Voor Gemeentebestuurder

De tijd is weer aangebroken waarin, als althans op tijd gewerkt wordt, de begrotingen voor het komende jaar, in de raden van de gemeenten in behandeling komen. De gemeentewet schrijft voor dat die reeds vier maanden vóór de aanvang van het dienstjaar, waarvoor ze geldt, aan de raad moet aangeboden zijn. Dat zal, in de laatste jaren vooral, maar ook nu in dit jaar, wel niet zijn gebeurd, want het was meestal niet mogelijk om een behoorlijk ontwerp te maken, omdat de gegevens ontbraken. De gemeenten moeten nog maar voort onder een noodoplossing, en, al is die noodoplossing niet geheel onbevredigend, toch blijft het een noodoplossing, waardoor de gemeentebesturen wel zeer sterk gebonden zijn aan de wensen van de regering. Het is en het blijft een noodverband, met alle onzekerheden daaruit vloeiend.

Naast, of boven het toezicht, dat Gedeputeerde Staten hebben op de gemeentefinaneiën, komt nu ook nog de regering een woordje meespreken, zodat er weinig vrijheid meer over is. Het komt bovendien nog voor dat er weinig oog is voor de behoeften welke zich in de gemeenten voordoen. Er worden wel hoge eisen gesteld om, nu alles zo in prijs is opgelopen, toch maar hetgeen als extra-uitkering boven de gewone bedragen wordt ontvangen, te gebruiken voor afschrijving van de kapitaalslasten.

Is het dan niet nodig om zuinig te beheren? O, zeker. Maar, er zijn nu eenmaal, onvermijdelijke uitgaven, en er was in vele gemeenten, vooral in door oorlogsgeweld getroffene, een achterstand. Dan, de wedden worden verhoogd door de regering, en de gemeenten moeten volgen, ook al omdat de levensstandaard is gestegen, of liever omdat de prijzen der levensbehoeften hoger zijn geworden. En, dat slaat op alles terug.

Het is dan ook wel duidelijk dat het niet mogelijk is om een behoorlijke verzorging te geven en dan nog hetgeen extra is voortvloeiende uit de hogere opbrengsten van het gemeentefonds, maar voor buitengewone uitgaven te besteden.

Maar, dat treft het beleid van boven de gemeentebesturen gestelden. Hoe is het nu met het beleid van die besturen zelf?

De raad is niet een politiek vertegenwoordigend lichaam, maar een overheidscollege. De raad heeft het beleid der financiën zelf in handen. Burgemeester en Wethouders maken een ontwerp-begroting, de raad stelt die vast. Is er wel voldoende oog voor de bevoegdheid welke de raad daarin heeft? Wordt niet al te licht over de begroting heen gelopen? Wordt wel voldoende tijd genomen om die te bestuderen? Wordt wel voldoende gelegenheid daartoe gegeven?

Het zijn vragen. Telkens blijkt dat het nodig is de aandacht er op te vestigen, want, niettegenstaande hoog wordt opgegeven van democratie, van de verlichting waaronder we leven, komt het toch nog wel voor dat een regeling wordt getroffen waarbij het niet mogelijk is voor een raadslid om zich in de te behandelen stukken in te werken. Het komt nog wel voor dat een begroting, en ook andere stukken, slechts ter inzage worden gelegd. Nu, dan is het wel na te rekenen welk een inspanning het dan kost om zich de materie eigen te maksn. In vroegere tijd, toen men niet over het thans beschikbare materiaal beschikte, was het een ander geval. Het was nu eenmaal niet mogelijk om een begroting met memorie van toelichting in veelvouden over te schrijven. De gemeenten, waar drukken, om der kosten wille niet mogelijk was, moesten dan wel slechts gelegenheid geven om inzage te nemen.

Het is nu toch wel het minste wat geeist kan worden dat over een begroting in ontwerp, zij het dan wat verkort, met volledige memorie van toelichting kan worden beschikt, en dat ieder raadslid rustig die thuis kan naspeuren, alsook, eventueel, zich kan doen voorlichten. En ja, nu hoort gemeentebestuurder wel weer de klacht „hoe kan ik, eenvoudige man, inzicht krijgen door al die cijfers"? Och, dat kan wel waar zijn dat het niet gemakkelijk is. Maar, rijzen er vragen, dan zijn er wel personen die wat helpen willen en kunnen. Ook „gemeentebestuurder" is wel bereid inlichtingen te geven.

Het is wel nodig in het oog te houden dat de begroting de grondslag is voor het beleid voor een volgend jaar. Is de begroting eenmaal door de raad aanvaard, dan berust de uitvoering bij burgemeester en wethouders, zij het dan ook onder toezicht van de raad. Niet alleen de oorspronkelijke begroting eist nauwlettend toezien, maar ook de later voorgestelde wijzigingen. Maar al te veel blijkt in de praktijk dat wijzigingen o zo gemakkelijk worden aanvaard. Toch kunnen die ook het beleid betreffen, of een uitvloeisel zijn van het beleid.

Voor de personen welke nog maar kort lid van een raad zijn, kan het wel wat bezwaar opleveren dat nu de indeling van de begroting wat is gewijzigd. De personeelsuitgaven en inkomsten, de materiale baten en lasten en die van het kapitaal waarmede gewerkt, zijn nu samen gebracht in het laatste hoofdstuk. Echter niet de wedden. Wel pensioensverhaal en pensioensbijdragen. Het is niet te verwachten dat iemand, die nog niet geheel is ingewerkt, zonder een behoorhjke toelichting het geheel zal kunnen overzien.

Daarom, verzoek om een behoorlijke toelichting, indien die nog mocht ontbreken.

Dit is nu de zakelijke kant. Over de principiële kant, zo de Heere wil, misschien een volgende maal.

GEMEENTEBESTUURDER

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen