De SGP als ijkpunt

Het is de afgelopen weken wel even slikken geweest voor de SGP- en RPFaanhangers. Zij zagen immers tot hun ontsteltenis hoe in opiniepeilingen de SGP zakte tot één zetel en de RPF tussen de O en 2 zetels schommelde. De onheilspellende voorspellingen kwamen van de NSS, de Nederlandse Stichting voor de Statistiek. Tot de verkiezingen van mei volgend jaar zal de NSS wekelijks de resultaten van een peiling bekend maken voor de TROSradio. Dat kan. dus nog wat worden.

Maar er is hoop, want niet alleen de NSS peilt, maar ook het NIPO en het bureau Interview van de bekende Maurice de Hond. En die twee bureaus laten voor de drie christelijke partijen betere cijfers zien (gemiddeld: SGP 3, RPF 2, GPV 2).

Maurice de Hond, die al sinds 1975 maandelijks zijn resultaten bekend maakt in het VARA programma , , De Rooie Haan" en nu ook om de twee weken gaat peilen voor het VARAtelevisieprogramma „Achter het nieuws", geeft overigens ook constant betere cijfers voor de CDA-VVD-coalitie (rond de 70 zetels, samen met klein-christelijk dus net een meerderheid).

Maar het meest opvallende verschijnsel de afgelopen week was toch wel dat de NSS de SGP een paar weken lang op één zetel zette en dat terwijl elke opiniepeiler weet dat de SGP al sinds jaar en dag de meest constante groep kiezers heeft.

Maurice de Hond daarover in de Volkskrant van 21 september: „Ik houd het erop dat de verschillen een gevolg zijn van het feit dat wij een bepaalde ijkingsmethode toepassen, en de NSS niet. In het brutomateriaal dat je krijgt zitten altijd nog onregelmatigheden. Als je plotseling als uitkomst krijgt dat de SGP twee zetels verliest, dan weet je gewoon dat je onnauwkeurig bent geweest. En als je dan wekelijks cijfers publiceert. . . dan lijkt het alsof je verschuivingen meldt, terwijl je in werkelijkheid de onnauwkeurigheid van je eigen meetlat aangeeft." De SGP als ijkpunt dus.

Overigens peilt De Hond bij 1500 mensen, terwijl de NSS het bij 750 laat. NSS-medewerker De Vos over het opvallende verlies van de SGP: „Voor ons was dat ook onverklaarbaar. Wij weten ook wel dat de SGP een uiterst stabiele partij is en dat er geen enkele uiterlijke reden was om te zeggen dat zo'n ingrijpend verval logisch is. Hoe dan ook, wij kwamen op die ene zetel uit."

Wat kan er mis gaan bij opiniepeilingen?

Koers vroeg het adjunct-directeur H. Dirkse van het bureau Intomart, dat jaarlijks op de verkiezingsdag uitvoerige schaduwverkiezingen organiseert. „Bij elke steekproef moet je met onnauwkeurigheidsmarges werken en rekening houden met meetfouten. Bij de grote partijen is dat niet zo'n ramp, want of het CDA nou op 44 of 45 zetels komt, in een peiling is dat nauwelijks van gewicht.

Bij kleine partijen wordt dat veel moeilijker. In de eerste plaats meet je in percentages die je dan moet omreke­ nen in kamerzetels, waarbij je dan ook nog rekening moet houden met restzetels.

Neem een voorbeeld. Het GPV haalt in een peiling 1, 3%. Bij kleine partijen hanteer je een onnauwkeurigheidsmarge van 1%. Dus het kan net zo goed 2, 3% worden als 0, 3%. En die gegevens moet je dus omrekenen in kamerzetels. Het meest logische is dan, dat je ook goed kijkt naar de GPVaanhang. O zetels is dan erg onwaarschijnlijk, maar 3 zetels ook. Dan weeg je dus al deze gegevens en dan kom je uit op 2 zetels."

„Ik weet dat Maurice de Hond het ook zo doet. Hij heeft bepaalde ijkingsmethoden en hij vergelijkt zijn uitslagen ook altijd met vorige uitslagen, zo krijg je bij hem een redelijk stabiel beeld. Als ik het goed heb doet de NSS dat niet. Die geven gewoon de uitslag van de peiling door en dan kom je soms tot rare afwijkingen en tot grote verschillen tussen de ene en de andere peiling."

Binnenkort zal Koers uitvoerig op de zaak van de opiniepeilingen terugkomen. Ter geruststelling en ter bemoediging, althans, als de cijfers daar aanleiding voor geven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen