De staatscommissie Hirsch Ballin

Recente kranteberichten (RD 4 okt., KN 6 okt.) versloegen een studiedag over „Kerk en Staat" aan de Katholieke Universiteit Brabant. Aanleiding tot dit symposium was een rapport, uitgebracht door een staatscommissie onder voorzitterschap van prof. mr. E. Hirsch Bailin, hoogleraar aan deze universiteit. In opdracht van de regering heeft deze commissie het beleid van de overheid t.a.v. de steun aan kerken in kaart gebracht.

Ondanks de door de Grondwet gedicteerde scheiding tussen kerk en staat en ondanks de verbreking van de „zilveren koorde" een paar jaar geleden zijn er toch nog wel terreinen waarop kerk en staat eikaars pad kruisen en waarop de staat de kerk financieel bijspringt. Men spreekt daarbij over de categoriale geestelijke verzorging in de krijgsmacht, de gevangenissen, instellingen waarin jeugdigen verblijven, ziekenhuizen en bejaardenoorden. Verder zijn daar de monumentale kerkgebouwen (meer dan 2200 van de circa 5000 Nederlandse kerkgebouwen vallen onder de Monumentenwet).

In het door de commissie Hirsch Bailin wordt het begrip „kerk" zo ruim ingevuld, dat daaronder ook de religieuze genootschappen van de etnische minderheidsgroepen worden verstaan. Hirsch Bailin vindt de financiële steun aan kerken en religieuze genootschappen een overheidsplicht, die voortvloeit uit de Grondwet. Het regeringsstandpunt daarentegen is dat ongeacht de politieke kleur van het kabinet de overheid in dezen terughoudend dient te zijn. De regering is daartoe verplicht door zowel het beginsel van scheiding van kerk en staat als de grondwettelijke vrijheid van godsdienst. Die terughoudendheid mag er evenwel niet toe leiden dat de overheid zich niets aan de genootschappen gelegen laat. Algemene steunverlening is weliswaar onmogelijk, maar in „bijzondere omstandigheden" kan aanleiding worden gevonden tot een secundaire, subsidiaire steun.

HINDOES EN MOSLIMS

Een voorbeeld van zo'n bijzondere omstandigheid vindt demissionair minister van binnenlandse zaken Van Dijk de duidelijke achterstand waarin een aantal religieuze minderheidsgroepen, hindoes en moslims b.v., verkeren in vergelijking met de christelijke religie. Daarom moeten die eerst worden geholpen, aldus de bewindsman, en als die hun achterstand hebben ingehaald, dan pas gaan we ze behandelen net als de christelijke kerk. In oktober 1988 heeft de regering haar voorlopige standpunt op het rapport van de commissie Hirsch Balhn uitgebracht. Daarna is overleg gevoerd met de in het interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) verenigde kerken, met het Humanistisch Verbond en met representatieve organisaties en minderheidsgroepen. Thans heeft minister Van Dijk deelgenomen aan het bovengenoemd symposium. De regering werkt momenteel aan haar definitief standpunt over het rapport van Hirsch Bailin. Op enig moment in de toekomst zal in de Tweede Kamer over deze stukken worden gedebatteerd. Geïnteresseerde Banierlezers zal dan de desbetreffende berichtgeving ongetwijfeld opvallen. Zij zullen dan kunnen constateren hoeveel christenparlementariërs nog gevoelig zijn voor de notie dat de regering van een christelijk land niet tot taak heeft de verbreiding van niet-christelijke godsdiensten te bevorderen, laat staan de plicht om die niet-christelijke godsdiensten te helpen een „achterstand" in te halen. Wij projecteren deze ontwikkehng tegen art. 36 NGB! In ZICHT 1988-5 (blz. 121) kan men nalezen hoe mr. G. Holdijk het rapport Hirsch Bailin commentarieert.

SCHOOL EN STAAT

„Kerk en staat" is niet het enige onderwerp waar Hirsch Bailin zich mee bezighoudt. In De Banier 1989-19 treft men een belangrijk artikel aan op onderwijsgebied van de hand van drs. J. J. Verboom, medewerker van onze Tweede Kamerfractie. Daarin kan men lezen dat de commissie Hirsch BaUin ook de regeringsnota „De school op weg naar het jaar 2000" heeft becommentarieerd. (SGP-commentaar op deze nota vindt men, van de hand van de studiesecretaris, in De Banier 1988-17). Het oordeel van onze drs. J. J. Verboom over de commissie Hirsch Bailin waar het haar werk op onderwijsgebied betreft is heel wat gunstiger dan dat van mr. G. Holdijk in ZICHT 1988-5 over dezelfde commissie aangaande haar rapport over kerk en staat.

Voorlichtingssecretaris

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen