Algemene Beschouwingen

TWEEDE KAMER

Repliekrede van Ds. Zandt

naar Gods Woord

De repliekrede van Ds Zandt is thans veel korter dan in vroegere jaren. Dit vindt zijn oorzaak daarin, dat de spreektijd daarvoor heel sterk bekort was. Daarom kon feitelijk geen enkel onderwerp aangesneden en naar behoren behandeld. Nochtans heeft Ds Zandt in het kort enige onderwerpen weten te bespreken. Wij laten de repliekrede, welke geen nadere toelichting behoeft, in haar geheel hier volgen. Ds Zandt sprak:

Mijnheer de Voorzitter!

Het doet ons leed, dat de Regering, Hijkens haar antwoord, geen gehoor heeft gegeven aan onze aansporing om zich onvoorwaardelijk in haar beleid te richten. Dit Woord toch is er geen, dat vandaag geldt en morgen niet meer; het is van eeuwig blijvende waarde, geldt voor elke eeuw en voor elk volk. Het bevat geen lering, die, zoals dat bij de wijzen dezer wereld het geval is, door de ene wijsgeer geleerd wordt en door een volgende weerlegd wordt. Het houdt voor een ieder, zowel magistraatspersoon als onderdaan, die het gehoorzaamt, de grootste zegeningen in. Daarenboven is het met Goddelijk gezag bekleed, zodat het van een iegelijk mens, in welke kwaliteit hij zich ook moge bevinden, volkomen gehoorzaamheid eist en kan eisen. Worden

de plannen die men maakt, dienovereenkomstig niet ontworpen, dan zullen zij falen, gelijk vi] dat zien bij de plannen, welke de Volkenbond en de Organisatie der Verenigde Naties ontworpen hebben. Zij zijn met een bankroet geslagen. Zo is het ook gegaan met het met zo grote ophef aangekondigde plan van het kabinet- Schermerhorn-Drees betreffende herstel en vernieuwing; zo ook met zo menige andere berekening der Regeringen van de rooms-rode coalitie.

7S] zijn telkens door een hogere hand omvergeworpen. Pogingen tot verlaging der prijzen zijn door die Regeringen ondernomen, doch, instede van dat die verlaagd zijn, moesten ze verhoogd worden, zo zelfs, dat de Kabinetten in betrekkelijk korte tijd reeds tot een vierde loonronde moesten overgaan. De Organisatie der Verenigde Naties zou de vrede brengen, maar oorlog is gekomen. Hoe wordt het toch in alles openbaar, dat het Woord des Heeren, bij monde van de profeet Jesaja gesproken, door al de eeuwen heen bewaarheid wordt, namelijk dit:

, , Tot de wet en de getuigenis, zo zij niet spreken naar dit Woord, het zal zijn, dat zij geen dageraad zullen hebben!"

Het is uit die oorzaak, dat wij met alle bescheidenheid, maar ook met alle beslistheid de Regering nogmaals er toe aanmanen, dat zij zich naar die Wet en die Getuigenis zal richten. Mijnheer de Voorzitter! In verband hiermede willen wij nog een kort woord — ons is maar weinig spreektijd toegekend - spreken over

de heiliging van en de rust op des Heeren dag.

Als vfij hierover spreken, raken wij een oeroud Christelijk begüisel aan, dat reeds lang vóór keizer Constantijn de Grote bij de oude Christelijke kerk heeft bestaan, hetgeen wij meermalen reeds in de Kamer met bewijzen hebben aangetoond. Het is uit dat beginsel voortgekomen, dat keizer Constantijn de Grote, volgens de geschiedschrijver Eusebiiis', die deze keizer daarvoor zeer prijst, alle openbare handel en arbeid, en ook de oefeningen van het leger, op de dag des Heeren verbood en dat nog wel toen de meerderheid zijner onderdanen nog heidenen waren.

Daarom veroordelen wij ook met het volste recht, ons grondende op Gods Woord en de oude Christelijke praktijk en die der Reformatie, het door de Regering opgeworpen plan, om ter wille van de vermeerdering van de productie de arbeiders op Zondag te willen laten werken, zoals dat ons aangekondigd is

in de Nota der Regering,

ondertekend door de Ministers Drees en Albregts. Wij waarderen het in deze zeer, dat arbeiders van Christelijke confessie daartegen een scherp en waardig protest hebben laten horen. Ben ik wel ingehcht, dan moet dit ook het geval zijn met de Protestants-Christelijke werkgevers. Ik heb zelfs gehoord, dat ook van de zijde van de rooms-kathoHeke arbeiders tegen dit voornemen bezwaar bestaat. De Regering slaat hier wel een voor haar hoogst gevaarhjke weg in. Zij mag er wel ter dege rekening raede houden, dat er ongetwijfeld arbeiders zullen zijn, die zullen weigeren op Gods dag te arbeiden, van oordeel zijnde, dat Gods wet hun verbiedt om op die dag niet noodzakelijke, slaafse arbeid te verrichten, waaronder wij ook verstaan arbeid, welke om geldelijk voordeel wordt verricht. Wij zullen aan

de wens van de Regering voldoen om daarop thans niet nader in te gaan, daar zulks beter kan plaats hebben als de Regeringsnota bij de Kamer besproken zal worden. In dit verband willen wij toch nog wel een enkel woord spreken

ter zake van de legeroefeningen,

welke op des Heeren dag in Duitsland hebben plaats gehad. Volgens bij ons ingekomen berichten hadden de mihtairen een deel van de week geheel vrij gehad. Waarom nu moesten die oefeningen juist op des Heeren dag plaats hebben? Waarom moesten deze mensen in hun consciëntie worden getroffen? Waarom moesten die oefeningen precies op de dag des Heeren worden gehouden? Kan onze Regering daartegen niet scherp protesteren? Het ligt, naar onze mening op de weg van de Regering te laten voelen, dat er in Nederland nog tal van mensen zijn, die er bezwaar tegen hebben, op Gods dag militaire oefeningen te verrichten. Het is de phcht van de Regering al het mogelijke te doen om dat tegen te gaan. Ook daardoor wordt de geest in het leger bij tal van mensen bedorven. Tal van mensen klagen er over, niet alleen van onze richting, maar ook van andere richting, dat zij juist op Zondag moeten oefenen. Ik geloof, dat er genoeg redenen zijn om daartegen, ook bij de hogere internationale militairen te protesteren.

Ik zal hierover thans niet verder spreken. Ook op deze aangelegenheid wensen wij nader terug te komen bij de behandeling van de begroting van Oorlog, te meer, waar deze begroting in de komende -week reeds in de Kamer aan de orde zal komen en de tijd thans te koi't is om diep op deze kwestie in te gaan. Nog een enkel woord wensen wij te spreken over

de benarde toestand,

waarin ons land verkeert, en wij willen ten sterkste er op aandringen, dat de nodige soberheid zal worden betracht. Daaraan heeft het in de achter ons liggende jaren maar al te zeer ontbroken. Zelfs prof. Schermerhom heeft destijds erkend, dat er met het geld gesmeten werd. En nog wordt, naar ons oordeel, de nodige zuinigheid niet betracht. Dit vinden wij te meer ergerhjk, waar thans zo ontzagHjk veel mensen onder vaak hoge lasten en belastingen gebukt gaan, en zovele anderen, wij denken hierbij aan kleine pensioentrekkers, kleine zelfstandigen, kleine renteniers en zovele anderen met een klein inkomen en vaak met grote gezinnen het zo zwaar te verantwoorden hebben. Daarom bepleiten wij, ons tot tolk van die mensen makend, dat er toch de hoogst mogelijke soberheid zal worden betracht door de Regering. Voorts nog een kort woord daarover, dat de Regering

tot sparen

aanspoort, maar allerlei kermisvermaak, waarbij duizenden en duizenden gtddens verbrast worden, maar ongehinderd door laat gaan. Het is ten onzent nog altijd feest op feest; het ene kermisvermaak is niet afgelopen, of het andere is weer daar, en dat in zulk een benauwende tijd. Reeds meermalen hebben vvdj er bij de Regering op aangedrongen, aan al dat kermisvermaak een einde te maken, doch immer tevergeefs. Geen wonder, dat er bij zovele vermakelijkheden, en ook anderzijds, onder zulke zware lasten, weinig van sparen komt.

Sprekende over de zware belastingen en lasten, bepleiten wij bij de Regering, dat zij al het mogelijke in het werk zal stellen om tot verlaging van lasten en van belastingen

te komen, hetgeen ook al voor het bedrijfsleven, vooral voor de kleine bedrijven en zakenheden, hard nodig is, willen deze bedrijven en mensen niet maatschappeHjk ten onder gaan. Mijnheer de Voorzitter! De

toenemende verkeersongelukken

verontrusten ons ten zeerste. Het spreekt wel vanzelf, dat wij op dit onderwerp niet diep kunnen ingaan, in verband met de spreektijd, evenmin als op zovele andere onderwerpen, die een bespreking wel eisen, maar welker bespreking wij dan tot de desbetreffende hoofdstukken, waarin zij behandeld worden, zullen moeten uitstellen. Alleen bevelen wij de veelvuldige verkeersongelukken nog eens in de belangstelhng van de Regering aan. Ook wensen wij het nog eens te onderstrepen, dat wij er een groot gevaar voor het welzijn van ons land in zien, dat de vrijheid van liet bedrijfsleven

door allerlei staatsbemoeiing in eei dwangbuis wordt geslagen. Eén punt is er nog, waarop wij nog vidllen ingaan. Het betreft

de zelfstandigheid van cms land.

Niet alleen in ons land, maar ook in andere kleine landen bestaat er grote beduchtheid, dat hun landen hoe langer hoe meer hun eigen zelfstandigheid zullen inboeten en dat zij hoe langer hoe meer in dienstbaarheid van de grote» gesteld zullen worden. Voor die vrees bestaat maar al te zeer reden. Het spreekwoord zegt niet ten onrechte, dat het met grote heren slecht kersen eten is. De kleine mogendlieden worden vaai maar al te slecht beloond voor verleende hulp, zoals dat ten onzent ten aanzien van Indië het geval is geweest. Hoewel wij nog andere onderwerpen zouden willen behandelen, moeten wij vanwege de ons zo kort toegemeten tijd daarvan thans afzien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen