Bilderdijk in zijne nationale beteekenis - pagina 65

61 worden, hoe

te

woord

de 18e eeuw voor zoo kostelijke zaak een zoo misbakken

in

zwang kon komen. Het

in

is

men

een even onzinnig woord, als dat

het algemeen cultuurbegrip ten onzent: likking

genoemd

want

had,

beschaven en likken waren oorspronkelijk geheel identiek

raboter,

beteekenis en

in

gebruik.

Blz. 15. 1)

Komplete Dichtwerken, uitgave Kruseman. V.

171.

Blz. 15. 2) Ibidem. V. 227.

Blz. 16. 1) Taal- en Dicfitk. verscheidenheden.

Blz. 16. 2)

Zoo heet het

Alleen dan peilt

maar

ge

doorziet, geen

bl. 9.

den Ondergang der Eerste wereld,

in

leven

't

1.

op den

tot

bodem

onbetrouwbare oogen, maar

't

als

ge

163:

blz.

„niet naspoort,

't

eigen zeZ/g'evoe/ tot waar-

borg hebt".

Blz.

16. 3)

Dit voelen van

kenis. Voelen is in tal

God

heeft bij Bilderdijk een zeer diepe betee-

van soortgelijke uitdrukkingen de verklaring van een

onmiddellijke gewaarwording, die niet één sentiment, maar geheel ons raakt.

Zoo zeggen we:

me

voel

niet wil

„Ik voel

me

niet

koortsachtig"; en zoo ook vragen

toegeven

:

„

Voelt ge dat

wel", „ik voel

we

iemand, die

als

een aanraking

God,

is

uit

hij

wezen

gelukkig", „ik

wat we beweren ligt

achter het

nu Bilderdijk spreekt van

die onmiddellijke, alomvattende

zijn

gewaarwording,

de verborgen wereld. Deze opvatting van het voelen van

alzoo dieper dan die van Calvijn, maar toch ongetwijfeld aan Calvijn

De

ontleend.

sensus divinitatis toch, ook wel semen religionis genoemd, was

voor Calvijn het uitgangspunt van stelsel. Zie in zijn Inst. et

iets

nu niet?" Deze gewaarwording

denken en gaat er aan vooraf, en zoo dikwijls innig zelfgevoel bedoelt

me

quidem

nulla est

alle religie

Regionis Christianae:

naturali instinctu divinitatis

tam barbara natio

vitae partibus

minimum

cui

en van heel zijn theologisch

quemdam humanae

sensum

menti inesse

extra controversiam

ponimus

non insideat haec persuasio. Et qui

in aliis

videntur a belluis differre, tamen perpetuo religionis

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen