Om de oude wereldzee - pagina 361

CONSTANTINOPEL. Zonder meer zou zulk een nomistische

835

religie het hart

koud hebben

gelaten en vooral den Oosterling niet hebben bevredigd.

Maar deze

leemte in den Islam wordt schier geheel aangevuld door den gloed, die van zijn mystieke orden en congregatien uitgaat. lijke

beweging

in het leven des

gemoeds

kwam

warmen

Deze inner-

op uit drie factoren uit :

de wereld verachting van het ascetisme, uit de innigheid van de mystiek,

en uit de denk-operatie van het pantheïsme het laatste uit ;

over Perzië, in geheel de

vooral

Mohammedaansche wereld binnengedrongen.

Uit deze drie factoren

zijn

komen^

vermenging

die in allerlei

Itidië,

de

Sufis,

de Faquirs en de Derwischen opge-

feitelijk

het geestelijk leven achter

den Islam doen opbloeien. Niet in den formeel correcten Turk, maar in

deze

beweging die achter het nomisme tiert, en het maakt, schuilt de fanatieke kracht van het Pan-is-

geestelijke

tenslotte

leniger

lamisme,

ook van de

Islamitische

Het aomisme

Archipel.

uit

is

zijn

zending

in

Afrika en in onzen

aard stationair, maar van deze

congregatien of confreriën gaat de bezielende kracht

van de geestdrift glanzend te houden

in het vuur

gevaar

zoowel

als

zoo

vroeg

zijn

Sultan

Constantinopel

te

den gloed

;

of laat tot

tegen

strijd

heeft

als

te

Damascus, en in Caïro

Alexandrié plaatsgrijpend, nog altoos de vraag open-

in

wat dusver nog

laten, of

in

om

voor de uitbarstingen van fanatisme, die in het klein reeds

herhaaldelijk,

niet

uit,

en hier schuilt het

voorkwam, een algemeene verwakkering van den Islam slechts plaatselijk en incidenteel

de

Christenen voeren

voor de machtige beteekenis

Hoe ook

een open oog.

de

zal.

van

De tegenwoordige dit

confreriewezen

officieele geestelijkheid zich

tegen dit

mystieke drijven verzette, de Sultan heeft het aangemoedigd, het tot

op zekere hoogte pogen

te organiseeren,

en er

zijn

macht

als

Khalif

door trachten te bevestigen. De Pau-islamitische beweging woelt dan

ook nu reeds steeds uit

in

drie

werelddeelen, ze werkt ijverig door, ze wint

meer aanhang, en het

haar groeien

beschoren

zijn.

kan.

is

niemand gegeven

Christenbevolking, die onder den Islam verspreid

leeft,

wat het voor haar

tegelijk een bloeddorstig fanatisme zich

Hulp zou wel opdagen, maar geschied was.

wat

alsof haar ooit een finale triomf zou Daarvoor ontbreken de machtsmiddelen. Maar de

steeds in gestadigen angst; voelt

van allen kant

te profeteeren,

Niet,

Want

die hulp zou eerst

verkeert nog

zijn zou,

indien

op haar wierp.

komen,

als

het ergste

wel heeft de Sultan, in het later deel van

zijn

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen