Buitenlands OVERZICHT

Sedert wij ons laatste overzicht schreven, viel er in het buitenland weinig belangrijks voor, zodat wij met een kort overzicht daarvan zouden hebben kunnen volstaan, indien er geen nieuwe Russische voorstellen in zake vermindering van bewapening waren bekend gemaakt.

In België woedt op het ogenblik een hevige schoolstrijd. De liberaal-socialistische regering heeft enige wetsvoorstellen ingediend, waarbij voorgesteld wordt ettelijke subsidies aan Rooms-Katholieke onderwijsinrichtingen geheel af te schaff en of te beperken. Deze wetsvoorstellen hebben grote verontwaardiging en verzet bij de Rooms-Katholieken opgewekt.

Door het R.K. kamp werd als protest tegen deze wetsontwerpen een staking in de R.K. scholen gelast; een bevel, dat vrij algemeen is opgevolgd. In vele steden hebben de R.K. studenten bovendien nog protestvergaderingen gehouden. In Leuven is het daarbij heet van de naald gegaan. De studenten werden daar met traangasbommen van de markt verdreven. Bij deze ongeregeldheden werden enkele gendarmes gekwetst. De rector van de Leuvense universiteit deed een dringende oproep tot de studenten om zich waardig te gedragen. Hij protesteerde tevens tegen het feit, dat studenten door socialistische arbeiders waren geslagen.

Vooral in en rondom Brussel is de toestand uitermate gespannen. In verband met de gespannen politieke toestand en om bloedige incidenten te vermijden, heeft de gouverneur van Brabant de noodtoestand in dit gewest afgekondigd. Dit is voornamelijk geschied met het oog op de demonstratie, welke de Rooms-Katholieken in Brussel afgekondigd hebben ie zullen gaan houden.

Reeds heeft het er in Brussel, voordat de demonstratie plaats vond, al duchtig gespannen. Daar hadden Vrijdag 25 Maart vroeg in de middag rond de beurs zowel R.K. als socialistische studenten post gevat. Van tijd tot tijd lieten zich daarbij wederzijds spreekkoren horen. Doch verder dan luid schreeuwen, zingen en schelden is het daarbij niet gekomen.

Ook hadden er aan de avond van dezelfde dag massa-betogingen, na afloop van vergaderingen, welke de socialisten en de R.K. op vrij korte afstand van el-' kander hielden, plaats. Een cordon van ongeveer 2000 rijksveldwachters en politiemannen stond schouder aan schouder op de boulevards om de betogers van elkander gescheiden te houden, .hetgeen hun gelukt moet zijn.

Dit neemt echter niet weg, dat da. toestand in België, meer in het bijzonder in en rondom Brussel, nog danig geladen Ls. De socialistische partij heeft haar leden er toe aangezet om niet vooi provocaties uit de weg te gaan. De bekende socialistische minister van buitenlandse zaken, Spaak, heeft'op een vergadering verklaard, dat hij zich gevoelde als een strijdros, dat de kruitdamp ruikt, en de voorzitter van de R.K. volkspartij, Lefèvre, zeide in een vergadering, waarin 5000 personen, onderwijzers, studenten en ouders, aanwezig waren, dat 300.000 R.K. demonstranten op weg naar Brussel zijn. Welke maatregelen de regering ook moge nemen, zo zeide hij, wij zullen komen, en de muren van Brussel zullen onder onze macht scheuren; worden de demonstranten tegengehouden, dat zij Brussel niet kunnen bereiken, dan zullen zij op de plaats, waar zij tegengehouden worden, demonstreren.

Dat de regering de ernst van de toestand inziet, blijkt onder meer ook daaruit, dat alle verloven bij het leger zijn ingetrokken en dat de politie in Brussel opdracht gegeven is van de vuurwapens gebruik te maken als zij de toestand niet meer beheersen kan. Bovendien heeft de regering alles in het werk gesteld om te beletten, dat men zich ter demonstratie naar Brussel zal begeven. Daarvoor heeft zij een enorme politiemacht op de been gebracht, welke de toegangswegen naar Brussel bewaakt. Deze politie mag niemand toestaan zich naar Brussel te begeven zonder dringende, werkelijke oorzaak om naar die stad te gaan. Alle vervoermiddelen, waarmede men, zich naar Brussel begeeft, worden onderzocht. De toegangswegen naar die stad zijn versperd.

Hoe het verder in België en in Brussel zal verlopen, valt op het ogenblik, waarop wij dit overzicht schrijven, niet te zeggen, doch hoe dit ook moge zijn, hetzij dat er bepaalde gewelddadigheden zullen plaats vinden, hetzij alles met een sisser zal aflopen, dit kan er wel met zekerheid van gezegd wordan, dat de schoolstrijd in België thans hevig woedt en dat deze in de toekomst nog na zal werken. Nu reeds heeft hij een geweldige haat verwekt, getuige dat studenten door socialistische arbeiders zijn afgeranseld en dat de woning van de minister van onderwijs, die tevens burgemeester van Bergen is, met kalk is besmeerd en besmeurd, en dat op de muur van een kerkhof van een dorpje in de buurt van Luik in Waals dialect geschreven is: Hierachter is nog een plaats voor Collard; en dat te Gent R.K. manifestanten een socialistisch volkshuis hebben aangevallen.

Is het in België allesbehalve pais en vrede, ook is het dit nog niet in de Engelse Labourpartij. De gemoederen zijn daarin nog steeds in hevige beroering over het al of niet uitstoten van Bevan uit die partij. Tot diens uitsluiting is tot op heden nog niet besloten. Dat dit niet geschied is, is door de stem van Attlee voorkomen. Deze heeft zich op het laatste ogenblik daar tegen verklaard en zijn stem daar tegen uitgebracht. Had Attlee anders gestemd, dan was de verwijdering van Bevan uit de Labourpartij reeds een feit geweest. Dit toont wel aan, dat de uitstoting van Bevan uit de Labourpartij op het randje af niet heeft plaats gevonden, alsook dat daarmede deze kwestie nog niet geheel ten einde is. Het Laböurbestuur moet Bevan nog eens de gelegenheid hebben willen geven om zich in de toekomst te beteren door een meer gematigde houding aan te nemen. Of Bevan deze inderdaad in de toekomst zal aannemen, ligt nog geheel in het onzekere.

Gelijk het ook in het onzekere ligt of Churchill in de naaste toekomst zal aftreden. In de Engelse bladen is het wel voorgesteld, dat deze zich binnenkort uit de regering zal terugtrekken, doch Churchill zelf heeft dit niet verklaard; wel heeft hij gezegd, dat men niet op geruchten moet afgaan.

Tenslotte is het niet van belang ontbloot om in dit overzicht mede te delen, dat de Sovjet-Unie in strijd met de af­ spraak om het behandelde op de Londsnse ontwapeningsconferentie geheim te houden, dezer dagen bekend heeft gemaakt, dat het op 18 Maart jongstleden aan de gedelegeerden van de Verenigde Staten van Amerika, Groot-Brittannië, Fra'nkrijk en Canada nieuwe voorstellen gedaan heeft om vermindering van bewapening te bekomen.

Deze voorstellen zijn in zo verre wel nieuw, dat zij in een nieuw kleed gestoken zijn, maar zijn in feite niet anders dan reeds meermalen door de Sovjet-Unie gedane voorstellen.

De Sovjet-Unie heeft namelijk op de Londense conferentie voorgesteld om een belangrijke vermindering van de bewapening van de vijf grote mogendheden (daaronder het communistische China begrepen) door te voeren, gebaseerd op het peil van de bewapening van 1 Januari 1955. Binnen zes maanden of een jaar zou 50 procent van de overeengekomen vermindering uitgevoerd moeten zijn, evenals 50 procent van de overeen te komen vermindering der militaire begrotingen. In die periode zou tevens een algeheel verbod van atoom-en andere wapens voor massa-vernietiging moeten worden ingesteld, waarna de uitvoering van de tweede helft der bewapeningsvermindering kan beginnen. Deze tweede faze zou eveneens zes maanden tot een jaar kunnen duren. Nog in 1955 wil de Sovjet-Unie bovendien een wereld-ontwapeningsconferentie bijeengekomen zien, waaraan alle landen, groot en klein, al dan niet lid van de Organisatie der Verenigde Naties, zouden kunnen deelnemen.

De nieuwe Russische voorstellen beogen — zo verklaarde Gromyko — tegemoet te komen aan de verlangens van de \yeste-

lijke geallieerden. Deze hebben immers indertijd bezwaar gemaakt tegen een algeheel verbod van atoomwapens, voordat er besluiten waren genomen over vermindering van de gewone bewapening. De bereidheid van de Sovjet-Unie om onmiddellijk internationaal toezicht in te stellen, moet — aldus Gromyko — een einde maken aal alle geruchten, dat de Sovjet-Unie geen internationale controle wil.

Dat de nieuwe Russische voorstellen op de Londense conferentie niet gunstig ontvangen zijn, blijkt wel uit de mededeling van Gromyko, dat de Westelijke onderhandelaars onmiddellijk allerlei voorwendsels begonnen te zoeken om de Russische voorstellen te verwerpen. Zo wilden, volgens Gromyko, de Westelijke afgevaardigden, dat de internationale controlecommissie reeds van de aanvang af het recht van inspectie ter plaatse zou krijgen. Dat echter achtte de Sovjet-Unie onaanvaardbaar, omdat zulk een middel ten doel zou hebben een eenzijdige controle in te stellen, welke zich niet uit zou strekken tot de allergevaarlijkste wapens. In de Westelijke regeringskringen is men van oordeel, dat de Sovjet-Unie met deze nieuwe voorstellen een poging aanwendt om de herbewapening van West-Duitsland alsnog onmogelijk te maken, door 1 Januari 1955 als basisdatum te stellen voor de vermindering der bewapening.

Bovendien vormt het in de Russische voorstellen — al wordt daarin thans voor het eerst voorgesteld, dat er een internationale controle inzake de bewapening plaats zal hebben — bij de Westelijke gedelegeerden eerj ernstig bezwaar, dat bij de instelling van een internationale controle de Sovjet-Unie de Veiligheidsraad ingeschakeld wil hebben, zodat de Sovjet-Unie, wanneer bepaalde controlemaatregelen haar niet naar de zin zijn, deze nog altijd kan verhinderen door middel van de Veiligheidsraad, waarin zij het vetorecht bezit.

Het laat zich dan ook wel aanzien, dat ook deze nieuwe Russische voorstellen, zoals zo vele andere van haar, tenslotte in de pruUemand terecht zullen komen. Ook deze voorstellen toch, gesteld zij werden aangenomen, zouden de Sovjet-Unie inzake de bewapening, afgezien nog daarvan, dat zij de herbewapening van West-Duitsland, welke de Russen zo zwaar in de maag ligt, zouden verhinderen, een bevoorrechte positie geven. Ook dan immers zou zij de sterkst en best bewapende mogendheid zijn en blijven.

Het is niet onmogelijk, dat er nog een conferentie tussen de Westelijke geallieerden en de Sovjet-Unie, al verwacht men daar in Amerika niet veel of niets van, zal plaats vinden, maar dan toch niet alvorens de Londens-Parijse overeenkomsten door de West-Europese parlementen goedgekeurd zullen zijn, welke, naar men aanneemt, ook spoedig door de Franse senaat goedgekeurd zullen wor. den.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen