Dagje Hoge Veluwe

Anton Kröller is een zeer vooraanstaand zakenman. De Haagse onderneming N.V. Wm. H. Müller & Co Algemeene Exploitatie Maatschappij is zijn eigendom. Het bedrijf bestaat nog steeds onder de naam Internatio-Müller.
Kröller begint in 1909 met de aankoop van land op de Veluwe. Eerst koopt hij de oude havenzate Harscamp, waarop een hoofdhuis met bijgebouwen en een aantal boerderijen staat. Het huis wordt het weekendverblijf van het echtpaar Kröller-Müller en de vier kinderen. Tot 1921 koopt Kröller via zijn maatschappij steeds meer grond op, omdat hij een groot jachtgebied wil bezitten. Daardoor krijgt hij een groot aaneengesloten landgoed en wordt hij, met 6800 hectare, de op een na grootste grondbezitter van de Veluwe. Grootste Veluwegrondbezitter is (nog steeds) het Koninklijk Huis.
De zaken blijven goed gaan en echtgenote Hélène Müller begint, nadat ze door haar dochter in kunst geïnteresseerd is geraakt, met het aankopen van kunstwerken. In eerste instantie alleen voor zichzelf. Na een ziekbed blijkt ze van gedachten veranderd en wil ze met haar collectie het algemeen belang dienen. Daardoor koopt ze ook werken waar ze zelf niet achter staat. De kunst is aanvankelijk te zien op de benedenverdieping van Kröllers kantoor in Den Haag. Later brengt hij de collectie naar de Hoge Veluwe.

Berlage
In 1915 krijgt de beroemde architect Berlage, die al in dienst is van Kröllers onderneming, de opdracht om een huis te bouwen op de Hoge Veluwe. Zijn taak omvat ook het interieur, de stoffering, de meubilering en de accessoires, evenals de aanleg van wegen en een park.
De plek waar jachthuis Sint Hubertus komt, is moerasachtig en moet helemaal afgegraven worden. Normaal kan er goed gebouwd worden op zandgrond. Nu moeten echter op bepaalde plaatsen betonnen buizen de natte grond in voor extra stevigheid. Hierop wordt de fundering gemaakt.
Op de eerste bouwtekeningen staat als naam jachthuis Hoenderloo. Later wordt de naam plotseling veranderd in Huize St. Hubertus. Waarschijnlijk omdat het geen jachthuis maar een museum moet worden. Het complex dankt zijn vorm aan een nieuwe, Engelse stijl. Hierbij worden landhuizen gebouwd in de vorm van een vlinder, met op de kop een verhoogd gedeelte. Op deze plaats komt ook de toren, met daarin het kruis van Sint Hubertus.
Het verhaal gaat dat deze legendarische, 7e-eeuwse jager op Goede Vrijdag een groot, wit hert achternajoeg. In het nauw gedreven, draaide het dier zich om. Het droeg een verlicht kruis tussen zijn geweistangen. En stem zei: „Vanaf heden zult gij niet meer jagen, anders zal uw ziel te helle varen. De gebeurtenis werkte een ommekeer. Uiteindelijk werd Hubertus bisschop van Maastricht, aldus de legende. In de veertiende eeuw geldt hij als de beschermheilige van de jagers.
Hélène Müller is een zeer eigenzinnige dame. Berlage krijgt steeds meer moeite met haar bemoeienissen. Als hij het Haagse Gemeentemuseum mag gaan bouwen, zegt hij zijn contract vervroegd op. Het huis wordt afgebouwd door architect Van de Velde, weliswaar in de stijl van Berlage.

Bakstenen
Wie het jachthuis binnengaat, komt via een imposante stalen luifel met een metalen deur in een kleine hal, en vandaar in de grote hal. Hier zie je glas-in-loodramen met afbeeldingen van de legende van Sint Hubertus. In deze hal word je als het ware overvallen door de opvatting van Berlage om baksteen in een huis te gebruiken. Door de geringe lichtinval oogt deze hal somber en dat wordt nog extra benadrukt door de bruine bakstenen. Het plafond daarentegen is uitgevoerd in vrolijk gekleurde, geglazuurde bakstenen. De gewerenkast is ontworpen door architect Van de Velde. Hij heeft terdege rekening gehouden met de structuur van Berlage, want de pootjes van de kast passen precies in het raster van de steentjes op de vloer.
Vanuit de donkere hal kom je de huiskamer binnen. Daar word je overgoten door licht, dat door de grote ramen naar binnen valt. Vanuit de woonkamer heb je een schitterend uitzicht over de vijvers. In de kamer staat een grote tafel met stoelen. In de rugleuningen is het Hubertuskruis verwerkt.
De rookkamer loopt rond. Ondanks de verwarming, die netjes is weggewerkt,
is dit vertrek ingericht met de open haard als uitgangspunt. In de schoorsteen is een ventilator gebouwd, om de rooklucht uit de kamer af te voeren.

Verwarmingscircuit
De kamer van Anton Kröller wijkt qua kleurgebruik af van de rest. De muren zijn van groen geglazuurde stenen gemaakt. In het gele cassetteplafond zitten rode stippen. De bekleding van de stoelen, zwart-wit, verwijst naar de gestreepte vacht van jonge zwijnen.
De badkamer is in vrolijke geel geglazuurde tegels uitgevoerd. Opvallend is de ingebouwde wasbak met warm- en koudwaterkranen boven het bad. Het verrassendste detail is wel het handdoekenrek, dat is aangesloten op het verwarmingscircuit. Zeer modern voor die tijd!
Veel meubels in het jachthuis zijn gemaakt van coromandel. Deze houtsoort is afkomstig uit Indonesië. De wetenschappelijke naam van de boom luidt Diospyros celebica. Het hout is vergelijkbaar met ebbenhout en goed te bewerken.

Literatuur
- Het jachthuis Sint Hubertus, van ontwerp tot monument, door Bram Haak & Roelof Stiegers.
- Het jachthuis van H.P. Berlage voor de familie Kröller-Müller, door Marijke Gunnink.
- De Hoge Veluwe, natuur en kunst, door diverse auteurs.

Informatie
Het Nationale Park De Hoge Veluwe ligt tussen Arnhem, Ede en Apeldoorn. De ingangen van het park bevinden zich in Hoenderloo, Otterlo en Schaarsbergen. Volg vanaf de snelweg de borden Park Hoge Veluwe.
Adres: Apeldoornseweg 250, 7351 TA Hoenderloo, tel. 0900-464 3835; informatie@hogeveluwe.nl.
De openingstijden van het park wisselen per maand, maar tussen 9.00 uur en 18.00 uur is het in elk geval open. U kunt het park per auto, per fiets, te paard of wandelend verkennen.
Jachthuis St. Hubertus is alleen toegankelijk bij deelname aan rondleidingen. Wegens renovatie kan het huis een deel van 2007 gesloten zijn.
Het Kröller-Müller-museum is dagelijks, behalve op maandag, geopend van 10.00 tot 17.00 uur.
Entreeprijzen en overige informatie vindt u op www.hogeveluwe.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen