BUITENLANDS OVERZICHT

Voor het Argentijnse volk was de elfde maart een belangrijke dag. De militaire president Lanusse had voor deze dag verkiezingen laten uitschrijven, de eerste echte vrije verkiezingen sinds 1946, met het doel de militaire dictatuur in het land te vervangen door een burgerlijk bestuur. De opkomst was buitengewoon groot: van de 24 miljoen inwoners in dit land, dat vijfmaal zo groot is als Frankrijk, maakten er 14 miljoen gebruik van hun stemrecht. Het resultaat was dat de aanhangers van de legendarische oud-president Peron een indrukwekkende overwinning behaalden. De 64-jarige peronistische presidents-kandidaat, de ex-tandarts Hector Campora, behaalde in de strijd met acht tegenkandidaten ruim 50 procent van het aantal stemmen en was daardoor reeds in de eerste verkiezingsronde vferzekerd van zijn overwinning.

Deze uitslag is 2en duidelijke uitspraak van het volk, dat genoeg heeft van de regeringen, die de laatste 17 jaren het land bestuurd hebben. Noch de gekozen burgerlijke presidenten, die tot 1966 de lakens uitdeelden, noch het militaire bewind dat sindsdien de regering overnam, brachten er veel van terecht. De gevolgen zijn dat Argentinië op sociaal-economisch gebied een moeilijke tijd doormaakt: de prijzen stijgen met 70 procent per jaar; de lonen kunnen deze stijging niet bijhouden. De voortsnellende inflatie, de toenemende werkloosheid en de daarmee gepaard gaande armoede deden de bevolking uitzien naar een regering, die deze economische nood zou Itunnen lenigen. Velen zullen in deze jaren hebben teruggedacht aan de zeven vette jaren, die de Argentijnse bevolking van 1945 tot 1952 doorleefde tijdens het bewind van president Peron.

Het presidentschap van Peron

Deze periode begon in 1945 met een opwindende gebeurtenis, die een romantisch en revolutionair karakter droeg. Peron, die zich als minister van Arbeid en Sociale Zaken zeer populair gemaakt had, werd uit jaloezie door zijn medeministers op een eilandje gevangen gezet. Opgezweept door de blonde radio-en filmartieste, zijn latere vrouw Eva Duarte, stroomden een 500.000 mannen en vrouwen uit de achterbuurten en fabrieken naar het hart van de hoofdstad Buenos Aires, om bij het paleis van de president de vrijlating te eisen van de man, die het lot van de sociaal zwakkeren trachtte te verbeteren; ze dreigden daarbij zelfs zonodig de stad : n brand te steken. Het was op die bewuste zeventiende oktober zo warm, dat de mannen h-un hemden hadden uitgetrokken. Naar aanleiding hiervan ontstond de scheldnaam descamisados, de liemdlozen, die al gauw een erenaam zou worden.

Peron werd vrijgelaten en vijf maanden later werd hij tot president gekozen. Zijn landgoed bij Madrid heeft hij naar deze dag van ommekeer „Zeventien oktober" genoemd. Peron had als president de wind mee, want Argentinië beleefde in de jaren na de tweede wereldoorlog een gouden tijd. Veel wol, vlees en graan werd tegen hoge prijzen geëxporteerd naar het verarmde West-Europa; de Koreaanse oorlog maakte die exporten nog winstgevender. Peron heeft hier goed van geprofiteerd; hij liet de arbeiders meedelen in deze welvaart, waardoor hij hen een gevoel gaf van eigenwaarde, dat ze tot nu toe niet gekend hadden. Er kwamen loonsverhogingen, pensioenen, een 48-urige werkweek, gratis onderwijs, kortom Argentinië kreeg het hoogste verzorgingspeil van Latij ns-Amerika.

In deze jaren wist Peron een sterke positie op te bouwen, vooral ook omdat zijn vrouw Eva zich bijzonder populair maakte door zich op allerlei terreinen te beijveren voor de verbetering van het lot der descamisados. Hij wist ook het leger en de kerk, twee machtige instellingen in Zuid-Amerika, op zijn hand te krijgen. Hij sprong echter veel te scheutig met het geld om, waarbij hij ook zichzelf niet vergat.

De tijden zouden voor hem een ongunstige wending nemen. Daar de deviezenreserves niet onbeperkt konden worden aangesproken en de export terugliep, kwam hij in grote financiële moeilijkheden. Vanaf 1952, het jaar waarin Eva aan kanker overleed, ging alles mis. Omdat Peron geheel de man van de massa geworden was, vreesden de middenklassen en de strijdkrachten dat de lagere lïlassen en de vakbeweging hem tot een steeds radicalere politiek zouden dwingen. Ook kwam hij in conflict met de kerk, daar hij begon te streven naar de scheiding van kerk en staat; het kwam zelfs zover dat de paus hem in' de ban deed. Tenslotte werd hij door het leger het land uitgejaagd. Hij wist alleen een tas en een forse bankrekening in Zwitserland te redden, overigens genoeg om verder een onbezorgd leven in Madrid te leiden. De descamisados vergaten hem niet en bleven in stilte hopen op zijn terugkeer.

De Peronisten weer aan het bewind

De verlciezingen van 11 maart waren noodzakelijk omdat de kloof tussen de peronisten, die sinds 1955 niet meer aan de presidentsverkiezingen mochten deelnemen, en de niet-peronisten het land in een impasse hadden gebracht. Argentinië bleek zonder de medewerking van de peronisten en hun machtige vakbeweging nauwelijks bestuurbaar. Daarom wilde president Lanusse met deze verkiezingen een nationale verzoening bewerkstelligen, waardoor het peronisme weer zou worden geïntegreerd in het politieke leven van Argentinië.

Enkele maanden geleden keerde Peron tijdelijk naar Argentinië terug; de militairen verboden hem toen dat hij zich kandidaat zou stellen bij de verkiezingen. De verkiezingsleus van de peronisten luidde evenwel: „Campora president, Peron aan de macht". Campora wil beslist dat Peron op 25 mei, zijn inauguratiedag, in Buenos Aires aanwezig zal zijn. Wellicht zal de 78-jarige Peron een soort superpresident worden, die aan het bewind van Campora van tijd tot tijd zijn raad en zijn zegen geeft.

Tot nu toe is niemand onder de indruk van de capaciteiten van Campora; hij beschikt echter over een bekwame staf, die veel goeds voor het land zal kunnen verrichten. Campora zal moeten beginnen met een drastische verhoging van de overheidsdiensten, zoals openbaar vervoer en elektriciteit. Dit is geen populaire maatregel, maar de verliezen die geleden worden zijn bijna niet meer te dragen.

APELDOORN D.V.

aandag 26 maart a.s. hoopt de kiesvereniging in vergadering bijeen te komen in de vergaderzaal van de Hervormde Evangelisatie aan de Smaragdstraat; aanvang 19.30 uur. Ir. B. J. van der Vlies van Maartensdijk zal het onderwerp „Beginsel en Praktijk" behandelen. Iedereen is van harte welkom.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen