Nadere beschouwing over de Tweede Kamerverkiezingen

De provincie Zuid-Holland

De kiesdistricten Rotterdam, Den Haag en Leiden

Omdat een artikel, waarin wij de uitslagen der verkiezingen van geheel Zuid- Holland weergeven en bespreken, al te lang zou worden, zullen wij dit in twee artikelen doen. lu het eerste gaat het dan over de uitslagen in de kiesdistricten Rotterdam, Den Haag en Leiden, en in het tweede over die in het kiesdistrict Dordrecht.

Zulks doende vermelden wij de uitslagen van 1952 het eerst en daar vlak achter, tussen twee haakjes geplaatst), die vaiw 1948. In de steden Rotterdam en Den Haag, welke ieder een kiesdistrict op zichzelf uitmaken, verkreeg de S.G.P. in Rotterdam 8344 (7626) en in Den Haag 4375 (2849) stemmen. Beide mooie resultaten, doch daarover later. Het kiesdistrict Leiden bestaat met de stad Leiden uit de navolgende gemeenten.

In die gemeenten waren de uitslagen als volgt. Ter Aar 98 (75); Alkemade 5 (4); Alphen aan de Rijn 475 (426); Ammerstol 20 (19); Bartwoutswaarder 47 (39); Benthuizen 300 (312); Bergambacht 449 (430); Bergschenhoek 89 (82); Berkel en Rodenrijs 26 (39); Berkenwoude 126 (110); Bleiswijk 142 (95); Bodegraven 307 (232); Boskoop 266 (232); Capelle a. d. IJssel 759 (685); Gouda 828 (736); Gouderak 188 (180); Haastrecht 65 (65); Hazerswoude 163 (141); Hillegom 74 (70); Hekendorp 41 (43); Katwijk 1191 (731); Koudekerk a. d. Rijn 27 (25); Krimpen a. d. Lek 217 (154); Krimpen a. d. IJssel 838 (673); Lange Ruige Weide 63 (86); Leiden 651 (491); Leiderdorp 67 (65); Leidschendam 45 (30); Leimuiden 14 (15) Lekkerkerk 347 (342); Lisse 379 (344); Moerkapelle 116 (96); Moordrecht 251 (212); Nieuwerkerk a. d. IJssel 296 (311); Nieuwkoop 83 (75); Nieuwveen 30 (17); Noordvsdjk 59 (43); Noordwijkerhout 4 (5); Nootdorp 16 (14) Oegstgeest 103 (92); Ouderkerk a. d. IJssel 722 (617); Oudewater 65 (65); Papekop 17 (12); Pijnacker 264 (238); Reeuwijk 186 (178); Rietveld 29 (22); Rijnsaterwoude 45 (35); Rijnsburg 101 (60); Sassenheim 55 (48); Schoonhoven 180 (180); Stolwijk 254 (218); Valkenburg 58 (32); Vlist 38 (48); Voorhout 6 (2); Voorburg 109 (83); Voorschoten 91 (95); Waarder 112 (97); Waddinxveen 788 (725); Warmond 22 (17); Wassenaar 101 (107); Woerden 366 (309); Zevenhoven 15 (11); Zevenhuizen 180 (165) Zoetermeer 407 (406); Zoeterwoude 35 (39); Zwammerdam 106 (87).

Gaat men de uitslag van de verkiezingen in het kiesdistrict Leiden aandachtig na, dan kan het niemand ontgaan, dat tegenover de weinige gemeenten, waarin de S.G.P. enig terrein — en dan meestal nog een zeer klein — verloor, zo vele staan, waarin zij veld won, en dat meermalen in sterke mate. Zo is het toch gesteld in onderscheidene gemeenten, hetgeen elke rechtgeaard» S.G.P.er wel grotelijks moet verblijden, omdat daaruit gebleken is, dat de beginselen der S.G.P. in grotere kring ingang gevonden hebben. Hoe verblijdend is de uitslag in Katwijk, waar de S.G.P. met niet minder dan 460 stemmen vooruitging en met een stemmenaantal van 1191 zich aan ide spits stelde van al de gemeenten in het kiesdistrict Leiden. Hoe verblijdend ook die van Krimpen a. d. IJssel, dat nu 838 tegen 673 stemmen in 1948 op de S.G.P.-lijst uitbracht, hoe ook die van Gouda, waar het thans 828 tegen 736 stemmen bij de vorige verkiezing werd. Ook al niet minder geven de gemeenten Capelle a. d. IJssel met haar 759 tegen 685, Ouderkerk a. d. IJssel met haar 722 tegen 617, Waddinxveen met haar 788 tegen 725, Leiden met haar 651 tegen 491, Alphen a. d. Rijn met haar 475 tegen 426, Bergambacht met haar 449 tegen 430 stemmen, grote reden tot verheuging; waarbij Zoetermeer, dat ook boven de 400 stemmen voor de S.G.P. opleverde, wel wat minder gunstig afstak, dewijl het daar 407 tegen 406 was. Bezien wij de gemeenten, die boven de 200 stemmen uitkwamen, maar beneden de 400 stemmen bleven, dan valt onder deze gemeenten een verblijdende vooruitgang waar te nemen. In Bodegraven toch kwam de S.G.P. van 232 op S07; in Lekkerkerk van 342 op 347, in Lisse van 344 op 379, in Woerden van 309 op 366, in Boskoop van 232 op 266, in Moordrecht van 212 op 251 en in Pijnacker van 238 op 264 stemmen, terwijl in deze categorie slechts twee gemeenten zijn, die enigermate teleurstelden, en wel Nieuwerkerk a. d. IJssel, waar de S.G.P. van 379 op 344 en Benthuizen, waar het van 312 op 300 terugliep, waartegenover staat dat Krimpen a. d. Lek een mooie uitslag te zien gaf, waar het 217 tegen 154, en ook Sbolwijk, waar het 254 tegen 218 werd.

In de groep van 100 tot 200 stemmen treffen wij onderscheidene gemeenten aan, welke wij daar voor het eerst aantreffen. Dit is het geval met Bleisvidjk, dat het op een verheugende wijze van 95 tot 142 stemmen bracht, alsook met Moerkapelle, dat van 96 tot 116 stemmen steeg, alsmede Oegstgeest, dat van 92 tot 103, en evenzeer met Rijnsburg, en Zwammerdam, waarvan de eerstgenoemde gemeente 101 tegen 60 en de laatstgenoemde 108 tegen 87 stemmen in 1948 op de S.G.P.-lijst uitbracht, en ook Voorburg, waar het nu 109 tegen 83 stemmen werd, en Waarder met 112 tegen 97 stemmen in 1948.

Ook zijn in deze groep gemeenten aan te wijzen, die in 1948 reeds boven de 100 stemmen voor de S.G.P. leverden, en die bij de laatste verkiezing vooruitgang, de één meer, de ander minder, te zien geven. Het zijn de gemeenten Berkenwoude, Gouderak, Hazerswoude, Reeuwijk en Zevenhuizen, waarbij Schoonhoven met 180 tegen 180 hetzelfde aantal stemmen te aanschouwen gaf en Ter Aar met 98 tegen 75 de 100 stemmen al zeer nabij kwam. Ook in de gemeenten, waar het stemmenaantal voor de S.G.P. beneden de 100 bleef, verliep de verkiezing voor de S.G.P. zeer gunstig, zoals uit de bovenstaande opgave blijkt. Ook daarin is het meestal vooruitgang geweest. De uitslagen van de navolgende gemeenten bevestigen dit, en wel die van Alkemade, Ammerstol, Barwoutswaarder, Bergschenhoek, Hülegom, Koudekerk a. d. Rijn, Leiderdorp, Leidschendam, Nieuwkoop, Nieuwveen, Noordwijk, Nootdorp, Papekop, Rietveld, Rijnsaterwoude, Sassenheim. Valkenburg, Vcorhout, Warmond en Zevenhoven, terwijl in Haastrecht sn Oudewater het stemmenaantal het zelfde bleef, daalde het stemmenaantal ietwat in Berkel en Rodenrijs, Hekendorp. Lange Ruige Weide, Leimuiden, Noordwijkerhout en Vlist.

Wij zeggen dan ook geen woord te veel, wanneer wij met groot genoegen constateren, dat de uitslag van de verkiezingen in het kiesdistrict Leiden fraai en ook bemoedigend voor de S.G.P. in de toekomst is. In dat district toch is bij iedere verkiezing een stijging in het stemmenaantal van de S.G.P. waar te nemen, zodat dit thans reeds tot 13.700 gestegen is, terwijl het in 1948 11, 816 was, een stijging dus van 1, 884 stemmen. Kon zo iets ook van de andere kiesdistricten gezegd worden, dan zou het tengevolge hebben, dat de S.G.P. op de duur met meer dan twee zetels in de Tweede Kamer vertegenwoordigd werd.

Verheugend is het, dat in de vier Zuid- Hollands kiesdistricten zowel in het één al? in het andere een aanmerkelijke stijging bij deze verkiezing waar te nemen valt. Doch daarover willen wij het thans niet hebben, maar in een volgend artikel, waarin wij er nog eens extra op willen wijzen, dat er thans bij volmacht gestemd kan worden. Thans wensen wij ons tot de bespreking te bepalen van de kiesdistricten Leiden, Rotterdam en Den Haag.

Wat Rotterdam betreft, ook hier is de uitslag bepaald gunstig. Het is waarlijk geen kleinigheid, om in een stad als Rotterdam is, 718 stemmen vooruit te komen. In de grote steden doet de tijdgeest nog al zo veel te meer zijn invloed gelden dan op het platteland. Daarin is de verleiding vooral voor de jeugd zo groot, is zo veel, dat aftrekt van de oude, beproefde waarheid. Dat ondervinden in tal van gevallen de ouders wel, die hun kinderen in de leer der vaderen opgevoed wensen te hebben, een leer, die niet naar de begeerten van vlees en bloed is en aan bespotting en verachting in menige fabriek en werkplaats, in bioscoop en schouwburgzaal, is blootgesteld.

Is er op het platteland al een zekere moed voor nodig om er openlijk voor uit te komen dat men S.G.P.er is, in de grote steden niet minder. Daar toch openbaart zich het verval op zoveel ontzettender wijze, komt ook de vijandschap zo veel driester aan de dag dan op het platteland, waar velen die nog meer uit overwegingen van fatsoen of om andere redenen verbergen.

Bovendien zijn de grote steden zo veel moeilijker te bewerken met de S.G.P.lectuur dan de dorpen, zodat elk geoorloofd middel, dat men daartoe aanwendt, hetzij dat men geschikte sprekers laat optreden, hetzij dat men lectuur verspreidt, moet worden aangewend en geen poging verzuimd mag worden om de beginselen der S.G.P, meer bekendheid en meer ingang te doen vinden.

Deze middelen — daarvan zijn wij overtuigd — heeft men zowel in Rotterdam als Den Haag naar de mate der krachten ruimschoots aangewend — hebben stellig medegewerkt tot het behalen van een goed resultaat.

El' "itlit zowel in Rotterdam als in Den Haag. Ja, ook in Den Haag, waarin de stijging van het stemmenaantal nog al verrassend groter was dan in Rotterdam. Het bedroeg toch daar 1526 stemmen, met gevolg, dat de S.G.P. aldaar 4375 tegen 2849 stemmen in 1948 verkreeg, een stemmenaantal, dat er tevoren op gesn stukken na bereikt is geworden.

Vlen verslappe dan ook in Rotterdam en Den Haag niet in het betrachten der middelen, gelijk dat nergens in heel het land mag worden gedaan. Het is waar, dat de middelen zonder de zegen des Heeren vruchteloos worden aangewend, maar het is even waar, dat wij aan de middelen gebonden zijn en naar Gods Woord deze vlijtig hebben waar te nemen.

Moge bij de betrachting der middelen het verwacht worden van Israels God, van Wie het volk zijn sterkte heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen