Mijn reis naar Zuid-Afrika

door Ds. G. A. Zijderveld

De winter kan in Nederland geweldig koud zijn. Onwillekeurig denk ik aan de strenge winter van 1963, toen het gevroren heeft van december tot bijna in april. De sneeuw lag huizenhoog en de wegen waren zeer glad. Ik was juist in die tijd in het zonnig Zuid-Afrika en mocht genieten van het heerlijk klimaat in Transvaal. Het is geen wonder, dat vele Nederlanders in de winter een vakantie nemen naar de Canarische eilanden of naar Jamaica, om te genieten van Gods schone natuur.

Weet u, dat Zuid-Afrika een ideaal vakantieland is? Waimeer het in Europa winter is, heeft men in Kaapland en Natal heerlijk zomerweer.

Veel Engelse toeristen kiezen Zuid-Afrika als vakantieoord in de winter. De frisse winden van Kaapstad zijn verre te verkiezen boven het mistige Londen.

Nederlanders, die wat wiUen zien van de schoonheid van Gods natuur, en zakenmensen, die rust nodig hebben, zullen verstandig zijn om, gelijk de Engelsen en vele Amerikanen, Zuid-Afrikaeens te bezoeken.

Wie gaarne het groot wild in zijn natuurstaat wil bespieden en bestuderen, moet absoluut de prachtige Krüger-wildtuin bezoeken. Ik heb Zuid-Afrika in 1963 bezocht en enkele maanden geleden was ik opnieuw in dit land.

Het was niet speciaal mijn doel om de schoonheid van het land te bewonderen, maar om opnieuw kontakt met ons broedervolk te maken.

Waar kan een Nederlander beter met vakantie heengaan dan naar heiland van Oom Paul, waar taal, zeden en gewoonten hem herinneren aan eigen land? Mensen, die geen vaderlandsliefde bezitten, zijn harteloos en kleurloos. Ze geven niets om eigen kuituur en volksgemeenschap.

De rode volksdemagogen roepen spottend: „Vaderland - vaderland, mijn vader heeft geen land".

Deze leuze van de rode rakkers heeft al wat eenvoudige mensen verleid en hen gewonnen voor de geest van de Franse en Russische revolutie.

Is het voor de vaderlandslievende Nederlander niet ontroerend en verblijdend om in Zuid-Afrika de orange - blanche-bleu te zien wapperen?

In Transvaal en Kaapland en in het hele land heeft jarenlang de Union Jack gewapperd.

Nu Zuid-Afrika een vrije Republiek is, wappert er de prinsevlag met een paar kleine emblemen van de oude Transvaalse en Engelse vlag.

Overal in het land, in heel Zuid-Afrika, niet alleen in Pretoria en Bloemfontein, maar ook in de specifiek Engelssprekende steden, zoals Durban, East-London en Port-Elizabeth wappert de oude Hollandse vlag.

Zuid-Afrika is het enige land in het continent Afrika, waar de Hollandse kuituur wortel heeft geschoten en de geest van het Nederlandse volk de overwinning heeft gehaald. Daarom kan ik het iedere Nederlander aanraden om dit prachtige land tebezoeken en de vriendelijke Zuidafrikaners te ontmoeten.

Nederland kan met recht trots zijn op zijn broedervolk in Afrika. De geest van Oud-Holland leeft in dit volk, al wordt het door de rode imperialisten op allerlei wijze belasterd en beschimpt.

Het is een grote schande, dat zelfs Nederlandse journalisten meedoen in de hetze tegen ons broedervolk in Zuid-Afrika. Wat is nu wereldnieuws?

De transplantatie van het hart vaneen jong meisje, dat verongelukt was, in het lichaam van een man, die wegens een hartziekte ten dode was opgeschreven. Dit is ongetwijfeld een medisch wonder, een daad, waar de hele wereld over spreekt.

Deze operatie heeft zeker plaats gehad in Amerika, het land van beroemde mannen en grote medici? Dan ongetwijfeld in Engeland, in de wereldstad Londen?

Neen, in het verguisde Zuid-Afrika, door specialisten van Nederlandse afkomst, in een ziekenhuis in Kaapstad.

De Zuidafrikaners zijn dan toch niet achterlijk, zoals de wereldpers dikwijl voorgeeft. De feiten bewijzen het tegendeel. Kaapse specialisten hebben op het gebied van hartwetenschap al meer van zich laten spreken. Was het niet een paar jaar geleden, dat men het hart van een jonge vrouw, dat reeds enige minuten stilgestaan had, weer op gang heeft gebracht? Dit nieuws werd weinig gepubliceerd, want het was maar in Zuid-Afrika, het land van de apartheidspolitiek. De mensen die het meest schreeuwen over diskriminatie, maken er zich meestal zelf het meest schuldig aan. De leiders van de Zuid-Afrikaanse Republiek zijn dappere mannen. Zetrotseren met Oudhollandse durf en moed al hun vijanden. De Verenigde Naties hebben Zuid-Afrika geheel ten onrechte een wapenembargo opgelegd. Nu fabriceert men zelf vliegtuigen en straks gaat de grote Nederlandse scheepsbouwer C. Verolme in Kaapstad schepen bouwen voor ons broedervolk. Deze grote Nederlander verstaat zijn tijd, hij redt voor het land „goodwill", die de rode radikalen te grabbel hebben geworpen.

Hoe lang zal het nog duren voordat het trotse Engeland voor Zuid-Afrika op de knieën valt en het wapenembargo opheft? Moge deze tijd spoedig komen. Niet om Engeland te vernederen, maar opdat de rode volksdemagogen de nederlaag zullen lij den. Is het geen dwaasheid, dat men wel schepen voor Rusland bouwt, maar weigert om duikboten aan Zuid-Afrika te leveren? Nederland levert de duikboten niet, maar nu zal de scheepsbouwer C. Verolme ze maken. Frankrijk levert Zuid-Afrika a lies: duikboten en machines, en geeft specialisten op elk gebied. De tijd is heus niet ver meer, dat Engeland, bevreesd voor de Franse konkurrentie, op de Afrikaanse markt alle boycotmaatregelen zal afschaffen. Zou het voorde Nederlandse handels­

magnaten geen tijd worden om eens kennis te nemen van de Zuidafrikaanse markt? Het zou voor het Nederlandse volk goed zijn om geen aandacht te schenken aan de hetze tegen de Zuidafrikaanse regering en niet te luisteren naar wat de rode pers schrijft!

Ik wil zeer gaarne iets vertellen van mijn reis naar Zuid-Afrika. Mijn doel is, om met dit artikel Gods kerk te dienen en eveneens om het Nederlandse volk een dienst te bewijzen.

Zuid-Afrika is een land, dat ongeveer 10.000 km van Nederland verwijderd is. De afstand was in vroegere jaren enorm; nu in onze eeuw kan men met het vliegtuig in zestien uur van Amsterdam naar Johannesburg reizen. Het is ongetwijfeld mooi om met de boot te reizen vanaf Vlissingen naar Kaapstad, maar deze reis duurt bijna drie weken. Een bootreis van Nederland naar Zuid-Afrika is aan te raden voor mensen, die rust nodig hebben, daarvoor is het ideaal. We hebben altijd Gods bewaring nodig, maar speciaal wanneer we veel reizen met de auto, de boot en het vliegtuig.

Door Gods goede hand geleid, kwam ik 12 september veilig in Johannesburg aan.

Daar werd ik afgehaald door vrienden van de Nederlands Zuidafrikaanse Werkgemeenschap. In het schema van de N.Z.A.W. heb ik gearbeid en veel plaatsen bezocht.

Het is zeer interessant om door dit prachtige land te reizen, steden te zien en mensen te ontmoeten.

Mijn reis door Zuid-Afrika was eerst door Transvaal en de Oranje Vrijstaat, daarna door Kaapland en Natal en zo terug naar Pretoria.

Een speciaal bezoek heb ik gebracht aan Windhoek, de hoofdstad van de Zuid-West. Een ander oriëntatiebezoek was naar de Transkei, de zelfstandige Bantoestaat in Zuid-Afrika. Ik wil u iets vertellen over Zuid-Afrika en zijn inwoners. Daarom zal ik te uwer oriëntering het eerst iets meedelen van Kaapland, daarna van Natal, Transvaal, Oranje Vrijstaat en ten laatste van Zuid-West-Afrika.

Kaapland.

Johan van Riebeeck heeft Kaapstad gesticht, wat nu uitgegroeid is tot een wereldstad van internationale betekenis.

Kaapstad is de moederstad van de Republiek. Vanuit deze stad is het woeste binnenland van Zuid-Afrika gekultiveerd en bewoonbaar gemaakt. Kaapstad is zeer mooi gelegen aan de voet van de Tafelberg, die het hele landschap beheerst.

De Atlantische en de Indische Oceaan bespoelen de kust van het schiereiland, waarop Kaapstad gebouwd is. De omgeving van Kaapstad is wonderschoon, terwijl deze stad als wereldhaven na de Israëlitisch-Arabische oorlog voor de wereldscheepvaart een grote betekenis heeft gekregen. ZeHV al zou het Suezkanaal over enkele maanden weer geopend worden, wat zeer twijfelachtig is, dan zal Kaapstad toch een grote plaats blijven innemen in de wer'eldscheepvaart. Kaapstad heeft nu eenmaal een sleutelpositie, niemand kan dit loochenen.

Er is Ln de Kaap zeer veel, dat aan Nederland herinnert. De regeringsgebouwen zijn alle in Kaaps-Hollandse bouwstijl opgetrokken. Kaapstad zelf is één van de mooiste steden van de wereld; ze kan met San-Francisco en Versailles wedijveren in pracht en schoonheid. Ik heb in Kaapstad het Evangelie mo­

Ik heb in Kaapstad het Evangelie mogen prediken in één van de Hollands-Afrikaanse kerken. Het was voor mij een blijdschap des harten het Woord des levens te spreken tot de Afrikaners, mensen, die zo nauw aan ons Nederlanders verwant zijn. De bevolking van Kaapstad is over het algemeen sterk verengelst, wat geen wonder is, maar toch wonen er nog vele Afrikaners van Nederlandse afkomst.

Kaapstad is, evenals Londen, internationaal, er wonen mensen van allerlei nationaliteit. De kinderen van Israël zijn in deze stad sterk vertegenwoordigd, waar ze een toevlucht vondenen welgestelde burgers geworden zijn. Stellenbosch is de universiteitstad van Kaapland. Ik had het genoegen om kennis te maken met professoren en predikanten van Stellenbosch en Kaapstad.

Eén van de professoren van de universiteit leidde mij rond eti vertelde mij over het onderwijs in de theologie, dat in Stellenbosch gegeven wordt. De imiversiteiten in Zuid-Afrika zijn gelukkig nog niet besmet met de oecumemische geest van onze tijd, die de kerken in de wereld steeds meer afvoert van de leer der Reformatie. De apartheidspolitiek van de Zuidafrikaanse regering heeft ongetwijfeld nog dit ongezocht voordeel, dat de Calvinistische kerken bewaard zijn gebleven voor de invloed van het sinkretisme van de oecumenische theologen. Voorwaar, een groot winstpimt!

Veel is te vertellen van de schoonheid van Kaapland • en de ekonomische bloei van het land. Zo zijn slechts enkele maanden geleden in Noord-Kaapland enorme ijzerertslagen ontdekt, die grote ekonomische bloei voorspellen.

Ik bezocht ook de kuststeden Port-Elizabeth en East-london. Dit zijn de steden, die door de , , English settlers" in het begin van de negentiende eeuw gesticht zijn. Port-Elizabeth is een echte industriestad met een grote kleurlingenbevolking. East-London is een toeristenstad, schitterend gelegen aan de Indische Oceaan.

Natal.

Dit vruchtbare land is een paradijs gelijk. Toen de voortrekkers na een moeilijke reis in dit land kwamen, was het voor hen het beloofde Kanaan. Nauwelijks waren ze er gevestigd, of Engeland nam het voor zich in bezit. Wie had het kunnen voorspellen, toen vele Boeren bedroefd en vertoornd over dit onrecht opnieuw over het Drakensgebergte trokken, dat hun kleinkinderen dit land eens zouden bewonen?

Natal is wel Engels georiënteerd, maar het Zuidafrikaanse element wint meer en meer terrein in het land, waar Piet Retief met zijn mannen door de tiran Dingaan werd vermoord.

Natal heeft een subtropisch klimaat, waar alles weelderig groeit. Het Zuid-Afrikaanse land wordt dikwijls geteisterd door droogte, wat een enorme schade veroorzaakt aan de landbouw en veeteelt. Natal daarentegen heeft genoeg regenval, wat het land grote vruchtbaarheid geeft.

Durban is de stad van Natal, de grote havenstad aan de Indische Oceaan. Niet alleen Kaapstad, maar ook Durban heeft na de sluiting van het Suezkanaal grote betekenis gekregen voor de zeeschepen, die van Europa en Amerika naar Azië en Australië varen.

Ik heb in Durban en omgeving bijzonder genoten van de schoonheid van Gods natuur. Enorme suikerplantages en sinaasappeltuinen zijn de rijkdom van dit mooie land.

In Durbans HoUands-Afrikaanse kerken mocht ik op de dag des Heeren het Evangelie verkondigen.

De kerken in Zuid-Afrika doen zeer veel aan zendingswerk. De velden zijn ongetwijfeld in Natal en in andere delen van Zuid-Afrika wit om te oogsten. Er zijn duizenden Bantoes, die nog leven in de duisternis van het heidendom. De roepstem komt tot de Christelijke volken: , , Predikt het Evangelie aan alle kreaturen".

In Natal wonen naast de Zoeloes ook duizenden Indiërs. Deze mensen zijn in taal, zeden en gewoonten anders dan de Bantoes, ze zijn Islamieten of Hindoes. Er ligt hier ongetwijfeld een groot arbeidsveld voor de zending, om deze Mohammedanen en Hindoes het Evangelie van Christus te verkondigen.

De Indiërs zijn soms bijna blank, terwijl anderen praktisch zwart van huidskleur zijn. Ze zijn afkomstig uit het land van Oe Thant, India, het volk van de apartheid in de meest extreme vorm. De Indiërbevolking heeft van de regering volle toestemming om terug te gaan naar het land van hun vaderen. Ze doen het echter niet, ze denken er zelfs niet aan, ze luisteren niet naar de stem van de sekretaris van de Ver. Naties, die de gewoonte heeft om hetze te voeren tegen Zuid-Afrika.

Het volk van de Republiek in Afrika is geen gevaar voor de wereldvrede, maar de rode pers en de Russische en Chinese communisten wel. Natal heeft een kleurlingenbevolking, maar er heerst vrede en er is een zeer goede samenleving.

Transvaal.

We heeft er nooit gehoord van Transvaal en de grote staatsman Krüger? Transvaal is het ekonomische hart van Zuid-Afrika, daar liggen de grote steden Johannesburg en Pretoria. Reeds enkele jaren geleden had ik Transvaal bezocht, daarom was dit prachtige land mij bekend.

Het was voor mij zeer aangenaam om mijn oude vrienden opnieuw te ontmoeten.

Ongetwijfeld is Transvaal belangrijk, want de grootste bodemschatten van het land worden hier gevonden. De meeste Nederlanders, die na de oorlog naar Zuid-Afrika emigreerden, hebben hier werk en brood gevonden. Transvaal is een ruim en groot land, dat plaats biedt voor honderdduizenden ijverige emigranten. Overal in Transvaal tref je Hollanders aan, die tevreden en gelukkig zijn in zonnig Afrika en niet terug zouden willen naar het oude vaderland.

Natuurlijk bKift Nederland een plaats houden in het hart van hen, wierwieg stond aan de stranden van de Noordzee.

Ik was verrast door de grote bouwnijverheid in Johannesburg, Pretoria en de steden van de Witwatersrand. Machtige nieuwe gebouwen verrijzen overal uit de grond. Transvaal doet in niets onder voor Nederland, wat betreft de stedenbouw en de ontwikkeling van de industrie. Er is overal een dynamische ontwikkeling te konstateren, alle boycotmaatregelen van de socialisten en communisten ten spijt.

Pretoria heeft prachtige universiteitsgebouwen, waar duizenden studenten zich bekwamen in de wetenschap.

De universiteit van Zuid-Afrika is zeer bekend, ja, zelfs beroemd. Ikhad in Pretoria het genoegen om te spreken voor de theologische studenten van de Nederduits Geref. Kerk.

Het onderwerp, dat ik voor deze lezing gekozen had, was: , , De dynamische kracht van het Calvinisme".

De beginselen van de Reformatie komen het schoonst naar voren in de leer van het Calvinisme, dat is het geloof van ons voorgeslacht.

Het ware te wensen, dat het Nederlandse volk meer bezield mocht worden met Gods Geest, want dan zou dfr ze dynamische kracht zich openbaren in leer en leven.

Het Zuidafrikaanse volk heeft ongetwijfeld nog veel van de dynamische kracht van het Calvinisme.

De Oranje Vrijstaat.

Wat is er veel in Zuid-Afrika, dat ons herinnert aan Nederland! Het is niet alleen de vlag van de Republiek, die ons toespreekt, maar ook de naam van dit land. Nederland en Zuid-Afrika zijn verborgen één.

De Hollander is een man, die de vrijheid liefheeft, de gescliiedenis van ons volk spreekt daarover boekdelen. De Nederlander van de zestiende eeuw wilde het slavenjuk van de Spanjaard niet dragen. De Boeren van de Kaap wilden vrij zijn van Engeland, daarom hebben ze de Vrijstaat gesticht. Ze noemden het nieuwe land, dat ze aan de wildernis ontworstelden, Oranje-Vrijstaat, een bewijs, dat ze de grote verdiensten van Wllem van Oranje voor het oude vaderland niet wilden vergeten.

Bloemfontein is de hoofstad van de Vrijstaat, het is de stad van Christiaan de Wet. Deze grote oorlogsheld was een Vrij stater, die in de Anglo-Boerenoorlog zich onsterfelijke roem heeft verworven.

Bloemfontein is het centrum van de Vrijstaat, waar ik heb gelogeerd bij de direkteur van een diergaarde, "een familie, die afkomstig was uit mijn geboorteland, de Alblasserwaard en Vijfherenlanden. Natuurlijk was ik spoedig bij deze vrienden thuis, het was mij een waar genoegen om met hen te , , gesellen". Ik bezocht in Bloemfontein het vrouwenmonument, een gedenkteken ter herinnering aan de 26.000 vrouwen en kinderen van de Boeren, die omgekomen zijn in de Engelse concentratiekampen. De wrede Kitchener paste de politiek van de verschroeide aarde toe om de Boeren te dwingen de wapenen neer te leggen. Grote ontroering wordt er beleefd als men denkt aan die duizenden onschuldige vrouwen en kinderen, die als slachtoffers zijn gevallen voor de gouddorst van de Britse imperialisten.

Generaal De Wet en president Brand van de Oranje Vrijstaat liggen begraven aan de voet van het vrouwenmonument en rusten daar tot de dag der opstanding.

Niet ver van deze historische plaats is het oorlogsmuseum, waar veel bezienswaardigheden verzameld zijn uit de tijd van de voortrekkers. De Vrijstaat was de laatste jaren dikwijls in het nieuws door de ontdekking van rijke voorraden gouderts, die in de bodem verborgen waren.

Zowel de Transvaal als de Oranje Vrijstaat zijn een schathuis van mineralen. De Vrijstaat is een landbouwstaat, die overvloedig voedsel oplevert voor geheel Zuid-Afrika.

Het was voor mij een prachtig gezicht om overal de groteboerderijentezien, die verspreid lagen als een parelsnoer in het Vrijstaatse landschap.

Zuid-West-Afrika.

Er zijn in Zuid-Afrika kleine zelfstan- dige staten, die vroeger Engelse protektoraten waren.

Wie heeft er nooit gehoord van Basoetoeland en Swaziland? Deze kleine volken zijn "nu zelfstandig geworden, maar ze zijn ekonomisch geheel afhankelijk van de Republiek.

Wanneer Zuid-Afrika hen niet met raad en daad ter zijde stond, zou zeer waarschijnlijk een groot deel van hun bevolking van honger en ellende omkomen.

In de Republiek van Zuid-Afrika zelf is er ook eenzelfstandige Bantoestaat, de Transkei. Dat is het land van de Xhosa's, een Bantoestam van ongeveer drie miljoen mensen.

Ik heb op mijn reis door Zuid-Afrika ook de Transkei bezocht. Dit was voor mij zeer interessant en leerzaam. In Transkei krijgt men een zuiver beeld van het natuurlijk leven van de zwartman.

Er wordt machtig veel geschreven en gekletst over de apartheidspolitiek van de Zuid-Afrikaanse regering. Het beste is, om met eigen ogen te zien hoe de Bantoes leven en dan wordt men wel overtuigd, dat de Zuidafrikaners veel goeds doen voor de naturellen. De Transkei is er een sprekend voorbeeld van. De meeste volken van zwart Afrika zijn absoluut onbekwaam zichzelf te regeren. Zie eens naar de Congo en naar de modelstaat van de negers, Nigeria, het land, dat door de Engelsen jaren lang is opgebouwd en bestuurd, om een voorbeeld van demokratie te zijn. Nu wordt het door een diktator geregeerd, terwijl een burgeroorlog de kracht van het voUc verwoest.

Dé zwarte volken van Afrika hebben in de eerste plaats het Evangelie x-an Christus nodig en daarna voor \'ele jaren de leiding van de blanke man. De nationalistische zwartman aanvaardde dit niet, daarom zijn oorlog en verwoesting aan de orde van de dag.

De regering van de Republiek doet zeer veel goeds voordebevoLkingvan de Transkei, om bet viit haar onkunde en achterlijkheid op te halen. Umtata is de hoofdstad van de Transkei, een plaats, schitterend gelegen in het zacht glooiend landschap.

De zending van de Nederduits Geref. Kerk heeft er een opleidingsschool voor Bantoestudenten. Mj werd gevraagd om een referaat voor deze jonge mensen te houden, die werden opgeleid tot het wondervolle ambt. Ik sprak tot hen over het bevindelijke leven, dat zo noodzakelijk is voor de prediking van Gods Woord. Deze zwarte studenten luisterden met grote aandacht en gaven mij hun volle instemming. Ze waren het eens met wat ik tot hen sprak.

Onwillekeurig komt er in de gedachten: Zouden deze Bantoejongens straks het Evangelie van vrije genade verkondigen en blanke studenten Christus verwerpen?

De Heere zegt in Zijn Woord: , , Ze zullen komen van oosten en westen en - kinderen des koninkrijks zullen uitgeworpen worden". God moge ons volk bewaren voor het oordeel der verharding.

Op mijn reis door Zuid-Afrika ben ik in de Zuid-West geweest. Mijn bezoek aan het mandaatgebied was zeer leerzaam en mooi. Waarom leerzaam? Omdat ik nu met eigen ogen aanschouwde, dat het rapport aan de Verenigde Naties over Zuid-West een weefsel van leugen en bedrog was. De regering van Zuid-Afrika heeft een prachtig werk gedaan in de Zuid-West. Alle lof voor de wijze, waarop dit mandaatgebied tot ontwikkeling en ontplooiing wordt gebracht. Wie zal het Zuid-Afrika nadoen in een onontwikkeld gebied als de Zuid-West? De volken van Europa, met insluiting van Nederland, die gaarne iets willen doen voor een achtergebleven gebied in de wereld, doen verstandig om bij Zuid-Afrika ter school te gaan. Het is gewoon fantastisch wat er voor de 500.000 Bantoes in de Zuid-West door de Zuidafrikaners wordt gedaan. Er zijn zeer veel schoolgebouwen in welvarend Nederland, die minder zijn dan de scholen, die er in Zuid-West-Afrika voor de negerkinderen zijn gebouwd. Het zou zeer goed zijn als al de rode oorlogsophitsers en hetzemakers tegen Zuid-Afrika een bezoek brachten aan Wndhoek, om met eigen ogen de scholen, de ziekenhuizen en de opleidingsinstituten, die voor de Bantoes gebouwd zijn, te zien.

Er wordt over de Zuid-West gesproken alsof er alleen Bantoes wonen. Weet men het niet, dat ongeveer 20 procent van de bevolking van dit land, dat twintig maal zo groot als Nederland is, uit blanken bestaat? De blanke bevolking van de Zuid-West is procentsgewijze veel sterker dan in Rhodesia, de Engelse kroonkolonie, die evenals Nederland in 1581 zich onafhankelijk heeft verklaard.

De blanken van de Zuid-West laten zich de wet niet voorschrijven door de Ver. Naties, die trouwens niets te maken hebben met de regering van het mandaatgebied. Zomin de paus iets te maken heeft met de kerk der reformatie, zo min hebben de Ver. Naties iets te maken met de binnenlandse aangelegenheden van Zuid-Afrika en de blanken en zwarten van de Zuid-West.

Maar zoals de paus vasthoudt, dat hij de stedehouder van Christus is en de heerschappij heeft over alle volken der wereld, zo is het precies met de leiders van de Ver. Naties tegenover de vrije volken van Zvild-Afrika.

Gelukkig heeft de paus geen leger meer om te strijden tegen de christenen, en we hopen van harte, dat het leger van Oe Thant zal bestaan uit deserteurs.

Het was voor mij tot grote blijdschap om opnieuw Zuid-Afrika te hebben bezocht en ik geloof, dat ik iets goeds gedaan heb voor de kerk des Heeren en voor het Nederlandse volk.

Zijderveld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen