Opuscula theologica selecta - pagina 397

D leges sunt publicae

de

illis

iuris

F.

P O

illius

I, 1

T

I

A E

MO

S

I

S

()

B S E R.

373

deterininationumque ex iure tabulae.

oinnibiis qiiae siibsiint ordinationi legis

in hitnc

^

modum

Tlies.

jS,

Nam

detcrminationes Jiiint^

ciim humanis legibus cx communi aiit singulari iure^ quod antc proposuimus ; tum ipsis legibus Mosis : quae determinationes siue communiter pro naturae modo., earum(|ue rerum (]uae in natura accidunt; s\\xt particuiariter ex instUuto gratiae sunt mutabiles: (luandoquidem gratiae auctor Deus haec perpetua, temporaria instituit in populo suo (iocumenta gratiae; de quibus iam proprie dicturi sumus , omissis caeteris humani ilUus iuris legunuiue determinationibus.

CAP. VI. Qiiid iuris communis

Ex

sit in

lege Alosis mutabile.

modo

diximus, manifestum est, in lege Mosis proinde atque in aHis dupUcem iuris rationem esse communem atque singularem Communem iuris rationem appellari eam, quam Deus ludaeis per Mosen praescripsit communiter, qua homines fuerunt iUi in natura rerum Singularem vero aut particularem, quam praescripsit singulariter , vt hominibus admissis in participationem & consortium gratiae. Primimi itaque de communi ludaeorum iure vi(iendum est. Thes. 29. Mosis Lcges quaecunque iuris communis sunt^ aut ratione communi obligant^ aut analogia. Quapropter aut ipsas leges seruari opus est., aut earum analogiam vt de suis legibiis lurcconsiilti olim praecepere. lus commune est, quo tenentur omnes: luris communis index est pubUcus, lex: ac proinde qua ratione ius obUgat eadem quoque obUgat lex, velut iusti & iniusti magistra. Est autem iuris communis, eadcmque legis fundamentum duplex vnum proximum & semper necessarium, quod rationem communem appeUamus; alterum remotius (]uidem, sed tamen cum ratione communi ex necessitate coniunctissimum, ([uod analogiam. Nam earum rerum quae iure & lege cauentur, aUa fundamenta adeo firma sunt, & ex ratione communi substructa potentissime, vt iuris iUius veritas atque necessitas a nemine bono in dubium vocari possit: AUa vero non ipsa per se fundamenta sunt, sed rationem fundamenti habent a simiU: quia in simiUbus causis euidentia sunt iuris fundamenta, quod circumscribitur legibus. Atque hanc rationem vsque adeo natura iam oUm dictauit hominibus, vt lureconsulti in suo iUo ciuiU & humano iure eam senserint adhibendam, & adhiberi commode praeceperint. Cum enim (vt dicebat luUanus L. lo. Jjf. de legib.) neque leges neque Senatusconsulta ita scribi possint, vt omnes casus qui (luandoque inciderint comprehendantur: sed sufficiat ea quae plerunque accidunt, contineri: siue (Celsus L. 4. Jf. de /cgib.) cum ex his quae forte vno aUquo casu accidere possunt iura non constituuntur: sed ad ea potius debeat aptari ius, quae & frequenter & facUe, quam quae perraro eueniunt: L. 12. 6~' seq. ff. eod. Ideo quum in aUqua causa sententia legum manifesta est, is (jui iurisdictioni praeest, ad simiUa procedere analogica interpretatione, atque ita ius dicere debct. Nam vt ait Paedius apud Vlpianum, quoties lege aUquid, vnum vel aUerum, introductum est, bona occasio est, caetera quae tendunt ad eamdem vtiUtatem vel interpretatione, vel certe iurisdictione suppleri. Quod vero contra rationem iuris praeceptum est, non est producendum ad consequentias. Quae cum ita sint, optime concludimus, alterum horum seruari semper oportere: Nempe ipsas leges, si recta iis

(piae

quibuscunque

legibus

,

,

:

,

:

,

ratione

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen