Loopt het samengaan van de K.V.P. met de P.v.d.A. ten einde?

Er zijn tekenen, die er op wijzen, dat er een einde komt aan het samengaan van de K.V.P. met de P.v.d.A., maar zekerheid bestaat er te dien aanzien nog niet. Van socialistische zijde heeft men zich daarover wel uitgelaten, doch niet helder en klaar, niet beslist en onomwonden; men behield daarbij een slag om de arm. Zo zeide de voorzitter van de Partij van de Arbeid, de heer Vermeer, in een rede, welke hij op het gehouden onderwijscongres dier partij hield: „Samenwerking met de K.V.P. is nog wel mogelijk, mits een rechtvaardige verdeling van de welvaart gewaarborgd is".

De voorzitter van de socialistische Tweede Kamerfractie, de heer Burger, schonk op dit punt ook al geen klare wijn, toen hij Woensdagavond 18 Mei voor de V.A.R.A. sprak. „Deze crisis — zo zeide hij — zal achteraf pas dan zinvol gebleken zijn, indien op korte termijn een bevredigende oplossing wordt gevonden, waardoor het grote goed van het prestige van het parlement veilig zal zijn gesteld en een principiële oplossing voor het probleem der volkshuisvesting zal zijn bereikt".

Ook de vice-voorzitter van de Partij van de Arbeid, Ir. Vos, die links georiënteerd is, al liet hij zich iets positiever ten opzichte van de samenwerking met de K.V.P. en het deelnemen van de P.v.d.A. aan de regering uit, hield zich toch ook op de vlakte. Ook naar zijn gevoelen behoort een samengaan van de P.v.d.A. met de K.V.P., en een deelname van de P.v.d.A. aan de regering ook thans nog niet tot de onmogelijkheden. Hij verklaarde, sprekende op een landdag van de Nieuwe Koers, onder meer, dat de P.v.d.A. bereid is aan de regering deel te nemen, en wel onder voorwaarde, dat er een ander wetsontwerp inzake de huur komt. Voorts zeide hij: „Als men de P.v.d.A. in de oppositie vsdl drijven, zal het haar ook goed zijn". Aan het slot van zijn rede bracht hij de mogelijkheid van een Kamerontbinding in het midden. Hij noemde dit een paardemiddel dat eigenlijk niet gewenst is. Het zou volgens hem echter klaarheid kunnen brengen in de vraag, 'hoe het Nederlandse volk op dit ogenblik politiek denkt. Anders zal men nog een jaar moeten wachten vóór bekend wordt welke mening het volk is toegedaan.

Van Rooms-Katholieke zijde heeft men ook het samengaan.met de P.v.d.A. nog niet beslist opgezegd, doch wel verklaard, dat men van die zijde niet bereid is met de Partij van de Arbeid samen te werken voor beslist socialistische maatregelen. Dit is wel, in het licht van het verleden bezien, een zeer merkwaardige verklaring. De R.K. Kamerfractie heeft toch jarenlang medegewerkt aan de totstandkoming van beslist socialistische maatregelen. Men denke alleen maar aan de belastingpolitiek. Deze is toch geheel gevoerd naar socialistische zin en opvatting. Men kan daar aan toevoegen, dat de R.K. fractie het mogelijk heeft gemaakt, en er hard aan medegewerkt heeft, dat het socialistische program, dat de leus inhield: „Indië van Nederland los" tot uitvoering is gekomen. Ook op dit punt heeft zij de socialisten hand-en spandiensten bewezen. Zonder haar medewerking was nimmer het verlangen der socialisten, namelijk Indië los van Nederland, werkelijkheid geworden. En niet alleen in deze twee voor Nederland zo gewichtige aangelegenheden heeft de K.V.P.-Kamerfractie het nemen van socialistische maatregelen gediend, maar ook nog wel in andere.

Het is waar, dat de samenwerking van de K.V.P. met de P.v.d.A. in de laatste jaren veel minder hartehik is geweest en veel stroever is gegaan. Vooral na de Tweede Kamerverkiezing van 1952 is dat zo gekomen. Bij die verkiezing behaalde de P.v.d.A. grote vs'insten ten koste van de K.V.P. Vele R.K. kiezers brachten hun stem uit op de P.v.d.A. Deze werd zelfs de grootste partij in Nederland, welke de K.V.P. jarenlang geweest was. Dat zinde de K.V.P. allerminst Daarom weigerde zij beslist alleen met de P.v.d.A. een ministerie te vormen.

En niet minder heeft het mandement van de bisschoppen het zijne er toe bijgedragen, dat er een kink in de kabel gekomen is in de samenwerking van de K.V.P. met de P.v.d.A. Een hevige ruzie deed dit mandement zelfs tussen de Rooms-Katholieken en de socialisten ontstaan. Heftige verwijten werden er wederzijds elkander naar het hoofd geslingerd. Een verwoede storm ontstak er zelfs. Het had er alles van weg, dat vrienden vijanden geworden waren. Doch van lieverlede luuwde de storm, zodat men niet ten onrechte kon spreken, dat het een storm in een glas water geweest was. Zo kan het ook thans weer gaan. De K.V.P., schijnbaar zo hecht, bestaat toch uit personen, die op het maatschappelijk gebied een gans verschillende opinie hebben. Er zijn er onder hen, die in, wat men met het woord progressiviteit aanduidt, niets voor de socialisten onderdoen. Ja, er zijn er onder de Rooms-Katholieken, en ook onder de leden van de K.V.P., die in zogenaamde vooruitstrevendheid gematigde socialisten nog te boven gaan. Daarom bestaat er op dit gebied nog grote onzekerheid. Vele dingen zijn daar nog mogelijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen