Gezangen

De dichter kan verlicht zijn door de Heilige Geest, maar was bij het dichten niet geïnspireerd door de Heilige Geest. Zoals er een verschil is tussen de Bijbel en onze Catechismus, zo is er ook een verschil tussen een psalm en een gezang. De Catechismus is voluit bijbels, maar de opstellers zijn niet geïnspireerd. De bijbelschrijvers wel. Denk aan 2 Tim. 3:16 waar staat: “Al de Schrift is van God ingegeven”, en aan 2 Petrus 1:21. Daar staat: “Want de profetie is voortijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar de heilige mensen Gods, van de Heilige Geest gedreven zijnde, hebben ze gesproken”.

Zoals nu ook in de eredienst uit de Catechismus wordt gelezen en gepreekt, zo kunnen we in de eredienst ook gezangen zingen. Zoals een preek uit de catechismus in alles moet overeenstemmen met Gods Woord, zo moet een gezang in alles eveneens overeenstemmen met Gods Woord. Als we dit als criterium stellen en terecht, dan zitten we evenwel gelijk met een probleem. Want wie gaat uitmaken of dit of dat lied volkomen bijbels is? Want over de inhoud van Gods Woord wordt verschillend gedacht. De een verdedigt met de Bijbel in de hand de kinderdoop en een ander de grootdoop. De een ziet met de Bijbel in de hand de gehele gemeente als gelovigen en een ander verdedigt met dezelfde Bijbel in de hand dat we onderscheiden moeten tussen gelovigen en niet gelovigen, ook in de gemeente. Daarom is het veel beter om bij de Psalmen te blijven als het om de eredienst gaat. Want als mensen moeten bepalen wat we zingen, dan komt de een voorzichtig met een bundeltje van “enige gezangen”aanzetten, terwijl in andere gemeenten van ons kerkverband keus is uit wel honderden liederen. Laten we daarom de grens trekken bij de liederen die Gods Woord ons presenteert. Salomo heeft wel 1005 liederen gemaakt, maar geen van die liederen is bewaard gebleven. Wel die 150 van met name David. Dat heeft ons veel te zeggen.

Mag een dominee gezangen citeren? Ja natuurlijk. Als het maar bijbels is en overeenkomstig de bevinding van Gods volk. We citeren toch ook uit de belijdenisgeschriften? Ik heb zelf ook wel momenten dat ik het betreur dat we na de preek bijvoorbeeld nu eens niet met z’n allen het “Hoog omhoog, mijn ziel, naar boven” van Jodocus van Lodenstein kunnen zingen. Maar gesteld dat mijn kerkenraad daarin toestemde, wat moet ik dan met een verzoek van een gemeentelid om ook eens “Welk een vriend is onze Jezus” te zingen? Een reden te meer om het maar bij de Psalmen te houden. Zingen die niet van de Heere Jezus? Wie dat zegt moet dat maar eens bewijzen.

Als we zeggen dat de Psalmen geïnspireerd zijn, dan hebben we het natuurlijk over de 150 Psalmen uit het Oude Testament. Dan hebben we het niet over een berijming van de liederen Sions. Een berijming is, net als een vertaling van de Bijbel, mensenwerk. Aan een vertaling en aan een berijming kunnen gebreken kleven. Omdat het een werk van mensenhanden is. Maar in de vraag gaat het over het principiële verschil tussen een psalm en een gezang, niet over allerlei berijmingen. Daar ga ik nu maar niet op in. En voor de rest hebben we buiten de eredienst om vele mogelijkheden om te zingen wat ons hart begeert. Hoeveel koren tellen we in ons land niet! Wat een kooravonden zijn er. De mannenzang in Katwijk bijvoorbeeld is ook prachtig en zorgt voor een volle kerk. Toch had ik na zo’n avond zingen van allerlei liederen in de Nieuwe Kerk in Katwijk iets onbevredigends over me. En bij een Psalmzangmiddag in die grote kerk van Haarlem werd terstond mijn hart geraakt. Wat zou dat toch zijn? Wie het weet mag het zeggen. Als er een cd opstaat van het Urker mannenkoor Hallelujah zing ik soms van hartelust mee, al zijn het niet enkel psalmen die gezongen worden. Maar een Psalm? Die is van een hoger niveau: het niveau van Gods Woord. En hoe dikwijls is de Psalm niet een bron van troost in moeite en verdriet en…op een sterfbed.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen