De ministeriële krisis

Deze blijkt naar de huidige opvatting anders te verlopen dan dat zij naar algemene opvatting zou verlopen. Het heeft er veel van weg, ofschoon er nog niets met volle zekerheid gezegd kan worden, dat ze reeds vrij spoedig opgelost zal zijn.

Hare Majesteit de Koningin heeft dinsdag 27 december ten paleize Soestdijk Prof. Mr. de Gaay Portman ontvangen en hem verzocht de mogelijkheden te onderzoeken om tot een spoedige oplossing van de kabinetskrisis te geraken, met handhaving van dezelfde politieke samenstelling als die van het huidige kabinet.

De aanwijzing van Prof. Mr. de Gaay Fortman als informateur lag voor de hand. De kabinetskrisis is in de A.R. hoek ontstaan, en dan is het gebruikelijk dat er ook allereerst in A.R. kringen pogingen gedaan worden om tot een oplossing te komen. In normale omstandigheden zou stellig de voorzitter van de A.R. Tweede-Kamerfraktie, Dr. Bruins Slot, voor een formatieopdracht in aanmerking zijn gekomen. De onenigheden in de A.R. Partij hebben dit onmogelijk gemaakt. De voorzitter van de A.R. Partij, het Eerste-Kamerlid Dr. Berghuis, heeft zich in een radiorede in afkeurende zin over de gedragswijze van de A.R. fraktie uitgelaten, terwijl eveneens het A.R. Eerste-Kamerlid in uiteenzettingen voor de radio kritiek op de houding van de A.R.- Tweede-Kamerfraktie heeft geleverd. Prof. Diepenhorst meende zelfs dat het landsbelang niet met de krisis gediend was.

De A.R. Tweede-Kamerfraktie heeft na afloop van haar vergadering in het Tweede-Kamergebouw op 27 december j.l. het volgende kommuniqué uitgegeven: „De A.R. Tweede-Kamerfraktie heeft zich hedenavond beraden over de politieke situatie. Zij heeft verschillende aspekten van de moeilijkheden besproken, waarbij gebleken is van algehele eenstemmigheid".

In de vergadering van het dagelijks bestuur oordeelde men dat een extra-parlementair kabinet geen formele bindingen heeft met de f rakties, en dat het te ver is gegaan door af te treden. Het bestuur stemde in met de houding, welke de fraktie van de C.H.U. in de Tweede Kamer bij de behandeling van de motie Van Eibergen heeft aangenomen. Het acht het zeer ernstig en van christelijk standpunt uit gezien niet langer te tolereren, dat 15 jaar na de bevrijding in ons land nog zulk een grote woningnood heerst.

Het betreurt de vele financiële en ambtelijke remmingen, die bij de woningbouw een rol spelen en die volgens het bestuur zeer hinderlijk werken en allerlei wrevel opwekken.

Prof. De Gaay Fortman is onverwijld met zijn arbeid, hem door de Koningin opgedragen, begonnen. Hij heeft de vegradering van het centraal komitee op dinsdag 27 december j.l. bijgewoond, zonder daarop het woord te voeren. In deze vergadering werd de kabinetskrisis betreurd en het beleid van Dr. Berghuis, o.a. zijn radiorede op de Tweede Kerstdag, goedgekeurd. Na dit bezoek heeft Prof. De Gaay Fortman een onderhoud gehad met onderscheidene personen, die bij de kabinetskrisis betrokken zijn, onder meer met personen uit de A.R. Tweede-Kamerfraktie, en ook met de twee A.R. ministers, de heren Prof. Zijlstra en Mr. v. Aartsen, en met de minister-president De Quay. Men neemt thans vrij algemeen aan, dat een spoedige oplossing van de kabinetskrisis te wachten staat, ofschoon dit nog niet geheel zeker is.

Het optimisme over een spoedig akkoord werd wel enigszins geremd door de radiorede, welke het A.R. Tweede-Kamerlid Drs. C. P. Hazenbosch op 29 december j.l. heeft gehouden.

De heer Hazenbosch, die tevens sekretaris is van het Christelijk Nationaal Vakverbond, en als één der drijvende krachten in het konflikt wordt beschouwd, heeft de kwestie van de woningbouw voor de A.R. een gewetenskwestie genoemd in verband met hetgeen in de verkiezingstijd is beloofd. Ondanks het slot van deze radiorede, waarin spreker zeide: „Wij allen zullen de informateur moeten dragen met sympatie en gebed", acht men het door hem gesprokene geenszins in het belang van een snelle oplossing. Men acht in deze kringen zijn betoog duidelijk in strijd met de feiten. Er is geen sprake van, zo wordt, gezegd, dat uit het A.R. program van aktie van 1959 zou zijn af te lezen, dat het door de rege­ ring aanvankelijk beoogde woningbouwprogram voor 1961 in dusdanige strijd zou zijn met het A.R. program van aktie, dat er bij deze groep gewetensnood zou zijn ontstaan. In de paragraaf over woningbouw en volkshuisvesting noemt het A.R. program de woningnood nog steeds een zeer ernstig probleem in onze samenleving. Handhaving van een hoog peil van de woningbouw acht het een primaire eis.

Naamaast noemt het, dat het ten opzichte van woningbouw, huurvorming en huisvesting wenst, dat zo spoedig mogelijk de vrijheid wordt hersteld. Zodra in een bepaald gebied het woningtekort praktisch is opgeheven, dient aldaar met herstel van bedoelde vrijheid een begin te worden gemaakt.

Tenslotte noemt dit program onder andere nog verdere huurverhoging noodzakelijk, en het eist nadrukkelijk, dat aan de partikuliere bouw meer gelegenheid tot ontplooiing moet worden gegeven.

Ondertussen vat men de rede van de heer Hazenbosch niet op als een al te erg obstakel naar overeenstemming, vooral niet nu in de ochtendeditie van het A.R. dagblad „Trouw" nadrukkelijk wordt geschreven, dat het duidelijk is, dat de heer Hazenbosch niet heeft gesproken namens het partijbestuur of de fraktie van de Tweede Kamer. Uit dit alles blijkt wel heel duidelijk, dat de A.R. Tweede- Kamerfraktie bereid is heel wat water in haar wijn te doen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen