Begroting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen

Rede van ds. Mier as

Ook bij de behandeling van de begroting "van onderwijs, kunsten en wetenscilm.ppen in de plenaire vergadering -was de spreektijd sterk bekort. De S.G.P.-fraktie - werd sleitóhts 15 minuten gegeven, zodat elk der 'diverse 'onderwerpen slechts kort besproken 'kon worden. Namens de S.'G.P.-f!raktie werd idit gedaan door Ds. Mieras, wiens rede duidelijk 'genoeg voor zichzelf spreekt, zodat nadere toelichting niet nodig is. Wij laten ze derhalve hier •volgen.

Ds. Mieras sprak ais volgt:

Mevrouw 'de voorzitter!

Ik - wil trachten binnen het tijdsdhema, dat mij is toe'gesibaan, vanuit het 'door ons voorgestane beginsel, entoele zaken te bespreken. Daartoe wens ik 'te beiginnen m'et het 'm'aken van enkele opmerkingen betreffende 'het systieem van ons onderwijs. Dienaangaande heeft 'onze firatobiie 'het nimmer onder stO'B'len of banken 'gestoken, dat wij 'ons m'et 'de huidige grondslag van ons 'onderwij'sstelisel niiet kunnen verenigen. Niet 'dat wij verwachten, mevrouw de voorzitter, 'dat ide regering 'in deze grondslag wijzigin'gen 'zal aanbrengen. Het thans 'gevoerde beleid is namelij'k ge'heel 'geriöht op de m'eerdJerihelid des volks en 'geeft een duideUj'ke weerspiegeling van de koers, die door dit 'fcaJbinet 'bevaren wordt. Duidelijk fcomit hier naar voren, 'dat er een politiek 'gevoerd wordb, waarin 'de helft pl'us één de 'boventoon voert. De rede van de mens wordt 'O'p 'de troon 'gezet en ook bij dit departement is de gangbare munt:

„Voor elk wat wils”.

Daarbegenover zouden wij willen stellen 'het door 'ons voorgesbasne beginsel, dat geheel 'ge'rlcht is op het Woord Oods en Zijn heilige wet. 'Het is de taak van de overheid om als 'Gods 'dienares lai het 'onderwijs (van hoger tot iaigiex) geheel te richten op dab 'onfeilbaar Woord van God. Te 'veel, mevrouw de voo'raitte'r, wordt de kennis der wetenschap op de voorgrond geplaatst en te weinig wordt er 'op gelet, 'dat het verstand der versbandigen teniet 'gedaan zal worden. Kennis zon'der de vreize Gods maakt opgeblazen, maar wetbenschap met een Goddelijk erfdeel is een dubbel deel. Zeer zeker staan wij een goed anderwijs voor, sterker, wij acliten dat zelfs ononibbeerlijk in de tegenw oordage gekompMceerde maatschiappij. Wij zijn er van overtuigd, dat bij de ontwiükkeimg van de tecbniek, de groei van de industrie en de steeds urgenitjer wordende pnoKemen in de landbouw en handel ged'eg'en kennis nodig is 'om alles in goede banen te ledden. Zonder decae kennis zouden de im de ve!I^sclhi'llendle sektoren van het ©koaiomiisch teven aan het hoofd sifcaamde mensen met hun medewerkers de hun toevertrouwde posten niet kunnen vervullen. Dit alles ni^mt onae beawaren tegen het tot nu toe besbaande ondierwljssifcelsel niet weg; vo'jgens 'oms beginsel zijn er hogere waanden. De

vreze des Heeren

is het beginsel van alle wijsli'eid. Wij willen treden im het voetspoor van onae gereformeerde vaideren, die op de Natiionale Syri'Ode der Nederlamdse Hervormde Kerk te Dordrecht, geliouden in de j'aren 1618- 1619, to arbibel 21 vain de aldaar opgestelde kertsorde uitdrukkelijk naar voren braohten, dat toet onderwijs gerioM moet zijn tniiet alleen 'op de „gemene wetenschap", maar ook en vooral op de godzaligheid en op het bijtorenigen van de teer vam de Heidelberger Kateohismus. Deze grandslag 'achten wij ook nu nog aktueel. Het is gebleken, dait in de 'dagen, dat de vreze Gods hoofdzaak was, Mand en volk, hoewel klein, nochtans een belaragrijke plaats on de wereld tooamen. De Heere zegit: „Die Mij 'eren zal Ik eren, maar 'diie Mij versim'a/dten zullen licht geacht worden". Dit blijkt zeer duidelijk uit toet feit, dat wij ondamks de enorme vooruitgang van de techniek en wetenschap toch ineen igeschrompeld zijn itot een schier onbeduidende natie. Mr. Groen van Pramsberer getuigt ie de voorrede vam zijm „Handlboek der geschiedeniis vam het vaderland":

„Mijn beginselen kimnen alle terog < gebraoht worden tot de onvoorwaardelijke onderwerptog aan God, Die Zich to de Haiüge Schrifben geopenbaard Otieeft; de gehele geschiedenis leert mij, dat er voor overheid en volk buiten gemeenschappelijke eertoied voor de hoogste Wetgever geen oement ter verenigtoig van vrijheM en gezag 'is".

Mevrouw de voorzitter. Het is die onvoorwaardelijke onderwerping

aan God en Zijm toeoliige wet, die wij TOorsbaam en 'die wij 'ook voor al het onderwijs bepleiten. Het 'lijkt echter wel 'of oms geroep is als die van een roepende to de woestijm.

Vervolgens, mevrouw de vooraibber, heb 'ik reeds to de 'openbare komttïissievergaJdering mijm veromitrusting er •over uiibge'sproken, da* de uitgaven voortdurend stijigen ten gevolge van vele modeloze posiben. Ik denk b.v. 'aan 'toneel, opera, sport en tel'ovisiie. Deze posben zijn ftr mede oortzaak van, dait het departement vam 'om'derwijs, bumsten en wetenschappen 'het .grootsibe deel vam het nabiomale amkoanen verslto'dt. Bijma 6 pot. eist dit departement op. Daarbij komt, dat er zoveel posten zij'n, die niets amders werken dan als een aftrekken vam Gods Woord en onze eeuwige taelanigen to gevaar brengen. Nu, mevrouw de voorzitber, zou ik gaarne enl'ge zaken vam algemene aard onder de aandacht van de minosber willen brengen. Al enkele m'alen is op deze plaats door omze fraktiie gepleit voor de a'igemene vorming der mediale studenten. Naar ons oordeel m'oeten zij 'ook onderxiöht omtvangen in de

Homoeopathie en de vivisektievrije geneeskunde,

oogeacht 'het feit, of ze hier later al dan riiet gebru'ik van zuilen maken. Gezien het feit, dat to verschoillende landen, o.a. de Verenügde Staten, Zwitserland en Duitsiaffiid, al jarenlang onderwijs to de h'omoeopathie in uniiversibair verband wordt 'gegeven, acht ik het van 'groot belamg, dat ook to ons land een leerstoel to de homoeopabhie 'en vlvisekbievrije geneesfcum'de •wordt 'gesticht, te m^eer •daar er to 'ons land versöhdllende artsen en to utrecht zelfs een ziekenhuis de hom'oeopa/bhisohe genees-wijze al sedert tienitalilen i'aren toepassen. Verder bebreur ik 'het, mievrouw de voorzatter, dat de staatssekrebaris m'et betrek'ktog tot 'het onderwijs aam

schipperskinderen

zo weomig komlcreets 'heeft medegedeeld. In feibe si er nog ni'ets positiefs 'geschied, nog miebs werkeUjik veramderd. Alleen lis 'ons medegedeeld, 'dat naar een bepaal'd plan boegewerfct wordt, iets, waaraan ik geen ogeniWik iheb getwijfeld. Voorts zou ik de sbaabssekretarts er op willen wijzen, •dat to schippersfcringen wordt aam'gedronigen op het betrachten van spoed met ^het uitvoeren van de 'to feite reeds 'bestaande leerpiiicht voor sehi'pperskto'deren. Wat het verlichten vam de fita'anciële moeilijikhedien vam de

internaten

voor schippersktoderen betreft, dit is een zaak, die geen uibsitel kam lij'den. Reeds werd to de fconmmss'ievergaderto'g gepleit voor verhogto'g van de vergoedtog voor admlnistoartJiekosten. Juist het 'grootste sch'oolf omds verkeert to m'oeilijkOneden. Daar toet 'to feite depanbementale 'arbeid fe, die daar verrlciht wordt, meen Ik, dat het bedrag van ƒ 50.000, —, 'dat daarmee giemoedid is, op een begrottog, die bijraa 303 miilj'oen tooger lis idan die van verleden j'aar, mdiet veran^bwoord iis. Ter vergeüjkto'g wil iik 'er even aan herinn'eren, dat de post

„toneel en letteren”

een verhoging 'te zien geeft vam bijna 1 miljoen ben opzichte vam 1961. De post „televisiie" prijkt siinds 1961 zelfs met een vertoogimig van ruiim 12 miljoen 'op de begroting. Mij 'dunkt, dat 'dan de post „adminisbratiek'ositen" 'ad ƒ 50.000, voor in feite deparbemenbale 'arbeiid toch 'geen 'onoverkomelijk 'bezwaar, kan zijm. In deze plenaire aitbtoig wens ik tevens n'og even terug te komen op een 'andere zaaik, 'die ik to de toommiBsdevergadertog al aan de orde heb gesteld. Dit gaat over het

gedenkboek

van de universiteit van Amsterdam, igetiibeld „330". Wat to idit boek voorkomt, is vam een dusdanig gehalte, dat het de 'toets van Gods Woord niet kan doorsbaam. Hieraam zou ik het verzoek aan de mtonsber willen verbto'den om alle lekbuur van een dergelijk igetoalte zowel uit middelbare scholen ^als uit openbare leeszalen 'te weren. Dit soort lek)buur is omzes inziens n.l. niet allieen God onterend, maar tevens uitersit gevaarlijk voor 'het zedelijke g'etoalte van ons volk. Een amd'er pumit, mievrouw «de voorzitter, is dat wij nog steeds een

nijpend tekort

aam onderwijzend personeel* hebben. Ondanks de •omsibamdi^ghedd, dat over het algemeen hierto een guns'bige kenberimg 'is te bespeuren, is toet bekort 'to krtogen, die de reformatorische grondsiaigen ook to ondierwij szaken voorstaan, nog steeds schrijnend. Talloze schoolbesturen ondervtoden dit dagelijks. Wel wil ik er 'bij de mtoister op aandrtoigen, de minister van defensie te verzoeken de anderwijzers algehele of gedeeltelijke vrijstelitoig te verlenen. Vooral op de bijzondere scholen op reform'abodiische •grom'dslag zib men naar personeel te smakken en het üs toch van belamig, dat ook dit omd'erwijs goede V'oorbgang kam hebben. Wiat betreft de

scholenbouw,

twijfel ik er niet 'aan, dat de mimister en de sbaabssefcrebarissen alles doen, wat to toorn verm'Ogen 15igt. Herinnerend aan mijn vraag omtrent 'de gemeenitelijke teohnfectoe schiool te Krimpen ajd. Ussel, 'heb ik tot mijn genoegen tainmen komsibateren, idat de vergunmtog tot herbouw tomiddels is versürekt. Het is 'echter 'algemeen bekend, dat nog steeds veel soh'oolbesturen 'ernstig belemmerd worden in hun aktiviteiten door gebrek aan sctooolruim- 'be. Dit 'klemit 'te ni'eer, daar uit de Ham'delto'gen (iblz. C 2135), alwaar een mededeltog van de staabssekretaris staat, 'blijkt, 'dat de ieeröngenschaal verlaagd wordt. DE is op 'Zichzelf toe te juiichen. Ditzelfde is te vtoden to de memorie van toeliohttog; hierto wordt vcieeige- 'deeld, dat de verlagtoig vam de leer- Itogenschaail door een ruime toepasstoig van artbikel 56, Md 2, reeds voor een be'langrijk deel is voortoereid. Het is dus duidelijik, •dat alles to het we'rk gesteld 'dient te worden om tot verru'lmtog viam de scholenbouw te komen, 'Zodat toet éém nlïet op toet ander hoeft te wachten. Een amder chapiter vraagt ook mog •onze aamidactot, n.l. dat van ide overlaelasttoig vam de

schoolhoofden.

Een duidelij'k sprekend 'beeld, mevrouw de voorzitter, is to mijn eigen woonplaats, Krimpen a.d. Ussel, in de Johammes Calfvijnsctoool, een school met elf leerkrachten, te vimden. Cms lijkt 'het billijk op de zes leerkrachten één ex'Lra teeTteacht te mogen 'aan- •ti'ekfcen, aodait 'het hoofd der school meer armslag krij'gt. Hij moet n.l. ook nog lelidtoiggevende en admlnisbratdeve arbeid verrichten. Dit zou zeer zeker ook ten goede komen aan de leerlto'gen. Mevrouw de voorzitter. Ook wil ük nog even blijik 'geven vam mijn verontrusittog omtrent de steeds toenemende

sportverdwazing,

die vooT'tdurend in de hand gewerkt wordt door de vele volgens ons nutteloze'subsidies. Als ik dam de niet geringe toenemtotg van 303 miljoen gulden voor diit dienstjaar komsibaitieer en let op de doeleinden, waaraan vele van deze müjioenen worden besibeed, dan voel ik mij genoodzaakt de to de openbare kommiisslevergaderin'g door mij gestelde vraag: „Waar moet idat heen? " te toandhaven. Zoals ik reeds iheb gezegd, betreuren wij toet ten zeerste, dat de post

„televisie”

sinds 1961 met ruim 12 miljoen is toegenomen. Ook de aanvaardtog vam de mammioetwet, liets, dat een persoonlijke overwinmimg van de mto'ister was, moet oms evenwel met onbetoiagen vervullen. Naar ik: vrees zal die wet vele mu toestaande vrijtoeden aamtaisben. Ten stotte, mevrouw 'Cie voorzitter, zouden wij van de staabssekrebaris gaarme vernemen hoe het nu staat met de uitvoertog van de artikelen 2 en 3 vam de nieuwe

wet op de dierenbescherming.

Het vertoaasit ons wel, dat dit bij staabssekretaris Scholten toehoort, maar de mimiLster vam justitie h'eeft ons naar hem verwezen. Wij achten toet tooog tij'd, dat deze artikelen etodelijk eens zullen worden toegepast, opdat de hiamdel to toomden en eventueel andere huisdieren aam een vergunmtog wordt gebonden en er ook een degelijke fcomibroile plaats vindt. Wij zijn ook vam oordeel, dat "ben aanzien vam het misbruiken vam dieren ten behoeve vam vivisektle m'aatregelen 'behoren te worden genomen. AUes saanenvabbend, m'evrouw de voorzitter, moet omze frakbie 'komsbaberen, dat er in het 'beleid van 'dit departement veel 'Is, dat niiet to ov'ereensbemmtog is met onze be- ^^mselen.

Gods Woord

lis helaas niet het voornaamste richtsnoer voor het hamidelen ge^ weest. De verheerlij'ktog vam de mens en de sbimulertoig van de sportverdwaztag 'hebben rij'keUjk htm deel getoad.

Mevrouw de voorzitter. Komende aam 'het etod vam mijm 'betoog, to •aammerktog nemende, dat omze partij een prtocipiële paintij fe, kan ik insiet malaten de bewtodslieden te wijzen lop 'hun veramtwoordelijke 'taali. Ook zij zuHen evenals itrou'wens ieidereen, voor de rectotersboel van Christus moeben verschijnen en mede rekenschap moeten afleggen vam toet door toen gevoerde beleid. Resumerend, ten slctibe m'evrouw 'de vocTzititer, 'actot ik toet mijn taak 'om vam deze plaats oms volk op te roepen tot al'getoele terug'keer tot •Gods WoO'rd en Zijm 'toeiliige wet, of •be breken de paden der zonde en ook to het omderwijs 'te staan niEtar de vreze Gods.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen