Voor oud en gang

CXLII.

Bestrijding van De Liefde's leergevoelen door Ds. van Velzen.

De vorige maal hebben wij weergegeven wat door'Ds. Postma indertijd tegen het ongereformeerde leergevoelen van Ds. de Liefde werd ingebracht. Thans zullen wij de meergenoemde Ds. van Velzen eens aan het woord laten in zijn bestrijding van Ds. de Liefde's leer inzake de algemene verzoening.

Ds. van Velzen schreef dienaangaande in „De Bazuin" van 31 oktober 1856: „In dezelfde aflevering, die boven aangehaald is, wordt een opstel gevonden van de leraar der Vrije Evangelische Gemeente over de algemene verzoening, waarin gezegd wordt, dat de waarheid, dat de Heere Jezus Christus voor alle mensen gestorven is, het enig Evangelie van die leraar is. Voorts beweert de schrijver, dat niemand minder remonstrant en zuiverder gereformeerd is dan die de algemeenheid der verzoening tegelijk met de bijzonderheid der verkiezing leert. Hij tracht zijn gevoelen te bewijzen uit het antwoord op vraag 37 van de Heidelberger Catechismus, en verstaat dit antwoord alsof er stond, dat Christus de toom Gods tegen de zonde voor het ganse menselijke geslacht gedragen heeft; ofschoon in die woorden niet gesproken wordt van hen, voor wie, maar u> at Christus geleden heeft, namelijk de toorn Gods tegen de zonde van het ganse menselijke geslacht. Voorts tracht de schrijver het duidehjk te maken waarom de mensen zich aan die algemene verzoening stoten en zegt: dat deze leer, verenigd met de verkiezing, inzonderheid een steen des aanstoots en een rots der ergernis is voor de onbepaalde vereerders, bijna zou hij .zeggen, aanbidders der oude schrijvers en kerkleraren, die de roem bejaagden de weg Gods ter zaliging van zondaren als een goed afgerond stelsel te kunnen begrijpen en uitleggen; dat de gereformeerde vaderen ontegenzeggelijk geleerd hebben, dat Christus aUeen voor de uitver­ korenen gestorven is, terwijl die vaders met al hun scherpzinnigheid en stelselroem als onvernuftige beesten geroemd hebben; maar dat de Gereformeerde Kerk het niet geleerd heeft, en dat, alleen bij de gedachte aan de mogelijkheid van een niet algemene verzoening, de nacht in zijn ziel daalt; terwijl voorts de liefde Gods als veel groter verkondigd wordt wanneer Hij gezegd wordt lief te hebben degenen, die Hem haten, dan wanneer slechts geleerd wordt, dat Hij bemint die Hem weder zullen beminnen. Ik zal — aldus Ds. van Velzen — thans geen verhandeling schrijven over de leer der voldoening. In dit geval zou ik mij ten taak stellen aan te tonen: dat het begrip der voldoening, gelijk de Heilige Schrift het ons geeft, een algemene verzoening als ongerijmd, als loochenende de volkomenheid van Jezus als Zaligmaker, verwerpt; dat zulk een verzoening

als de heer de Liefde voorstaat, aan de Goddelijke Personen onenigheid toeschrijft; dat zij in tegenspraak is met stellige plaatsen van Gods Woord, het ware geloof niet bevordert, maar hindert, de mens leert zijn zaligheid niet in Christus, maar in zichzelf te zoeken, en de oorzaak moet genoemd worden van de zondige zorgeloosheid bij velen!

Dit zij genoeg tot bewijs, dat de bijzondere voldoening om gewichtvolle reden wordt voorgestaan. Thans echter is het hoofdzakelijk mijn bedoeling op de verwantschap te wijzen tussen de Vrije Evangelische Gemeente en hen, die zij met de naam van liberalen benoemt. De hberalen, zagen wij, noemen leerstukken in de Fonnulieren, waarmede zij zo veel de Evangelische waarheid en grond betreft, verenigd betuigen te zijn, maar waarvan zij de voorstellingswijze en vorm bestrijden.

De genoemde gemeente betuigt met de leer der voldoening in de Formulieren in te stemmen, maar de leraar van deze gemeente strijdt hevig voor de algemene verzoening. En wat zegt daarvan de leer der kerk? „Dit is geweest de volkomen vrije raad, de genadige wil en het voornemen Gods des Vaders, dat de levendmakende en zaligmakende kracht van de dierbare dood Zijns Zoons zich uitstrekken zoude tot alle uitverkorenen, en die alleen met het rechtvaardigend geloof te begiftigen, en door hetzelve onfeilbaar tot de zaligheid te brengen; dat is. God heeft gewild, dat Christus door Zijn kruisbloed, waarmede hij het Nieuwe Verbond heeft bevestigd, uit alle volken, stammen, geslachten en tongen, diegenen zoude verlossen, die van eeuwigheid tot de zaligheid verkoren en van de Vader Hem gegeven zijn; dezelve begaven (begiftigen) met het geloof, hetwelk Hij

voor hen, gelijk ook andere zaligmakende gaven des IJeiligen Geestes, door Zijn dood heeft verworven". En wederom: „er zal altijd een kerk der gelovigen zijn, gefundeerd in het bloed van Christus, welke haar Zaligmaker, Die voor haar als een bruidegom voor zijn bruid, aan het kruis Zijn leven heeft overgegeven, standvastig beminnen, gedurig dienen en hier en in alle eeuwigheid prijzen zal". (De Vijf Artikelen, hoofdst. II, 8 en 9). Dat iemand — zo vervolgt Ds. van Velzen — die niet in de Gereformeerde Kerk is opgevoed, zich onkundig in de leer der kerk betoont, kan ons niet zeer verwonderen; maar dat een leraar beschuldiging inbrengt tegen de vaders, als waren zij niet zuiver geweest in de kerkleer, omdat zij de bijzondere voldoening hebben verkondigd, en hen voorts aanvalt, zoals de heer de Liefde doet, dit noem ik een schandelijk gedrag!

Onder hetgeen in de Formulieren voorkomt en waaromtrent men in de Vrije Evangelische Gemeente twijfelt of het wel in alles met Gods Woord overeenstemt, noemt haar leraar het antwoord op vraag 44 van de Catechismus, betreffende de nederdaling ter hel. De verklaring, dat deze nederlaag vóór 's Heeren dood en wel bepaaldelijk in Gethsémané en aan het kruis heeft plaats gevonden, schijnt bij haar die twijfel te veroorzaken. Men verlangt, dat ik mij daarover verklare.

Had deze gemeente ietwat meer achting voor de vaders, ik zou haar een duidelijke verklaring van deze zinsnede kunnen aanprijzen; thans moet ik mij vergenoegen met aan haar overdenking aan te bevelen, wat de uitdrukking, nedergedaald ter hel, in sommige plaatsen van de Heilige Schrift betekent, als in Psalm 116 : 3 en 1 Sam. 2 : 6, en voorts daarbij te vergelijken hetgeen Matth. 26 : 37 en 38, Mark. 14 : 33, Luk. 22 : 43, 44 en 53, Psahn 69 : 2, 3, 15 en 16, Psalm 88 : 13-18 en Matth. 27 : 46 gezegd wordt". In „De Bazuin" van 25 december 1856 komt Ds. van Velzen andermaal terug op vernieuwde bestrijding door Ds. de Liefde. Aan het slot van zijn lang betoog schrijft hij:

„Nog iets. De verontwaardiging, die ik heb laten blijken over de aanval, in het Volksmagazijn op de vaderen gedaan, hindert de heer de Liefde zeer. Het spijt mij, dat ik heb moeten schrijven gelijk ik geschreven heb. Zo dikwerf echter als godzalige mannen, ontslapen leraars, worden gesmaad; zo dikwerf van hen, die de leer der bijzondere verzoening beleden hebben, zoals in de geschriften der Witsiussen, Brakels, a Maroken, Lodensteijns, Curteniussen enz. enz. geschied is, wordt gezegd: „zij hebben met al hun scherpzinnigheid en stelselroem als onvernuftige beesten geredeneerd", zo dikwerf hoop ik, dat zulke smaad ernstig zal worden afgeweerd. Wee het nageslacht, dat onverschillig kan blijven wanneer de godzalige voorvaders worden verguisd".

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen