Buitenlands OVERZICHT

Er zijn er wel geweest, die van oordeel waren, dat wij in het buitenlands overzicht de algemene toestand te donker tekenden. De gebeurtenissen in Irak en de Libanon stellen ons echter in het gelijk. Zij tonen ons, dat wij nog altijd op een vulkaan leven, die op een zeker ogenblik tot een uitbarsting kan komen. Een opstand in Irak, welke onder andere omstandigheden vrijwel onopgemerkt voorbijgegaan zou zijn, heeft in de ministeries en in de generale staven van drie werelddelen een grote opschudding verwekt.

Hij is de aanleiding geweest, dat er tot zeer opzienbarende daden werd overgegaan. In de staat Libanon werd, nadat een revolutie in Irak, waarbij de pro-westerse regering werd afgezet, was uitgebroken, door de zesde Amerikaanse vloot een landing, welke vlot verliep en geen tegenstand ontmoette, uitgevoerd.

En daar is het niet bij gebleven. De Amerikaanse vloten werden in de Atlantische en de Stille Oceaan in de staat van alarm gebracht. Britse en Franse vlooteenheden stoomden eveneens op naar het oostelijk gedeelte van de Middellandse Zee. Een groot aantal Amerikaanse transportvliegtuigen heeft de Amerikaanse regering gedeeltelijk naai West-Duitsland, gedeeltelijk naar onbekende bestemmingen gedirigeerd. Dit is het gevolg van de in Irak verwekte opstand. Volgens radio Kairo kwam het leger in de nacht van zondag 13 juli op maandag in Irak in verzet omdat bevelen waren ontvangen, welke zouden lei­ den tot een inval in de Libanon. Een aantal vrijs officieren nam de leiding en voerde de plannen voor de revolutie uit. Eenheden van het leger begaven zich naar het paleis, doch de kroonprins Abdoel Illah wilde van geen vergelijk weten en gaf zijn lijfwacht het bevel het vuur te openen. Bij de gevechten werd de kroonprins gedood.

De bevolking, gewekt door de schietpartij, snelde toe en steunde de aanval, waarbij verscheidene mensen om het leven kwamen. Toen het volk het lijk van de kroonprins vond, nam het wraak voor de talrijke openbare terechtstellingen, welke de kroonprins na de revolutie van 1941 heeft laten uitvoeren. Het voUc weigerde het lijk uit te leveren — volgens andere berichten werd de kroonprins in de tuin van het paleis aan een boom opgehangen — aan de leiders der opstandelingen. Het paleis, waar de ministerpresident Noeri gewoonlijk verblijft, werd stormenderhand genomen, doch de minister-president was verdwenen, waarop de woedende menigte het paleis in brand stak.

Over de aanval op de Engelse ambassade verklaarde radio Kairo, dat een menigte zich voor de ambassade verzamelde, zijn haat tegen het imperialisme uitschreeuwend. Ambassadefunktionarissen schoten op de menigte, waardoor drie mensen werden gedood. Intussen waren andere funktionarissen druk bezig met het verbranden van de geheime archieven. Het Iraakse leger kwam toen tussenbeide. Dit heeft echter niet kunnen verhinderen, dat de ambassade totaal vernield werd.

Zoals radio Kairo deze zaak voorstelt, is zij echter sterk gekleurd. In de staatsgreep in Irak heeft zowel de Russische regering als die van de Verenigde Arabi- sche Republiek de hand gehad. Hij is dan ook door de Russische radio en pers, gelijk ook door die vaa Egypte en Syrië, verheerlijkt. Hij bracht meteen esn ingrijpende wijziging in de toestand in het midden-oosten. Reeds werd van Arabische zijde gezegd, dat het nu niet lang meer zou duren of ook Jordanië was voor het westen verloren. Zeer naar waarheid verklaarde president Eisenhower, dat de gebeurtenissen in Irak blijk geven van een meedogenloze agressieve gezindheid, waar tegen de kleine Libanon niet kan strijden zonder meer steun van andere landen. De maatregelen van de Veiligheidsraad waren volgens hem niet voldoende gev/eest.

In zijn radiorede zeide president Eisenhower tot het Amerikaanse volk, te hopen, dat de Amerikaanse strijdkrachten binnenkort uit de Libanon kunnen worden teruggetrokken. Wij moeten — zo vervolgde hij — echter bereid zijn het hoofd te bieden aan deze toestand, wat de gevolgen er van ook mogen zijn. Wij hopen, dat met ons optreden niet alleen de onafhankelijkheid van de Libanon behouden zal worden, maar ook een einde zal worden gemaakt aan internationale schendingen, die, als zij slagen, de wereldvrede zouden bedreigen.

Hij deelde tevens mede, dat op het ogenblik, waarop de revolutie in Irak uitbrak, in Jordanië een samenzwering is ontdekt tot omverwerping van de prowesterse regering. De Amerikaanse delegatie bij de Organisatie der Verenigde Naties heeft dezer dagen een ontwerp-resolutie ingediend bij het bureau van de Veiligheidsraad, waarin de sekretaris-generaal van de Organisatie der Verenigde Naties wordt verzacht om onmiddellijk overleg te plegen met de regering van de Libanon en andere regeringen, om aldus regelingen te treffen voor de vorming en het gebruik van troepen, die de territoriale onschendbaarheid en onafhankelijkheid van de Libanon moeten beschermen.

Even tevoren hadden de mogendheden, die het nauwst bij de toestand in het midden-oosten betrokken zijn, in een in allerijl bijeengeroepen zitting van de Veiligheidsraad him wederzijdse posities scherp omlijnd. Hoewel de vergadering rustig verhep, heerste er toch nogal een gespannen sfeer, ontstaan door de algemene erkenning van de ernst van de Iraakse revolutie. In die vergadering deelde de Amerikaanse gedelegeerde Lodge mede, dat de Amerikaanse regering vast 'besloten was orn de Libanese onafhankelijkheid te helpen beschermen tegen elke bedreiging van buiten, totdat de Organisatie der Verenigde Naties deze taak zou kunnen overnemen. Hierbij bracht hij in herinnering, dat in de jaren dertig de Volkenbond direkte zowel als indirekte agressie geduld had, waardoor de weg voor de tweede wereldoorlog gebaand werd. De Amerikaanse regering is nu volgens Lodge vastbesloten, dat deze historie zich niet herhalen zal.

De Russische gedelegeerde Sobolef verwierp de voorstelling, dat van interventie van de zijde van de Verenigde Arabische Republiek zou kunnen worden gesproken. Hij beschuldigde daarentegen de Amerikaanse regering van een daad van openlijke gewapende interventie en schending van het handvest van de Organisatie der Verenigde Naties. Dit brengt — zo zeide hij — het risiko mede, dat de wereld in een nieuwe oorlog gedompeld zal worden. Hij waarschuwde, dat de Sovjet-Unie tegenover dergelijke daden niet onverschillig kan blijven. Hierop diende hij een ontwerp-resolutie in, waarbij de Amerikaanse regering werd opgeroepen haar interventie onmiddellijk op te geven en haar troepen terug te trekken. De aanneming van deze resolutie zou het gevaar van een nieuwe v/ereldoorlog kunnen voorkomen, aldus Sobolef. Ook ontkende hij ten stelligste, dat de regering van de Libanon 'bij de Amerikaanse had aangeklopt om haar met mOitaire macht te hulp te komen. Deze Russische bewering werd echter zo beslist mogehjk door de afgevaardigde van de Libanon tegengesproken, verklarende, dat het Amerikaanse getuigenis geen fabel was, zoals de Rus het had genoemd, waar waarheid en werkelijkheid was.

Inmiddels heeft de Amerikaanse regering, die reeds eerder verklaard had, dat liet optreden van Amerika in het middenoosten haar volledige instemming had, op verzoek van de regering van Jordanië ook troepen naar dat land gezonden, ter voorkoming, dat Jordanië evenals Irak ook door infiltraties van Syriërs en Egyptenaren en hun welgezinde Jordaniërs met een door hen verwekte revolutie voor het westen verloren zou gaan. De zending van de Engelse troepen is met bekwame spoed geschied. In een laat in de avond bijeengeroepen extra-ipiinisteriële vergadering werd er toe besloten en na dit besluit ook al heel spoedig ten uitvoer gebracht.

Op de daarop volgende dag legde de minister-president in het Lagerhuis daarover verantwoording af. Met een meerderheid van 63 stemmen hechtte het huis daaraan zijn goedkeuring. Begrijpelijk is deze zending allerminst naar het believen van president Nasser, die daarin tevens een poging ziet om de revolutie in Irak ongedaan te maken. Hij heeft reeds een waarschuwing de wereld ingezonden, dat wie tegen de huidige regering in Irak gewelddadig optreedt, dit ook doet tegen de Verenigde Arabische republiek en ook met haar op voet van oorlog zal komen te staan. Ook hebben de Russische regering en die van kommunistisch China zich gehaast om de tegenwoordige regering van Irak als de wettige te erkennen.

Van welke kant men de zending van de Engelse troepen in Jordanië ook moge bezien, één ding is zeker, namelijk dat door de zending van de Engelse troepen een bloedige staatsgreep in Jordanië is voorkomen. Koning Hoessein van Jordanië heeft bij de Veiligheidsraad dan ook een klacht ingediend, waarin president Nasser beschuldigd wordt van interventie in de binnenlandse aangelegenheden van zijn koninkrijk. Ten bevdjze daarvan wees de Amerikaanse gedelegeerde er op wat in de Egyptische pers te lezen stond en uit de radio van Kairo te horen was. Onder meer had een belangrijk Egyptisch blad aangedrongen op het vermoorden van de Libanese president Chamoun.

Ook blijkt uit latere meer betrouw'bare berichten van ooggetuigen aangaande de revolutie in Irak, dat deze een gans ander verloop gehad heeft dan welke radio Kairo in het door ons in het begin van dit overzicht weergegeven verslag daarvan gegeven heeft. Niet alleen zijn de koning, de kroonprins en de ministerpresident en enkele hofdignitarissen daarbij wreedaardig vermoord, maar ook moeten volgens de ooggetuigen er straten vol lijken gelegen hebben. Dit wijst er wel terdege op, dat er gewelddadig is opgetreden, wat de Arabisch-Russische partij ook voornemens was in Jordanië te doen met 'behulp van het daartoe door president Nasser opgehitste volk, dat dan aan het plunderen en moorden zou zijn gegaan, gelijk dat ook in Irak is geschied. Met dat al is men in de Veiligheidsraad weinig opgeschoten met de oplossing van de zo brandende kwestie in het middenoosten.

Nu ook Engeland, daarin gesteund door de Amerikaanse regering, heeft ingegrepen in Jordanië, groeidsn de diskussies in de Veiligheidsraad uit tot een behandeling van de gehele krisis in het mid­ den-oosten, een krisis, die volgens de verklaring van de Amerikaanse gedelegeerde Lodge ook het voortbestaan van de Organisatie der Verenigde Naties bedreigt, indien deze niet in staat mocht blijken tegen indirekte agressie op te tre­

Zoals altijd bij de diskussies in de voornoemde Organisatie het geval was, waren zowel de oostelijke als de westelijke gedelegeerden er op uit zo te spreken, dat zij de wereldopinie op hun hand krijgen. Zo werden ook deze keer de vergaderingen misbruikt voor het voeren van propaganda, waarin de Russen meesters zijn. De Russische afgevaardigde Sobolef, die allerlei 'beschuldigingen aan het adres van de Amerikanen en Engelsen uitte, drong op het bijeenroepen van een speciale spoedzitting van de Algemene Vergadering van de Organisatie der Verenigde Naties aan, indien de Veiligheidsraad de Russische resolutie, die het optreden van de Amerikaanse en de Engelse regeringen veroordeelt en het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit de Libanon eist, zou verwerpen. Van de zijde van de westelijke mogendheden werd er aandrang uitgeoefend om een doelti-effend kontingent van de .Organisatie der Verenigde Naties tot stand te brengen, dat voldoende sterk zal zijn om het mogelijk te maken, dat de Amerikaanse regering haar troepen uit de Libanon terug zal nemen.

Ook schijnt er nog een resolutie van de Japanse regering te zullen komen, welke vooral de nadruk zal leggen op het organiseren van een politiemacht van de Verenigde Naties. Indien een compromis-resolutie in de Veiligheidsraad een meerderheid zou verkrijgen, maar welke onuitvoerbaar zou worden omdat de Russische afgevaardigde er zijn veto over uitsprak, zou allicht tot het houden van een spoedvergadering van de Algemene Vergadering worden besloten.

Ook heeft de Zweedse gedelegeerde een resolutie ingediend, welke inhoudt, dat het Amerikaanse optreden in de Libanon aanmerkelijk de voorwaarden heeft gewijzigd, op grond waarvan de Veiligheidsraad indertijd besloten heeft waarnemers naar de Libanon te zenden en dat daarom de werkzaamheden der waarnemers tot nader order zouden ophouden.

De Russische afgevaardigde verklaarde zijn stem aan deze resolutie te zullen geven. Nochtans neemt men algemeen aan, dat zij niet zal worden aangenomen. Ook de sekretaris-generaal Hammarskjoeld, die verder van standpunt bleek veranderd te zijn, heeft in tegenstelling met zijn vroegere standpunt, dat er niet meer waarnemers naar de Libanon behoefden gezonden te worden, in de vergadering doen uitkomen, dat hij versterking van de waarnemersgroep wenselijk acht. Hoe het verdere verloop van deze aangelegenheid en hoe de uitslag van de te houden stemmingen over de ingediende resoluties zal zijn, daarover valt op het ogenblik niets met volkomen zekerheid te zeggen, als is men vrij algemeen van oordeel, dat zij alle verworpen zullen worden.

Ook omtrent Jordanië blijft de toestand onzeker. Volgens betrouwbare inlichtingen uit Amerika is intussen bij de besprekingen tussen de Engelse minister van buitenlandse zaken Selwyn Lloyd en de Amerikaanse regeringsleiders besloten om de interventie voorlopig nog tot de Libanon en Jordanië te beperken en niet tot Irak uit te breiden, zo lang de revolutionaire regering de westelijke oliebelangen in Irak eerbiedigt, wat zij volgens berichten beloofd heeft te zullen doen. De Amerikaanse en Engelse staatslieden moeten tot de konklusie gekomen zijn, dat de Amerikaanse en Engelse machtsdemonstraties in de Libanon en Jorna-n nië voldoende geacht dienen te wordea om het vooropgezette dubbele doel te bereiken, namelijk het herstel van het westehjke prestige in het midden-oosten en de stabihsering van de positie van de ie. geringen van de bevriende olieproducerende landen in Zuid-Arabië en in de streek rondom de Perzische golf.

Stellig houdt het Amerikaanse en Engelse optreden het gevaar in zich van het uitbreken van een nieuwe oorlog. Djt wordt ook in Amerika algemeen toegegeven. Desniettemin is men daar evenzeer algemeen van oordeel, dat de Ain& . rikaanse regering niet anders h'eeft kunnen handelen dan zij thans gedaan heeft. Wilde zij heel het midden-oosten niet onder de Russische machtssfeer gebracht zien — zoals dat het geval is met de Oost-Europese rijken — dan moest zij ' daar handelend tegen optreden en kon dat niet anders gedaan worden dan op de wijze, waarop het geschied is. Het optreden van de Amerikaanse regering heeft de volkomen goedkeuring van Turkije, Perzië en Pakistan dan ook verkregen, welker regeringen er haar openlijk hun danJc voor hebben betuigd. In Turkije heeft de Amerikaanse regering reedi een hele divisie, voorzien van de moderne bewapening, doen landen. Dit als middel ter verdediging van dit rijk, op welker bezit Rusland al eeuwen lang, vooral wat de straat van Konstantinopel betreft, het oog geslagen heeft. In de buurt van dat land en van Perzië houdt Rusland in samenwerking met zijn satellietstaat Bulgarije thans uitgebreide legeroefeningen, wat nog niet wil zeggen, dat het van plan is deze rijken aan te vallen, maar naar veler zienswijze veel meer dient om deze rijken ontzag in te boezemen en de schrik op het lijf te jagen.

Dit neemt echter niet weg, dat de toestand op het ogenbhk wel zeer ge.spannen is. Er zijn er, zowel in Amerika als daar buiten, die van mening zijn, dat deze hooggeklommen spanning had kunnen voorkomen worden indien de Amerikaaase regering veel eerder daadwerkelijk tegenover Rusland en Egypte was opgetreden en Engeland € n Frankrijk, in plaats van hen in de Suezkwestie tegen te werken en zich aan de zijde van Rusland en Egypte te stellen, toen openlijk partij voor genoemde landen had gekozen. Dan waren — zo oordelen zij — Rusland en de Arabische republiek thans niet zo opgetreden als zij dat nu gedaan hebben; dan was Irak niet in hun handen gevallen in zover het thans göheel onder hun machtssfeer gekomen is.

Het valt inderdaad niet te ontkennen, dat in de loop van de tijd Rusland en de Arabische Republiek steeds driester zijn opgetreden en hun machtssfeer aanmerkelijk hebben uitgebreid. Ook kon het moeilijk langer zo voortgaan als het er in de laatste tijd naar toe gegaan is, te meer daar de Sovjet-Unie nog nimmer haar voornemen heeft prijsgegeven om in de gehele wereld de revolutie tot stand te brengen.

Hoe het in deze ook gesteld moge zijn, dit is wel zeker, dat de oordelen Gods thans zwaar op het aardrijk en zijn bewoners drukken. Dezen gaan door met in hardigheid des harten in miskenning van de Heere en Zijn Woord te leven, maar Hij gaat ook door met Zijn geduchte oordelen, hetgeen er ook al op wijst, dat de dag van Christus' wederkomst op aarde nadert.

P.S. „Wij zullen de wapens opnemen om de toorts der vrijheid, die in Irak is aangestoken, brandende te houden" — zo sprak de president van de Verenigde Arabische Republiek, , Nasser, bij zijn aankomst te Damaskus, nadat hij een onderhoud met de Sovjet-premier Chroestsjef had gehad. Zijn woorden werden onderstreept door een verklaring van de Sovjet-Unie, dat Chroestsjef en Nasser besprekingen hadden gevoerd over de he- eindiginS ^^^ ^^ agressie van Amerika ea andere koloniale mogendheden in het piidden-oosten. De gedelegeerde van Amerika heeft gevraagd om een spoedzitting van de Alge- (lene Vergadering van de Organisatie der Verenigde Naties, nadat de Russische gedelegeerde het Amerikaanse voorstel, om (Je waarnemers dezer Organisatie te vervangen door een politiemacht der Orgajisatie, dat met 9 van de 11 stemmen ,fas aangenomen (Zweden had zich van (temming onthouden), met zijn veto had getroffen. Bij de gehouden stemmingen iferden al de andere voorstellen verworpen, zodat de spoedzitting nu wel plaats lal vinden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen