De verkiezingen voor de leden van de Eerste Kamer

Daags nadat de Tweede Kamerverkiezingen plaats gevonden hadden, is in alle provincies de verkiezing in de Provinciale Staten gehouden voor de leden der Eerste Kamer.

Hetgeen te voorzien was, is geschied. Deze verkiezing heeft de S.G.P. generlei winst opgeleverd. De S.G.P. is altijd goed genoeg om als de één of andere partij stemmen van haar afgevaardigden in de Staten nodig heeft, om deze te geven; maar dat stemmen van andere partijen aan haar candidaten gegeven worden, daarvan is nimmer de minste sprake. Dit laatste kan, gezien de beginselvaste houding van de S.G.P., ook moeilijk anders verwacht worden. Veel erger is het, dat hier ook weder een zeker onrecht in het spel is.

Op de S.G.P. wordt al jaren aaneen meer dan 2 procent van het aantal stemmen uitgebracht; dit jaar zelfs 2, 42 procent. Krachtens dit percentage heeft zij overeenkomstig het stelsel van de evenredige vertegenwoordiging al sedert lang recht op een zetel in de Eerste Kamer. Doch deze is haar steeds onthouden, en wel door de zo willekeurige verknipping van de provincies. Het is toch zo, dat Zuid-Holland, als de enige provincie, die zulks doet, geheel op zichzelf een twaalftal leden voor de Eerste Kamer stemt, de provincies Noord-Holland en Friesland gezamenlijk de aan die provincies toegekende zetels stemmen, terwijl Noord-Brabant, Zeeland, Utrecht en Limburg in gezamenlijk verband, en de provincies Gelderland, Groningen, Overijssel en Drente eveneens in gezamenlijk verband de hun toegewezen zetels in de Provinciale Staten dier gewesten stem­ men. Het is hierbij wel zo, dat alle Staten in hun eigen vergaderzalen bij de gelegenheid van de verkiezingen voor de Eerste Kamerleden vergaderen en stemmen, maar de stemmen van de gecombineerde provinciën komen teslotte in een bus terecht en daarnaar wordt de uitslag van de verkiezing bepaald. Het gevolg is, dat de stemmen van de afgevaardigden van de vier leden van de provincie Zeeland, verbonden met de provinciën Noord-Brabant, Limburg en Utrecht als zij is, voor de S.G.P. vrijwel waardeloos zijn; gehjk dat ook met de provincie Gelderland, waarin de S.G.P. twee afgevaardigden bezit, met de provincies Overijssel en Utrecht, waarin zij ieder één afgevaardigde telt, en zelfs met de provincie Zuid-Holland, waarin zij drie vertegenwoordigers heeft, het geval is. Geheel waardeloos zijn echter deze stemmen niet, want iedere stem legt een getuigenis af.

Is er bij de verkiezing van de leden van cle Eerste Kamer een zeker onrecht en niet minder een ergerlijke willekeur in 't spel bij de verdeling van de zetels der Tweede Kamer is het al evenmin in orde. De grote partijen, die er schoon de kunst van verstaan, of het recht of onrecht is, schijnt er bij hen minder op aan te kornen, om zichzelf te bevoordelen, hebben het vroeger geldende systeem, waarbij de grootste overschotten bij de zetelverdeling in aanmerking kwamen, in het Parlement te hunnen gunste gewijzigd in een stelsel, waarbij het voorkomt, dat de ene partij een zetel verkrijgt met een percentage, dat ver en ver over de honderd procent van de kiesdeler uitgaat, de andere een zetel bekomt, die zij soms aanzienlijk beneden de 100 procent verkregen heeft, terwijl elke partij pertinent de 100 procent van de kiesdeler op haar lijst uitgebracht moet zi(; n om een zetel in de Tweede Kamer te verkrijgen, hetgeen alles in flagrante strijd is met het stelsel van evenredige vertegenwoordiging, op welk stelsel de kieswet gebaseerd is.

Ten slotte nog dit. Bij de gehouden verkiezing voor de Eerste Kamer verkreeg de K.V.P. een zetel meer, terwijl de communistische partij er een verloor, alsook dit, dat de S.G.P., indien de zetels der Tweede Kamer tot 150 worden verhoogd, de S.G.P. een derde afgevaardigde in de Tweede Kamer bekomt, die haar door het huidige systeem der zetelverdeling zo lange tijd onthouden is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen