Nadere beschouwing over de Tweede Kamerverkiezingen

De provincie Zuid-Holland

Het kiesdistrict Dordrecht

Met alle recht kan hier gezegd worden, dat het lest het allerbest is, want geen* enkel kiesdistrict van de 18, welke er in ons land zijn, heeft ooit het Dordtse kiesdistrict in stemmen voor de S.G.P. kunnen evenaren. Zelfs het kiesdistrict Arnhem, dat het Dordtse als nummer 2 volgt, blijft met zijn 16884 stemmen bij de 26337 van het kiesdistrict Dordrecht nog ver ten achter.

Wij gaan dan nu vervolgens het aantal stemmen, dat in de onderscheidene gemeenten, welke tot dit kiesdistrict behoren, weergeven, daarbij die van de Tweede Kamerverkiezingen van 1952 het eerst vermeldende, en vlak daarachter, tussen twee haakjes geplaatst, die van 1948.

Abbehbroek 4 (3); Alblasserdam 838 (744); Ameide 75 (47); Arkel 19 (20); Asperen 177 (183); Barendrecht 261 (212); Den Bommel 115 (115); Brandwijk 119 (99); Brielle 11 (11); Delft 1114 (1025); Dirksland 386 (360); Dordrecht 1090 (946); Dubbeldam 144 (165); Everdingen 146 (142); Geervliet 47 (34); Giessendam 618 (670); Giessen-Nieuwkerk 68 (58); Goedereede 105 (110); Gorinchem 217 (148); Goudriaan 51 (42); Goudswaard 319 (325); 's Gravendeel 287 (229); 's Gravenzande 307 (259); Groot-Ammers 186 (190); Hagestein 101 (72); Hardinxveld 948 (992); Heenvliet 14 (11); Heerjansdam 44 (43); Hei- en Boeicop 155 (157); Heinenoord 186 (160; Hekelingen 32 (18); Hellevoetsluis 12 (9 Hendrik-Ido-Ambacht 716 (667); Herkingen 221 (229); Heukebm 22 (23) Hoogblokland 30 (26); Hoornaar 42 (21): Kedichem 25 (16); Klaaswaal 163 (143) Langerak 103 (121); Leerbroek 148 (142 Leerdam 650 (593); Lexmond 171 (139) De Lier 28 (26); Maasdam 115 (86): Maasland 25 (23); Maassluis 90 (82): Meerkerk 107 (85); Melissant 306 (285); Middelharnis 577 (597); Molenaarsgraaf 95 (75); Monster 648 (620); Mijnsheerenland 100 (84); Naaldwijk 138 (129); Nieuw-Beijerland 322 (261); Nieuwenhoorn 6 (2); Nieuwe Tonga 339 (328); Nieuw-Helvoet 11 (13); Nieuwland 64 (52); Nieuw-Lekkerland 729 (664); Nieuwpoort 97 (111); Noordeloos 96 (97); Numansdorp 313 (215); Ooltgensplaat 286 (302); Oostvoorne 29 (8); Ottoland 58 (41); Oud-AIblas 187 (159); Oud-Beijerland 637 (666); Ouddorp 954 (922); Oudenhoorn 9 (10); Oude Tonge 302 (316); Papendrecht 428 (393); Peursem 33 (29); Piershil 123 (102); Poortugaal 61 (63); Puttershoek 114 (136) Rhoon 39 (38); Ridderkerk 1859 (1690) Rockanje 15 (6); Rozenburg 25 (24) Rijswijk 161 (136); Schelluinen 70 (62): Schiedam 656 (567); Schipluiden 44 (23) Schoonrewoerd 179 (184); Sliedrecht 1547 (1332); Sommelsdijk 483 (468); Spijkenisse 84 (70); Stad aan 't Haringvliet 141 (158); Stellendam 109 (145)^ Streefkerk 234 (208); Strijen 255 (220): Tienhoven 22 (25); Vianen 150 (148) Vierpolders 4 (2); Vlaardingen 1094 (974); Wateringen 16 (9); Westmaas 38 (29); Wijngaarden 99 (104); Zuid-Beijerland 222 (220); Zuidland 40 (25); Zwartewaal 10 (9); Zwijndrecht 586 (543).

Het kiesdistrict Dordrecht heeft sedert de S.G.P. aan de verkiezingen deelnam, immer het grootste aantal stemmen van alle kiesdistricten voor de S.G.P. opgeleverd. Het droeg er destijds bij de Tweede Kamerverkiezingen in 1922 in heel sterke mate het zijne toe bij, dat Ds Kersten als eerste afgevaardigde van de S.G.P. de Tweede Kamer binnentrad, zo zelfs, dat indien dit kiesdistrict er niet was geweest, hij toentertijd niet gekozen zou zijn

En nog na zo vele jaren is dit kiesdistrict een vast bolwerk voor de S.G.P. Daarvan levert de uitslag van de laatste verkiezingen weer het bewijs.

De S.G.P. verkreeg er nu 26, 337 tegen 24, 362 stemmen bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen. Een mooi resultaat, dewijl de stijging in stemmen er niet minder dan 1955 stemmen bedroeg, een stijging, die de grootste was, welke in de 4 Zuidhollandse kiesdistricten geweest is, zelfs nog groter dan in het Leidse kiesdistrict, waar zij 1884 stemmen bedroeg. Nochtans — wij willen de aandacht der besturen en vrienden van de S.G.P. er expresselijk eens op wijzen — waren er in het Dordtse kiesdistrict heel wat gemeenten, waarin de S.G.P., zij het dan ook dat het veelal maar kleine verliezen waren — stemmen verloor.

Dit was verheugend niet het geval met Ridderkerk, dat met een flinke sprong omhoog ging en met zijn 1859 stemmen nog immer aan de spits staat in het Dordtse kiesdistrict, en ook niet met Sliedrecht, dat met meer dan 200 stemmen meer dan in 1948 uit de bus kwam en met zijn 1547 stemmen de tweede in de rij is, en ook niet met Delft, dat met 1114 (tegen 1025) de derde plaats inneemt; en evenmin met Dordrecht en Vlaardingen, die beide boven de 1000 stemmen uitbrachten, de eerstgenoemde met 1090 tegen (946); en de laatstgenoemde met 1094 tegen (974), zodat zij de vierde en vijfde plaats bezetten; evenmin Ouddorp als zesde met 954 (tegen 922) stemmen, maar wel met no. 7 in de rij, namelijk Hardinxveld, dat terugliep en 948 stemmen tegen 992 in 1948 voor de S.G.P. uitbracht.

Zijn er alzo in het Dordtse kiesdistict 5 gemeenten, waarin het stemmenaantal van de S.G.P. de 1000 te boven ging, en 2, waarin het boven de 900 is, er is een gemeente, met name Alblasserdam, dat met bijna 100 stemmen vooruitgaande, boven de 800 stemmen uitkwam en het getal 838 bereikte.

Dan volgt Hendrik-Ido-Ambacht, dat ook een goede verkiezing achter de rug heeft, het werd daar 716 tegen 667 in 1948, waaraan Nieuw-Lekkerland, dat eveneens op een goede verkiezing mag terugzien, nog met 729 (tegen 664) vooraf ging.

Ook Schiedam, Leerdam en Monster, die nu in de rij volgen en elkander al heel dicht in stemmenaantal benaderen, gaven een verblijdende uitslag te zien. In Schiedam werd het 656 (tegen 567), in Leerdam 650 tegen 593 en in Monster 648 tegen 620, terwijl Giessendam en Oud-Beijerland, hoewel hun stemmenaantal boven de 600 bleef, toch wel enigermate teleurstelden, dewijl zij in stemmenaantal terugliepen. De eerstgenoemde gemeente van 670 op 610 en de laatstgenoemde van 666 op 637 stemmen. Hetzelfde moet van Middelhamis, 577 (597), getuigd ^worden, waar de S.G.P. een 20 stemmen achteruit ging, vergeleken bij de verkiezing van 1948, terwijl Zwijndrecht daarentegen 586 (543) ruim 40 stemmen, Papendrecht 428 (393) ruim 30 stemmen en Sommelsdijk 483 (468) 15 stemmen vooruitgingen.

In de categorie van de gemeenten, die boven de 300 uitkwamen en beneden de 400 stemmen bleven, bevindt zich in dit kiesdistrict een achttal gemeenten, waarvan wat vooruitgang betreft Numansdorp de eerste plaats inneemt. Het vermeerderde zijn stemmenaantal met 98 stemmen, 313 tegen 215. Vervolgens Nieuw-Beijerland met een vermeerdering van 61 stemmen, 312 tegen 261, dan 's Gravenzande dat nu 307 tegen 259 stemmen voor de S.G.P. uitbracht, dus 48 stemmen meer dan in 1948; vervolgens op het eiland Flakkee Dirksland en Melissant, waarvan de eerstgenoemde met 386 (360) en de laatstgenoemde met 306 (285) uit de bus kwamen en de esn 28 en de ander 21 stemmen vooruitging; voorts viel ook in de gemeente Nieuwe Tonge een kleine vooruitgang waar te nemen, terwijl daarentegen in deze categorie Oude Tonge, 328 (339) en Goudswaard 319 (325) het stemmenaantal van 1948 niet haalden.

Ook in de groep van boven de 200 doch beneden de 300 stemmen voor de S.G.P. is er een tweetal gemeenten, waarin de S.G.P. beneden het stemmenaantal van 1948 bleef, het zijn de gemeenten Herkingen, 221 (229) en Ooltgensplaat 286 (302); terwijl daarentegen in deze groep verschillende gemeenten mooi vooruitgingen, in het bijzonder Gorinchem, 217 (148), 's Gravendeel 287 (229), Barendrecht 261 (212), en ook Strijen, 255 (220) en Streefkerk 234 (208), zij het dan in wat de laatstgenoemde twee gemeenten betreft in geringere mate, terwijl Zuid-Beijerland, 222 (220) slechts twee stemmen meer opleverde dan in 1948. Wat de gemeenten betreft, die boven de 100 maar beneden de 200 stemmen voor de S.G.P. opleverden, daaronder zijn mooie uitslagen, maar ook minder mooie uitslagen. Bepaald mooi waren de uitslagen van de gemeenten, die voor het eerst een stemmenaantal voor de S.G.P. boven de 100 bereikten. Het waren Brandwijk 119 (99), Hagestein 101 (72), Meerkerk 107 (85), Mijnsheerenland 100 (84), en Maasdam 115 (86); mooi ook Heinenoord 186 (161), Klaaswaal 163 (143); Lexmond 171 (139); Oud-Alblas 187 (159), Piershil 123 (102) en Rijswijk 161 (136); terwijl Naaldwijk 138 (129), nog een negental, Leerbroek 148 (142) een zestal, E verdingen 146 (142) 4 en Vianen 150 (148) 2 stemmen vooruit liepen en Den Bommel 115 (115) op dezelfde hoogte bleef, maar terwijl verschillende gemeenten in deze categorie teleurstellende uitslagen te zien gaven, daar het stemmenaantal er achteruitliep, was zelfs vrij sterk, ja een enkele maal heel sterk. Het zijn de navolgende gemeenten: Asperen 177 (183), Dubbeldam 144 (165) Goedereede 105 (110), Groot-Ammers 186 (190), Hei- en Boeicop 155 (157), Langerak 103 (121), Puttershoek 114 (136), Schoonrewoerd 179 (184), Stad aan 't Haringvliet 179 (184) en Stellendam 109 (145).

Bespreken wij nu tenslotte nog die gemeenten, die in stemmenaantal voor de S.G.P. beneden de 100 bleven, dan treffen wij daaronder een tweetal gemeenten aan, die in 1948 nog boven de 100 stemmen uitbrachten en nu daar onder bleven. Het zijn de gemeenten Nieuwpoort 97 (111) en Wijngaarden 99 (104), terwijl er daarentegen onder zijn, die een flinke schrede voorwaarts deden, zoals Ameide 75 (47), Geervliet 47 (34), Giessen-Nieuwkerk 68 (58), Goudriaan 51 (42), Hoornaar 42 (21), Kedichem 25 (16), Maas.sluis 90 (82), Molenaarsgraaf 95 (75), Nieuwland 64 (52), Oostvoorne 29 (8), Ottoland 58 (41), Rockanje 15 (6), Schelluinen 70 (62), Schipluiden 44 (23), Spijkennisse 84 (70), Wateringen 16 (9), Westmaas 38 (29) en Zuidland 40 (25), terwijl de andere in deze groep door ons in deze bespreking niet genoemde gemeenten ons geen aanleiding geven tot nadere bespreking, omdat — zoals de lezers zelf kunnen nagaan uit bovenstaande opgave — de uitslagen daar vrijwel gelijk gebleven zijn en indien er enige winst of verlies van een paar stemmen is geweest, deze al heel gemakkelijk bij winst door verhuizing naar die gemeenten, bij verlies door vertrek of sterfte kunnen zijn ontstaan.

Werpen wij tenslotte een blik terug op de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen in Zuid-Holland, dan is deze verheugend, ook al dewijl er in dit gewest in tegenstelling met andere provinciën geen enkele gemeente is, waarin geen stem op de S.G.P.-lijst uitgebracht is en niet minder omdat voor het eerst bij deze Tweede Kamerverkiezingen het stemmenaantal van de S.G.P. in Zuid-Holland boven de 50.000 is uitgekomen. Het bedroeg onderscheidenlijk in het kiesdistrict Leiden 13.700, in dat van Den Haag 4, 375, in dat van Rotterdam 8.344 en in dat van Dordrecht 26, 377, hetgeen bij elkander opgeteld voor heel Zuid- Holland 52, 796 stemmen is. Voorwaar, dit geeft alle reden tot voldoening.

Nochtans mag daarom niet stil gezeten worden. De handen dienen opnieuw aan de ploeg geslagen te worden. Vooral aan die gemeenten of streken, waarin de S.G.P. stemmen verloor, dient alle aandacht gewijd te worden. Ook op het feit, dat bet thans mogelijk is bij overdracht van stemmen te stemmen, dient gelet te worden. Ja, daarop dienen de besturen en werkers van de S.G.P. wel al hun aandacht te vestigen.

De beginselen van de S.G.P. — het is meermalen gezegd, maar het kan nimmer te veel worden gezegd — zijn het ten volle waard, dat men zich daarvoor enige moeite en opoffering getroost. Men verflauwe in ijver voor die beginselen niet, ook al heeft men daarbij de tijdgeest geheel tegen, ook late men zich van de arbeid voor de S.G.P. niet aftrekken door allerlei valse voorstellingen over haar en haar vooraanstaande personen, zoals die ook in de dagen van de verkiezingen van dit jaar in strooibiljetten en circulaires en ook bij mondeling onderhoud maar al te zeer gegeven zijn. Zeer velen in den lande zijn er nog immer gram over, dat de S.G.P., die zij al zo vaak voor dood verklaard en dood gewenst hebben, nog bestaat en steeds nog vooruitgaat — zoals bij deze laatste Tweede Kamerverkiezingen, waar de S.G.P. een stemmenaantal van over de 129.000 stemmen behaalde, gebleken is. Dat de tegenstand en vijandschap, waartegen de S.G.P. te worstelen heeft, de verdachtmaking, leugen en laster, welke nog steeds over haar uitgegoten wordt, ons in de stiijd voor haar kostelijke beginselen niet doen verslappen en moge de Heere de S.G.P. in haar zware strijd willen ondersteunen en zegenen. Men ga voort met geschikte sprekers te laten optreden, met de verspreiding van de lectuur van de S.G.P., ook in jaren als er geen verkiezingen zijn en men moge door daad en woord, door handel en wandel, een goed gerucht over de S.G.P. geven.

Moge daarbij de zuurdesem der Farizeërs ons niet doortrekken, maar het zij ons gegeven in de geest van ootmoed en boetvaardigheid, van schuldbesef en liefde de S.G.P. en haar beginselen te dienen.

ERRATA

Uit de gemeente Echteld ontvingen wij van een onzer vrienden een rectificatie omtrent de uitslag van de aldaar gehouden Tweede Kamerverkiezingen. Wij brengen hem daarvoor onze zeer erkentelijke dank, alsook voor hetgeen hij ons verder in zijn brief heeft medegedeeld, waarop wij hetzij in een apart artikel, hetzij in een artikel „Aangename verrassingen", nog nader wensen terug te komen.

Wat de rectificatie betreft, deze is van verblijdende aard. In onze bespreking over de uitslag van de verkiezingen in Gelderland was volgens 'n aan de dagbladen ontleende opgave omtrent de gemeente Echteld in De Banier van 4 Sept. j.l. opgegeven: Echteld 207 stemmen tegen 212 in 1948. Dit moet zijn: Echteld 307 stemmen in 1952 tegen 242 in 1948. Dat deze uitslag onze vrienden in Echteld zeer verheugd heeft, laat zich gemakkelijk begrijpen.

Ook heeft onze vriend uit Echteld ons de oorzaak van de vooruitgang van 65 stemmen medegedeeld. Doch daarop, zoals reeds geschreven, wensen wij later op de een of andere wijze in De Banier terug te komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen