klok te kijken en ze hebben ook tijdbesef Al is daarmee niet altijd het getreuzel voorbij.

Ook ouderen
Treuzelen is niet iets wat alleen bij kinderen voorkomt. Wat te denken van de dienstplichtig soldaat die zich in 't zweet moest rennen om de trein te halen, terwijl hij zojuist anderhalfuur "nodig" had om zijn tas in te pakken? Maar ook vaders en moeders weten ervan mee te praten. Als er een akelig karweitje op ons wacht, stellen we dat liefst nog maar even uit. Eerst drinken we koffie, dan moet er nog een boodschap gedaan worden, de planten hebben water nodig, dat mooie boek is toch bijna uit, dus... en ten slotte, op het laatste nippertje, vervullen we onze plicht. Dat is tegelijk ook het verschil met het treuzelen van kinderen. Wij hebben inmiddels geleerd om onze innerlijke weerstand en traagheid te overwinnen. Wij kunnen onszelf tot de orde roepen en we beredeneren, dat het er toch van komen en dat we er dus maar het beste mee kunnen beginnen. Door schade en schande wijs geworden, weten we nog nèt op het juiste mo- >> De nieuwe verfijning in eiken. Een lijn, die chique en warme elegance uitstraalt. De degelijkheid van vroeger, in een vormgeving, die gezien mag worden. Neem de tijd eens om u goed te laten voorlichten om van uw kamer een sfeervolle woonruimte te maken. Onze deskundige binnenhuisadviseurs geven u graag een goed advies, dat op uw wensen is afgestemd. Een kompleet programma leverbaar in de mooiste en sterkste stoffen in vele dessins en soorten. Ook in prachtige kleuren leder van een zeer goede kwaliteit uit te voeren. Bij ons vindt u een zeer uitgebreid assortiment verfijnde meubelen, kompleet met een enorme koUektie op het gebied van: (gordijn-) stofien, tapijten, verlichting en andere dekoratie. U BENT VAN HARTE WELKOM! ment weg te gaan of meestal op tijd ergens aan te beginnen...

Misschien af te leren
In het voorgaande zijn al diverse mogelijkheden aangegeven om aan het ergste treuzelen iets te doen. Ook kunnen we over 't volgende nog eens nadenken: - Kan het kind de opdracht, de taak wel aan? Is dat niet zo, dan eisen we te veel van hem of haar. Het moet bovendien kunnen overzien hoeveel er nog gedaan moet worden. Een "overvraagd" kind aarzelt om met de opdracht te beginnen, is ermee bezig maar weet niet hoe het verder moet, of zoekt andere -onbelangrijke- bezigheden. Toch treuzelt het in feite niet, maar het vraagt op deze manier om onze hulp. - Ouders kunnen beter niet hun eigen tempo als norm nemen. Misschien zijn zij zelf wel erg snel en druk en is hun kind langzamer. Een kind heeft soms méér tijd nodig om opdrachten uit te voeren dan wij wel denken. - Heeft het kind geleerd dat het in de "alarmfase" toch wel geholpen wordt, en dat er dus geen noodzaak is om sneller op te ruimen of weg te gaan? - Geven we wel het goede voorbeeld? Houden we ons aan tijd en afspraak? Gaan we zelf ook op 't laatste nippertje weg? Hoe vaak komen we te laat? Kinderen zien scherp en nemen ons verkeerde gedrag heel gemakkelijk over! - Het is fijn als kinderen zo nu en dan ook de gelegenheid krijgen om net zo lang te treuzelen als ze zelf willen. De boog kan niet altijd gespannen staan. Dat geldt evengoed voor volwassenen - klok en agenda mogen niet altijd ons leven bepalen. - Hoe waarschuwen we ons kind om op te schieten? Is dat altijd verwijtend, ongeduldig, snauwerig, schreeuwerig? Op een vraag, een verzoek reageert een kind veel toeschietelijker. De sfeer in huis wordt mede bepaald door onze woorden en de toon waarop ze gezegd zijn... - Laat het treuzelen geen machtsstrijd worden! Kinderen weten vaak haarfijn waar wij absoluut niet tegen kunnen. Ze voelen aan tot welk punt ze moeten gaan om hun ouders boos te krijgen. En daarbij krijgen ze veel aandacht - precies wat ze hebben willen. - Ten slotte: we willen graag het treuzelen, het ongewenste gedrag van ons kind veranderen, maar misschien moeten we dan wel beginnen met het gedrag van onszelf onder de loep te nemen, te veranderen en... dat is moeilijk!

Altijd hetzelfde liedje De moeder van Carolien (11):,, Het leek wel of Carolien expres treuzelde om ons op stang te jagen. ledere morgen was het weer hetzelfde liedje. De wekker stond vroeg genoeg zodat ze op tijd wakker was, maar eer ze uit bed kwam moest ik nog wel vier keer waarschuwen. Daarna duurde het "uren" voor ze klaar was met wassen en aankleden. Voortdurend was ze met iets volkomen onbelangrijks bezig. En ik maar waarschuwen, aanporren, standjes geven, alvast haar brood klaarmaken, haar tas gereed zetten en dergelijke om te bereiken dat ze toch maar op tijd op school kwam. Nu, ik kreeg daar genoeg van. Ik was ervan overtuigd dat Carolien heel wat zelfstandiger handelen kon dan ze nu deed, want bepaalde afspraken gaven geen moeilijkheden. Zo zorgde ze er echt wel voor om op tijd op orgelles te zijn. Ze kon het dus well Toen heb ik met Carolien een af spraak gemaakt. Ik zou niet meer zo achter haar aan zitten. Opof aanmerkingen over het aankleden, eten en naar school gaan zou ik achterwege laten en Carolien zou nu zelf moeten zorgen om op tijd de deur uit te gaan. Ik gaf haar dus meer verantwoordelijkheid. Nu, de eerste keren was het een sport voor m 'n dochter. Het ging werkelijk heel goed, totdat het nieuwtje eraf was. En toen kwam ze dus een aantal keren echt te laat op school. Dat bleek toch niet leuk te zijn. Ze moest nablijven of kreeg een andere straf. Het was in die tijd beslist moeilijk voor me om niet telkens Carolien aan te sporen en toch ben ik blij dat ik doorgezet heb. Het is nu zo, dat het horloge -dat ze al jaren heeft- zijn werkelijke dienst gaat bewijzen. Ze heeft geleerd dat er vaste tij ds afspraken zijn en dat ze er zelf voor moet zorgen om op tijd te zijn. Treuzelen doet ze nog wel eens, maar dan meer als ontspanning. Ze heeft er dan gewoon behoefte aan om een poosje niet door de tijd opgejaagd te worden.i< />

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen