Ter school in Ierland en Schotland.

door Dr. P. G. DATEMA.

I.

God, wonderlijk van raad, groot van daad had in den duisteren nacht des Heidendoms ook Ierland het Evangelium der genatie gegeven.

Lang in volslagen onkunde als ieder mensch was, Succath een Schotsch jongeling, 16 jaar oud, in gevangenschap door zeeroovers naar Erin (bet. Westelijk eiland), Grieksch lerne, Lat. Hibernia, nu Ierland, gevoerd, om daar als slaaf tot de kennisse Gods te komen.

Hij was zoon van een Diaken, maar als wel meer dezulken, van verwaarloosde opvoeding.

In zijn slavernij kreeg hij opening voor een weg van verlossing uit zijn gevangenschap, en mocht weer in zijns vadershuis de vrijheid genieten, tot hij andermaal in handen viel van zeeschuimers en nu naar Gallië (Frankrijk) werd gevoerd.

Spoedig werd hij daar vrijgekocht door Christen-kooplieden. Maar, ofschoon aan zijn vaderland teruggegeven, had hij daar geen rust, want zijn roeping lag in Ierland, zooals hij zich bewust was.

Hij gevoelde echter behoefte om eens de oefenscholen van de toen ter tijd ni waar christelijken geest geleide Fransche Monniken te bezoeken.

Een bewijs dat goede opleiding immer in de Christelijke Kerk door de uitnemendsten op hoogen prijs werd gesteld.

Wat de overlevering fabelt van zijn gang naar Rome, om daar de wijding te ontvangen, dit wordt vrijwel ongeloofelijk gemaakt daar de door hem in Ierland gestichte gemeenten niet veel Paapsch hadden.

Evenmin als zijn confessie, die we nog bezitten. Hij spreekt het daar uit hoe in het vreemde land de HEERE zijn ongeloovig hart opende, zoodat hij hoewel laat, zijne zonden erkende en zich in oprechtheid bekeerde tot den HFERE zijnen God, Die zijne geimgheid aanzag, over zijne jeugd en zijne onwetendheid Zich ontfermde, hem bewaarde, eer hij Hem kende en wist te onderscheiden tusschen het goede en het kwade, Die hem beschermde en vertroostte als een vader zijn zoon."

Het liep tegen het midden der 5e eeuw, toen hij, man van 45-jarigen leeftijd, als geordend opziener (bisschop) naar Ierland kon trekken.

Hoe wonderlijk zijn de wegen des HEE-REN, Die wel bijzonder, als de Kerkgeschiedenis in veel voorbeelden leert, en van ouds in een Jozef, in gansch Israël uit het slavenleven van Egypte bevrijd, in Daniël, enz. is gebleken, een behagen er in heeft om voornamelijk jongelieden als slaven voor Zijn aangezicht heen te zenden tot getuigen Zijns Naams.

Wie was beter geschikt om in Ierland te prediken dan hij die er in zwaren slavendienst had geleerd, niet slechts wat taal men daar sprak, maar ook welke ellende daar heerschte.

Geen macht van heidensche priesters (Druïden) vermocht den loop des Woords tegen te houden.

Succath, Patrik of Patricius genoemd, zag schoone gevolgen van zijn arbeid.

Op de landerijen die hij van bekeerde vorsten ontving stichtte hij weder oefenscholen, kloosters, plaatsen van afzondering.

Deze zijn de kweekplaatsen geworden van een groot aantal leeraren des volks, die zich met de verbreiding der Waarheid belast zagen, waar God de deuren opende.

Zelfs Druïden als de bekende zanger (Bard), Dubrach Mac Valubair, werden toegebracht en de tegenstand der nog Heidensch gebleven Vorsten kon slechts dienen om hun ijver aan te vuren.

De kweekscholen van Ierland zijn de bakermat geweest, waaruit ook kwamen de in ons Vaderland en Duitschland bekende Livinus, die in Brabant predikte, waar hij den marteldood onderging, toen het woeste volk hem nedersloeg ten jare 656; Egbert die niet persoonlijk aan den Zendingsar-| beid mocht deelnemen; Wigbert, die na | 2-jarigen tegenspoed onverrichter zake, zoo 't scheen, terugkeerde.

Maar Willebrord, op 20-jarigen leeftijd naar Ierland gekomen, waar hij een 12-jaar lange opleiding doormaakte, werd er nog door opgewekt, en na hem Winfried, meer bekend als Bonifacius.

Zoo is het Woord der Waarheid doorge gaan, van uit Ierland.

Ierland heeft dus voor ons meer beteekenis dan velen wel denken. Wat wonder dat Schotland, van waaruit Patrik eigenlijk sproot niet ontbloot mocht blijven van den

zegen in Ierland geschonken.

Reeds in 565 bracht de Abt (Kloosteroverste Columba (ook wel Jona, Hebr. „duif" als Columba Lat.) het Evangelium onder de in Noordelijk Schotland wonende Pieten. Hij ontving van hen het eiland liy ten geschenke, naar hem Jona genoemd, waar hij weer een klooster stichtte, onder zijn dertigjarige directie, een zetel van Bijbelkennis en wetenschap geworden.

Zoo hebben Schotland en Ierland wisselwerking op elkaar geoefend, en kan de geschiedenis van beide landen er van gewagen onder welke woeste vervolgingen het Zaad des Woords daar Zijn werking heeft geopenbaard.

Ook toen het Pausdom, listige vond des Satans, het trachtte te verstikken.

Zouden we u schetsen de historie der Reformatie in deze landen, we hadden ontzaglijk grooter bestek noodig dan ons hier kan worden verleend.

Die van Schotland is meer dan bekend te achten.

Ierland is ook met bloed te over besproeid, bloed der martelaren, 't welk het Zaad der Kerk zoo vruchtbaar doet zijn.

Weet gij hoe het daar toe gegaan is in de dagen van Elisabeth omstreeks 1600?

Hoeveel duizenden hier zijn vermoord om des Woords wille onder hare opvolgers?

Wat in Cromwell's dagen daar heeft plaats gehad, toen hij het bloed der martelaren op zijne wijze wilde wreken?

Wat onze Stadhouder Willem III, als Engelands Koning, voor de verdrukte geloofsgenooten in Ierland daar een bloedigen strijd heeft gestreden?

Herinnert ge u zijn overwinningen de Boyne en bij Aghrim? aan

We zijn dus niet op onbekend en ons vreemd terrein, wanneer we voor de opleiding der zendelingen ter schole gaan in Schotland en Ierland.

't Is ook niet een nog onbewerkten grond, waarop we treden.

Al eeuwen is daar menig Beth-El.

Wellicht dat we ook nog als Jacob ons snoer daar in liefelijke plaats zien gevallen! Een Pniël, een Mahanaïm treffen we daar wellicht mede aan!

Vinde er ook in onze dagen nog menigeen eene ontmoeting als onze vaderJakob, in de worsteling, die ook wij niet kunnen ontgaan, als we tegen het Edom dezer wereld zullen moeten optrekken, waarbij de heirlegers Gods alleen de overwinning aan Zijn volk waarlijk kunnen verzekeren!

(Wordt vervolgd).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen