Het herstel der bisdommen

II.

De paiis wist het van de liberale regering van Thorbecke gedaan te krijgen, dat de kerkelijke hiërarchie in Nederland hersteld werd. Dit geschiedde, nu 100 jaar geleden, op 4 Maart. Toen werd het Rome toegestaan, dat er opnieuw in Nederland bisschoppen aangesteld konden worden. Het aarts-bisdom Utrecht met nog 4 andere bisdommen werd weder ingevoerd.

Onze gereformeerde vaderen hebben dit nimmer gewild. Zelfs in 1813 en in 1815 was dit Rome niet vergund. Te recht niet. Tachtig jaren toch was op leven en dood een zware strijd tegen Rome's heerschappij gevoerd. Niet dan ten koste van veel edel martelaarsbloed had in ons land'de gezegende Reformatie kunnen zegevieren; Rome ten spijt, die de Reformatie gram is en geen middelen ontziet om haar ten onder te brengen, getuige de verbranding van de eerste Nederlandse martelaar Jan de Bakker, opdat er van hem en zijn leer in der eeuwigheid geen memorie meer zoude zijn.

Vervolgd zijn de roomsen in ons land nimmer door de overheid. Zij heeft altijd geëerbiedigd de vrijheid der consciëntie, zoals die in de Unie van Utrecht was beleden en voorgestaan.

Neen, op onze Nederlandse bodem hebben geen schavotten van het bloed der pausgezinden gedropen, hebben geen brandstapels tegen hen gerookt, zijn geen vervolgingeii, van regeringswege tegen hen ingesteld. Dit in grote onderscheiding met d eroomse landen, waarin destijds de Protestanten met behulp van de overheid op het gruwelijkst zijn venrioord. Men denke alleen maar aan de auto-da-fé's in Spanje, de in Rome's oog plechtige Code verheerlijkende terechtstelling van dusgenaamde ketters, waarbij zelfs het Spaanse hof tegenwoordig was, als gold het een grote feestelijkheid.

Op de rneest gruwzame wijze zijn aldaar de Protestanten verbrand, onthalsd en om het leven gebracht. En nog beschouwt Rome overeenkomstig de decreten van het Concilie van Trente, de Inquisitie met hare gruweldaden als een van Code bevolen plicht, die haar kerk in ere en in werking heeft te houden. En nog laat zij niet na, wars van alle vrijheid inzake religie, zelfs van die van de consciëntie, als zij is, door haar werktuigen ijverig te spionneren en op te sporen een iegelijk, die van hare kerkleer afwijkt. En nog vervolgt en onderdrukt zij de Protestanten, waar zij er de macht toe heeft. Daarvan leveren ons de onderdrukking en vervolging der Protestanten in Spanje en in Columbia en andere r.k. landen het 'overtuigende bewijs. En nog wordt dit als een Gode welbehagelijk werk door haar hoge geestelijkheid aanbevolen. De paus toch had slechts een woord te spreken en er zou een einde zijn aan al die vreselijke onderdrukking en vervolging, maar hij doet dit niet; hoe zou hij, wat naar Rome's leer Godeverheerlijkend is, kunnen verbieden?

Men heeft het wel voorgesteld, dat Rome in deze veranderd is. Men stelt het in de kringen van hen, die de coalitie met Rome een hoogst geliefkoosd ding, een zeer begerenswaardige zaak is, wel voor dat het alzo is, maar de feiten vsajzen genoegzaam uit, dat er bij haar generlei verandering heeft plaats gevonden, en dat zij naar hartelust nog de Protestanten vervolgt waar zij maar kan. Daar-om is, naar dr Kuypers eenmaal gedane uitspraak, de coalitie met Rome een verraad van het edele martelaarsbloed.

Op macht en uitbreiding van haar kerk belust, behoeft 't geen verwondering te wekken, dat Rome's paus, toen hem daar de gelegenheid toe geboden werd door Thorbecke's liberale kabinet, er geen gras over heeft laten groeien en 'onverwijld tot herstel van de bisschoppelijke hiërarchie is overgegaan. Daarin zag hij terecht een middel om de pauselijke vlag weder over geheel ons land te doen wapperen. Daarom is het Rome toch uiteindelijk te doen. Een ieder — daar staat Rome naar — heeft in ons land weder de knie voor haar te buigen, haar kerk als de ware zaligmakende kerk te erkennen en de paus als de stedehouder van Christus óp aarde te huldigen.

Geen wonder dan ook, dat de paus toetaste, nu hij kon bereiken, waarop men in het Vaticaan vurig gehoopt had en wat men daar tot dusverre nog nimmer had kunnen verkrijgen. Meermalen toch was het herstel der bisdommen in Nederland door het Vaticaan bij de Nederlandse regering voorgedragen, maar ook meermalen was dit tot dusverre door haar afgewezen.

Geen wonder ook, dat naarmate dit her-•stel onder ons volk bekend werd, er een storm van verontwaardiging opsteeg, die zich in April 1853 en ook nog daarna krachtig openbaarde. Protest na protest werd bij de regering ingezonden. De storm stak zodanig op, dat het ministerie Thorbecke moest aftreden en dat Thorbecke zelf in het kiesdistrict Maastricht — dit heeft toch veel te zeggen — tot Kamerlid gekozen werd.

Doch trots dit alles gelukte het Rome te behouden wat zij verworven had. Het herstel der bisdommen bleef gehandhaafd. Het middel om haar macht en aanzien in onze vanouds gereformeerde staat te versterken en waarop zij het aangelegd heeft en nog aanlegt om die staat geheel te vernietigen, behield zij. Zij zal toch niet rusten alvorens het Protestantse karakter van ons land geheel verbannen is en ons land weer een wingewest van haar geworden is.

Opdat ons artikel niet al te lang zal worden, zullen wij het deze keer hierbij moeten laten, doch wij zijn voornemens deze aangelegenheid in vervolgartikelsn nog van verschillende zijden te bezien en te bespreken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen