BUITENLANDS OVERZICHT

Het leven des mensen — zo leert ons de Heilige Schrift — is zat van onrust. Zo is het altijd niet geweest.

Eens heerste er rust in zijn leven en rust op aarde, doch sedert de mens in Edens hof moed- en vrijwillig Ck)ds gebod overtrad, is zijn leven zat van oniTist en de aarde een plaats van doorlopende onrust geworden. En hoe meer de zonde het leven eens mensen gaat beheersen, des te meer neemt de onrust toe.

Het schone woord van de kerkvader Augustinus, dat des mensen ziel alleen in God kan rusten, is en wordt al do eeuwen door bevestigd.

Doch deze rust, hoe zalig zij ook is, wordt in onze dagen niet alleen bitter weinig gezocht, maar zelfs veracht. Is het dan wonder, dat de onrust ons van alle kanten tegengrijnst, dat het leven des mensen heden ten dage zó gejaagd, zó koortsachtig gejaagd zelfs is, en dat de aarde, van welke kant ook bezien, zó vol van onrust is.

Zo heerst er thans in tal van kringen onrust over de Franse franc en het Engelse pond. Men vreest, dat er over korte of langere tijd weder een devaluatie van de Franse en Engelse valuta zal plaats vinden, wat ook voor ons land bittere gevolgen zal hebben, indien zulks inderdaad geschiedt.

Het is ten aanzien van de devaluatie een heel slecht teken, dat de genoemde valuta in de laatste weken weder geducht in opspraak gekomen zijn en zich de verschijnselen, die gewoonlijk aan esn devaluatie vooraf gaan, zoals prijsstijging van harde valuta, goud en aandelen m ondernemingen, weer worden waargenomen.

Men is bezorgd, dat het tot een devaluatie van de Franse franc zal komen, niet zo zeer om redenen van de deviezenvoorraad van Frankrijk, die bevredigend is, als wel om de voortdurende stijging van het loon- en prijspeil. Nu heeft de Franse minister van financiën, Mayer, dezer dagen, tosn hem gevraagd werd naar een mogelijke devaluatie van de franc, op die vraag niet geantwoord met de gebruikelijke positieve tegenspraak, maar de beantwoording dezer vraag ontweken door te zeggen: De minister van financiën kan de posi­ tie van de franc niet alleen verdedigen; indien de Fransen hun munt wülen verdedigen, dan zal zij inderdaad gered worden.

De Franse minister wees er daarbij op, dat enige dei- rnaatregelen^ die de regering heeft genomen ter bestrijding van de inflatie, reeds effect beginnen te sorteren. Zo is de vleesprijs te Parijs reeds met 8 pet. gedaald.

Sprekende over de financiële en prijspolitiek van de regering, zeide de ministei, dat de laatste prijzen, welke de regering vaststelt, binnenkort gepubliceerd zullen worden. Het ministerie van financiën heeft slechts tot taak de prijzen voor de grondstoffen vast te stellen. Bepaling van de prijzen van de eindproducten is aan de ondernemers overgelaten.

Deze verklaring van de Franse minister van financiën is al uiterst vaag, daarbij heeft de minister wel een grote slag om . de ann gehouden. Zij zegt dan ook zo weinig.

Veel meer zegt het, dat de prijzen van de harde valuta tegenover die van de Franse franc en het Engelse pond tot op de dag van heden voortdurend stijgen en dat in Parijse bankierskringen gezegd wordt, dat in bepaalde kringen te Bazel en Zurich het sedert enige weken niet meer mogelijk is op langere of kortere termijn ponden tegen dollars in te wisselen, alsook dat de Franse importeurs zich haasten om nog goederen in het buitenland te bestellen en te betalen en de Franse exporteurs hun afnemers verzoeken de betaling enige maanden uit te stellen.

Daartegenover staat, dat de devaluatie van de franc, uit oogpunt van het internationale belang beschouwd een slechte indruk zal maken, en uit dat oogpunt bezien, getracht zal worden de devaluatie te voorkomen. Of dit echter gelukken zal, staat zeer te bezien. De huidige verschijnselen wijzen in een andere richting. Toch valt er op het ogenblik met besliste zekerheid dienaangaande niets te zeggen. Hoe het ook zijn, deze kwestie is voor milBoenen mensen van groot belang en verwekt in niet weinige harten onrust.

Onrust heerst er ook bij de Engelsen, En dit op velerlei gebied. De verkiezingscampagne is daar thans in volle gang, hetgeen onder een volk altijd een zekere spanning met zich mede brengt. Het kan daarbij soms heftig naar toe gaan. Zoals de stand van zaken op het ogenblik in Groot-Brittanniö is, verwacht men aldaar, dat Churchill met zijn mannen met een grotere of kleinere meerderheid uit de stembusstrijd te voorschijn zal komen. Ware deze strijd maar het enige, dat onder de Engelsen onrust verwekt. Daar is nog zo veel meer, dat onder hen de omnst gaande maakt en houdt; ook op louter maatschappelijk terrein vanwege de duurte en de schaarste en de onzekerheid of het pond niet weer zal devalueren.

Daar is dan ook nog de Perzische oUekwestie, welke bij tal van Engelsen niet alleen de nodige onrust, maar ook grote verbittering verwekt heeft en nog verwekt.

De Perzische minister-president Mossadeq is dan in Amerika aangekomen. Hij is vrijwel direct na zijn aankomst in een ziekenhuis moeten gaan. Aan bezoek schijnt het hem daarbij niet te ontbreken. Kan men op de berichten afgaan, die daaromtrent in. de Amerikaanse pers verschijnen, dan geniet hij nog al eens de eer van het bezoek van Amerikaanse en andere diplomaten. Begrijpelijk niet alleen om naar zijn gezondheid te informeren, maar bepaaldelijk om zaken te doen. Zullen zij echter bij dat bezoek succgs hebben? Daarover bestaat nog altijd grote onzekerheid. Nu luiden de berichten, dat de Perzen wat v/ater in hun wijn gedaan hebben, en dan weeir dat zij hardnekkig op him eenmaal ingenomen standpunt blijven staan. De berichten van vandaag worden alreeds — zoals dat in deze kwestie zo gedurig het geval is — morgen of o\"ermorgen weer tegengesproken. Het verluidt in de pers deze dag, dat de Perzen tot concessies bereid zijn, en de volgende dag, dat dit niet alzo is. Zo ook verluidt het daarin, dat Mossadeq gezegd heeft, dat hij met zijn delegatie direct zal weglopen uit de Veihgheidsraad, indien deze na zijn uiteenzetting toch besluiten zou om de Engelse klacht in behandehng te nemen.

Men kan veilig aannemen, dat er thans achter de schermen alles in het werk gesteld wordt om voor Engeland, wiens aanzien en prestige door het optreden van Perzië vooral in het Midden-Oosten al zo ernstig geleden hebben, nog te redden wat er te redden valt.

Het moge Engeland tot troost zijn, dat Frankrijk — Amerika heeft zijn gedragswijze in deze nog steeds niet bepaald — zich geheel achter hem heeft geplaatst; maar daar heeft het zo bitter weinig aan. Engelands regering bevindt zich tlians in esn uiterst moeilijke positie. Zij heeft toch bij monde van haar minister van buitenlandse zaken, Morrison, in het openbaar ten stelligste verklaar*, dat er door haar niet meer met de Perzen onderhandeld zal worden; een verklaring, waarop zij allicht terug moet komen, hetgeen voor Churchill en de zijnen een geschikte gelegenheid biedt om op de labour-regering geducht hun pijlen af te schieten.

Het laat zich verstaan, dat de Amerikaanse regering er bij de Engelse — gesteund met de hulp van dollars, welke de Perzen zo hard nodig hebben — op zal aandringen, dat zij de verklaring van Morrison in zal trekken en zij de onderhandelingen op de grondslag van de laatste Perzische voorstellen, welke enige weken geleden door haar onaannemelijk verklaard zijn, zal hervatten. Dit is onder de gegeven omstandigheden vrijwel de enige weg om althans nog enigszins schadeloos gesteld te worden. Of deze weg door de Engelse regering ingeslagen zal •\Vorden en de on­ derhandelingen hervat zullen worden kan reeds spoedig bhjken, daar het ia het voornemen ligt, als althans Mossadeqs gezondheidstoestand zuüks toela^ om in de week, aanvangende met 14 October de Perzische kwestie in behaadeling te nemen. Of deze behandehng echter vlot zal verlopen, is nog de grote vraag, daar de Perzische vice-premier Fatemi iimiiddels heeft bekend gemaakt, dat de Perzische regering de laatste Britse resolutie van de Veflig^ heidsraad verworpen heeft, omdat deze resolutie aan de Organisatie der Verenigde Naties zou toestaan, zich in Perzië's binnenlandse aangelegenheden fe mengen. Deze resolutie toch — aldus (fe bekendmaking van de Perzische reg& . ring — verlangt, dat de Veiligheidsraad opdracht zal geven tot heropening van de oliebesprekingen onder de bemerking, dat de Perzische regering de uitspraak van het Haagse Internationale Gerechtshof heeft genegeerd en dat de voortdiuing van het gesohü de wereld- VTede bedreigt.

Zo blijft dus de onrust in Groot-Brittannië en ook daar buiten bestaan, dewijl het 'hier een belangrijke aangelegenhedd betreft, welke wel in de eerste plaats Groot-Brittannië aangaat, maar toch ode behalve dat vrijwel de gehele wereld. Die onrust is nog in geen geringe mate vermeerderd, doordat de Egyptische regering het Engels-Egyptisöhe verdrag, dat pas ettelijke jaren later volgens de daarin vervatte bepalingen opzegbaar i-, is, nu reeds heeft opgezegd. Ook in de­ J ze aangelegeniheid is geen gering iets, dat voor een zeer groot deel van de wereld van belang is, namelijk het Sueakanaal.

De opzegging van dit verdrag is in Egypte zelf met tal van demonsti"ati©s, die alle een even hatelijk karakter tegenover Engeland droegen, gepaard gegaan. Eerst werden zij in Kaïro door de studenten gehouden, daarna hadden zij buiten de Egyptische hoofdstad in tal van andere steden in Egypte plaats, waarbij in één der steden demonstranten door de straten trokken met doodkistsn op hun schouders, om de begrafenis van het Brits-Egyptisch verdrag symbolisch weer te geyen en zij in een andere stad de Engelse vlag van een gebouw omlaag haalden, terwijl van regeringswege aan Egyptische burgers, die met Britse'H strijdkrachten samenwerken, hoogverraad ten laste zal worden gelegd. Dat in Egypte de haat tegen de Engelsen tot een zeker kookpimt is geklommen, daarop wijst wel het feit, dat aldaar aan de Britse soldaten een uitgangsverbod is opgelegd, alsook, dat het Britse hoofdkwartier voor het Midden-Oosten heeft bevolen, om alle gezinnen van de in de Suez-kanaalzone gelegerde Britse officieren in de door militairen beschermde kampen over te brengen, alsmede dat de Engelsen hun troepen in de Soedan niet terugtrekken, maar integendeel hen versterken.

De Britse minister van buitenlandse zaken beeft dan ook reeds voor de tweede maal in het openbaar ten stelligste verzekerd, dat Engeland zich niet bij de Egyptische opzegging zonder meer zal neerleggen. Op de vraag of deze veriklaring inhield, dat er zo nodig geweld gebruikt zal - woidsn, antwoordde Morrison: „Wij zullen niet beginnen geweld te gebruiken, maar als iemand 'anders dat wel zou doen, dan zal ons volk zich te weer stellen en de regering zal het daarbij steunen. Wij zouden aan een vriendschappelijke regeling verre de voorkeur geven".

Zulk een regeling is inmiddels aan de Egyptische regering voorgesteld en ter hand gesteld, nog voordat het Egyptische parlement bijeenkomt. Groot-Brittannië, de Verenigde Staten van Amerika, Frankrijk en Turkije hebben hun voorstellen betreffende een genieenschappelijke verdediging van het Vlidden-Oosten bij de Egyptische regerifig inge'diend. Voor zo ver vian deze voorstellen bekend is, zal het hoofdkwarüer voor het commando Midden- Oosten in Egypte worden gevestigd en zal Egypte op voet van volkomen gelijkheid daar aan kunnen deelnemen, terwijl dan ook Amerika aan de defensie van het Midden-Oosten zal deelnemen.

Deze voorstellen zijn klaarblijkelijk inuediend om te vóórkomen, dat het Suezkanaal in handen van een mogendheid komit, welke vijandig gezind is aan de Westerse geallieerden; want indien zulks het geval zou worden, dan zou daarmede eeu grote lacune in hun verdedingsstedsel betreffende het MidderirOosten komen.

De omiist is verder nog al toegenomen door het feit, dat de regering van Iraik bij de Engelse getracht heeft verandering in het verdrag van 1930 met Groot- Brittannië te verkrijgen. De woordvoerder van het Britse ministerie van buit".ilandse zaken heeft ten opzichte van heit Irakse verlangen verMaard, dat de wensen van Irak bestudeerd zullen worden. Het verdrag van het jaar 1930 werd in 1948 herzien, doch deze herziening is nimmer door Irak geparafeertl. De Engelsen hebben thans twee luchtbases in Irak. De Irakse oliemaatxhappij is in Amerdkaians, Frans, Brits -u Nederlands bezit,

Xen slotte in het kort nog helt navolgende. Uet Amerikaanse haiis van Afgevaardigden heeft de door president Tnmian aangevraagde gelden voor het verlenen van economische militaire hulp aan de landen, die weerstand bieden aan het communisme, toegestaan tot een bedraig van ruim 8 milliard dollar,

De Sovjet-Unie heeft verklaard, zich niet tegen een herziening van het vredesverdrag van Italië te zullen verzetten, onder voorwaarde, dat de met Bulgarije, Hongarije, Finland en Roemenië gesloten vredesverdragen ook herzien zullen worden en dat deze stiaten als leden tot de Organisatie der Verenigde Naties zullen toegelaten worden, In België dreigt een grote staking uit te reken. Vanwege de Belgische socialistische vakverenigingen is aan de minister-president een ultimatum ter hand gesteld, waarin wordt medegedeeld, dat tenzij 450.000 arbeiders een toeslag krij'gen in verband met de gestegen kosten van levensonderhoud, op 23 October een staking voor onbepaalde duur zal worden afgekondigd.

In Duitsland worden nog steeds tussen de West- en Oost-Duitse regeringen besprekingen gevoerd over de hereniging van Duitsland en over een daarin ts houden algemene verkiezing. Dewijl het tot dusverre steeds bij besprekingen is gebleven en op die punten tot dusverre geen overeenstemming verkregen is, kunnen wij het dienaangaande hierbij laten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen