Het maatschappelijk vraagstuk en zijne oplossing. II. en III.

II.
De oplossing is er, in het Woord namelijk, in Gods ordening, die voor den werkgever aldus luidt:
„Gij h e e r e n ! doet uwen d i e n s t k n e c h t e n r e c ht en g e l i j k , w e t e n d e , dat ook g i j e e n e n H e e r e h e bt in de h e m e l e n " 1), eenen Heere, bij Wien „geen e aann e m i n g des p e r s o o n s " 2) is, en Die u vermaant toe te zien, dat niet op u van toepassing zij het woord: „ Z i e t , de loon der w e r k l i e d e n , die uwe l a n d e n g e m a a id h e b b e n , welke van u v e r k o r t is, r o e p t " 3);
en voor den werkman aldus :
„Dat de d i e n s t k n e c h t e n in a l l e s w e l b e h a a g l i jk z i j n , niet t e g e n s p r e k e n d e ; niet o n t t r e k k e n d e, maar alle goede trouw b e w i j z e n d e " 4), en: „Zijt met alle v r e e z e o n d e r d a n i g den h e e r e n , niet a l l e e n den goeden en b e s c h e i d e n e n , maar ook den h a r d e n " 5).
Inderdaad, waar men in deze ordening blijft, daar is er geen „maatschappelijk vraagstuk" meer, want daar moet men het aan weerszijden goed hebben, dewijl men leeft overeenkomstig Gods Wet, welker vervulling is: de liefde tot God en den naaste.
„IJdel woord!" dus lastert de socialist, die God en Zijn Woord bespot, en wiens stellingen het eigen „ik" tot middelpunt hebben, m. a. w. op koude zelfzucht gegrond zijn, en die daarom liever met geweld zoekt te verkrijgen, waarop hij recht meent te hebben.
Maar ook de Christelijke democraat, die zich met don naam anti-revolulionair siert, acht dit geene oplossing, tenzij er nog iets van zijne wijsheid bij kome. Er moeten w e t t e n gemaakt worden, die den werkgever dwingen te doen, wat billijk is, er moet een „wetboek op den arbeid" komen, en dan zal de gouden eeuw aangebroken zijn!
Een „wetboek op den arbeid", dat ware inderdaad iets schoons, indien men daarmee niet, zooals toch, werkelijk het geval is, het Wetboek der wetboeken voorbijging.
Men zie toch uit zijne oogen. Welke gedachte beheerscht hoofd en hart van den Christelijken democraat? Geene andere dan deze: zelf op alle gebied des levens het heft in handen te hebben. En dat komt in dit geval op het volgende neêr :
Men prijst Gods ordening om het hardst en weet meesterlijk Gods goedheid en wijsheid daarin aan te wijzen. „Maar ', zegt de Christelijke werkman van onze dagen, „wat baat het mij, of ik al Gods ordening voor de wederzijdsche verhouding tusschen werkgever en werkman eerbiedig, terwijl mijn p a t r o on het n i e t doet?" En in stede van nu te gelooven, dat men, z e l f bij de ordening Gods volhardende, daarin leven en welvaart zal hebben, ja zich over onverwachte uitkomsten en zegeningen zal mogen verblijden, neemt men God het beleid uit de handen, om den werkgever naar zijne eigene hand te zetten, meenende in zulk eenen weg tot eenen draaglijken toestand te zullen komen.
Waar is nu het geloof aan het Woord, waarop men zijne staatkundige belijdenis beweert te gronden? En wat zal de vrucht er van zijn, dat men aldus buiten God en Zijn Woord rekent?

III.
„Toegestemd", zegt menigeen, „er is veel onheilig vuur ook in den strijd op staatkundig gebied, den strijd, die de oplossing van het „maatschappelijk vraagstuk" ten doel heeft; doch a l s er dan maar eene o p l o s s i n g komt, dan hebben wij toch reden om ons te verblijden".
Is dat waar? Ongetwijfeld niet! Aan Gods zegen is het al gelegen, en Gods z e g e n kan men niet verwachten, waar men Gods Woord verwerpt. Of wat zou het baten, zoo men eenen schat in eenen doorboorden buidel ontving? Is er dan geen besef meer van, dat God Zijne ordeningen niet straffeloos laat schenden?
Dat men het toch bedenke: juist door Gods ordeningen te miskennen, is men tot den huidigen verwarden toestand gekomen Alleen zóó als de menschen door God tot elkander in betrekking zijn gesteld, vormen zij een schoon maatschappelijk geheel. Gods ordeningen zijn echter niet geëerbiedigd. Werkgever en werkman hebben te zamen Gods Woord losgelaten.
Vandaar bij den eerste liefdeloosheid en onbillijkheid tegenover den laatste, en bij den laatste liefdeloosheid en onwilligheid tegenover den eerste. En dat tot beider tuchtiging; want zóó juist tuchtigt God om het verlaten van Zijne ordeningen den werkgever met den werkman, en den werkman met den werkgever, en de uitkomst is, dat men met elkander verlegen zit.
Wat verwacht men dan orde en voorspoed van een verwerpen van Gods oplossing, van een miskennen van Gods ordeningen?! Inderdaad, men moet wel in het geheel geen begrip hebben van Gods gerechtigheid, zoo men op zulk pogen eene goede uitkomst verwacht. De uitkomst zal echter vroeger of later deze blijken te zijn: dat men deu toestand nog verwarder heeft gemaakt. En te vreezen staat het, dat — wie weet hoe spoedig! — de sluizen van Gods toorn zich zullen openen en de golven van Zijne gramschap het met wrevel vervulde land zullen overstelpen, hetzij in eene revolutie, hetzij in eenige andere bezoeking. De werkstakingen in de laatste dagen geven voorwaar genoeg te denken!

1) Col. 4 : 1. 2) Ef. 6 : 9 . 3) Jak. 5 : 4 . 4) Tit. 2 : 9,10. 5) 1 Petr. 2 : 18.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen