Opuscula theologica selecta - pagina 369

DE POLITIAfi MOSIS OBSER.

345

contendere, tum vero quia natura ipsa constanter docet omnes partes vnius corporis ad totum ordinari, & vnius partis rationem seorsim constitutam re ipsa imperfectam donec ad rationem totius, cuius pars illa est, reuocetur. esse Atque haec quidem definitio legis propric simplicitdrque de omni lege enunciatur, quae in rebus creatis vnquam instituta est, aut porrd institui potest: sed tamen quia hoc ipsum legis nomen de summa illa ratione diuinae sapientae mouentis & dirigentis omnia ad finem iustum praedicari solet, eodem quoque modo legis definitio haec de summa ratione vel ordinatione communiter inteUigenda est. Dicitur autem lex illa illa analogic^, ac non tamquam ofioysvrjg^ id est, vnius generis cum legibus nostris: ergo definitionem quoque legis, quam modo asseruimus, sie analogice oportet accipi, vt qua haec dicuntur de Deo, intelHgantur ^sonqenwi^ & prout de Deo capianobis possunt, qua autem de creatis rebus enunciata sunt, proprie intelHgantur. In hunc modum , vt definitio Legis, sic diuisio illa prima accipienda est, qua vsi ,

sumus dicentes

Legem mit aeternam

esse^

aut iiifonuatain &" traditani in tempore.

Etenim hae duae species non sunt vnius generis proprie, sed analogice tanti^im ad vnum velut commune caput referuntur, quamuis toto genere differentes. Quapropter etiam in hac diuisione (quod genus Logici d^' kvoi ngog ev appeUarunt) tum t6 ipiaei, TiQoisQov xal vgsQov^ tum etiam ro fiakXov xa\ ijttov obseruatur. Lex enim aeterna & natura sua prior est, & omnem Legis naturaHs ac humanae modum omnino superat infinita virtute sua.

Legem aeternam Dei hoc modo definimus esse conceptum immutabilem formdmque in Deo principe vniuersitatis existentem ante omnia tempora., nimirum ad commune bonum, prout in communi definitione fuerat ant^ propositum. Quibus verbis Legem iham aeternam supra naturam legum aHarum omnium (vt modd diximus) :

rationis

asserimus.

Num

vbi conceftum immutahilem firmdmque rationis legem aeternani appel-

purumputum actum esse demonstramus: quemadmodum Deus anlij svsQysiet est, tamquam vniuersaH principio res omnes vniuersae pendent. Ciim autem formam iUam rationis a Deo & in Deo conceptam esse ad commune bonum dicimus,

lamus, a quo

legem aeternam Dei k ratione reHqua diuinae sapientiae erga res creatas occupantis sese distinguimus. Nam ratio diuinae iHius sapientiae, quae iri rebus creatis agendis mouendis, & sustentandis emicat, ea in rebus omnibus omni tempore occupatur: Sed de ea soliim ratione diuinae sapientiae hoc loco agitur, quae homines ratione praeditos instituit in perceptione ipsius vt ea percepta ad obsequium iustum, faciendis iuslis, contrariisqlie fugiendis, adducantur communis boni contemplatione, in quo etiam priuatum (vt ante perstrinximus) & particulare situm. Quapropter optimo iure huic legi laus illa asserenda est, quam humanitus de lege Chrysippus praedicauerat, Hanc reginam esse, praesidem, principemque & iustorum iniustorumque regulam, cui poHticas animantes & sociales omnes opus sit conformari. Haec enim per se regula est, non autem dono, communicatione, aut participatione aHena: Haec aeterna atque diuina est, e6que principium vniuersale: & exemplar regularum aHarum omnium: haec immutabiUs, ac proinde (vt cum Scholasticis loquamur) nunquam ab aHa vlla lege regulatur. Regulam enim aliis omnibus adhibet manifesto

agentis

&

,

'

,

,

ipsa vna eadem indesinenter permanens, non aHa hic, & aHa aHter (vt Augustinus loquiturj sed aeternitatem suam veritatemque omni mutatione atque immutabilem in Deo supra res omnes regulasque asserens immutabiHs regula regularum omnium, interitu. Enimuero cur non habeatur aeterna

constantissimam aHbi, nec aHas

&

,

&

&

cum in

nihil

aUud

sit

lex ista,

quam

ipsissima Dei sapientia, rationem iusti

&

iniusti

rebus creatis ad imaginem ipsius determinans.f'

44

Ex

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen