De SGP en Zuid-Afrika

Nu er de laatste tijd in Zuid-Afrika vrij snelle ontwikkelingen zijn waar te nemen, en ons partij-orgaan daar telkens commentaar op geeft, is er aanleiding om na te gaan welke standpunten de SGP in de loop der jaren ten opzichte van deze „stamverwante" natie heeft ingenomen. Onderstaand overzicht is niet uitputtend; serieuze studenten met meer tijd vinden wellicht nog meer.

Ik ga dan terug naar het jaar 1964. Toen was de hetze tegen Zuid-Afrika al in volle gang. Culturele banden moesten worden verbroken. Van huismoeders werd verwacht dat zij niet langer Outspan sinaasappels kochten. Uit DE BANIER van dat jaar noteer ik: DB 1964-14 Toegespitste haat tegen Zuid-Afrika; de boycot van producten wordt met kracht gepropageerd DB 1964-19 Communistische activiteiten in Zuid-Afrika DB 1964-20 idem DB 1964-28 Kamervragen ir. C. N. van Dis over Zuid-Afrika DB 1964-45 De geopolitieke sleutelpositie van Zuid-Afrika DB 1964-47 Dr. F. C. Dominicus reageert in DE BANIER op een artikel van dr. J. W. Schulte Northolt in het blad „Wending".

Dóór naar het jaar 1966. Het in die tijd verschijnende studieblad „OnderHng kontakt" komt in nummer 4 van die jaargang met een hoogst interessant themanummer over Zuid-Afrika. Ir. Van Dis schrijft een artikel „De Nederlandse houding tegenover Zuid- Afrika 1946-1966". Verder is in het blad opgenomen een interview met de toenmalige voorzitter van de Nederlands-Zuidafrikaanse werkgemeenschap, de hervormde ds. G. J. H. Gijmink. Vervolgens twee in het Afrikaans geschreven artikelen, respectievelijk „Die Kleurling-bevolkingsgroep" door H. L. Greijling te Belville en „In isolasie en daarom in die volle lewe" door B. N. Goedhart te Johannesburg. Twee Zuidafrikaanse boeken worden in het nummer besproken, n.l. „Suid-Afrika - Waarheen? " en „'n Swart Suid-Afrika". De boekbesprekingen worden verzorgd door resp. prof. dr. P. A. Verhoef en prof. dr. J. van der Meulen, beiden te Stellenbosch. Blijkbaar had de SGP - althans de redaktie van OK - in die tijd heel goede contacten in Zuid-Afrika. Van dit nummer zijn nog 2 a 3 exemplaren in voorraad voor de meest biedenden.

APARTHEID EN THUISLANDEN

In het jaar 1965 schrijft dr. F. C. Dominicus een paperback, getiteld , , Apartheid een wijze voorzorg". Het boek verschijnt bij uitgeverij DE BANIER. Het gelijknamige partijblad adverteert ermee in de jaren '65, '66 en '67. Dr. Dominicus is een Afrikakenner; hij is gepromoveerd op een proefschrift over de geschiedenis van Zuid-Afrika. Persoonlijk ken ik het boek niet, maar het zou me niet verwonderen als het veelvuldig voorkwam in de boekenkasten van de vaders van de huidige jonge SGP-generatie.

Wat DE BANIER betreft neem ik een sprong van een jaar of vijf. Opmerkelijk is dat onze mensen in de jaargangen 1972, 1973 en 1974 een aantal malen (DB 1972-34, 1972-50, 1973- 20, 1974-14, 1974-15 en 1974-16) worden aangemoedigd te emigreren naar Zuid-Afrika. Een met name genoemd comité van alleszins respektabele Nederlanders wekt daartoe op. In DE BANIER 1973-41 komt onze Tweede Kamerfractie aan het woord. Ir, H. van Rossum heeft een vrij lang artikel over Zuid-Afrika, dat eindigt met o.a.:

Samenvattend heeft de SGP-fractie begrip voor de zeer grote problemen waarmede een multiraciale samenleving te kampen heeft. Het huidige systeem heeft bepaalde tekortkomingen die om een oplossing vragen, doch waarvan we zien, dat ook de Zuidafrikaanse regering deze onderkent en naar een oplossing zoekt. Alles wat naar een revolutionaire oplossing zweemt wordt door de SGP-fractie verworpen, ook al geschiedt dit onder kerkelijke vlag. Gestreefd moet worden naar zelfstandigheid van de thuislanden, echter duidelijk gepaard gaande met steun voor verhoging van de werkgelegenheid en de onderwijsmogelijkheden in deze thuislanden.

Dit zeggen komt overeen met hetgeen het geschriftje „Punten van belang voor beleid", dat is te beschouwen als het SGP-verkiezingsprogram in de jaren 1971-1977, over Zuid-Afrika zegt: Wij zijn van mening dat de kritiek van Nederland op het beleid van de Zuidafrikaanse regering inzake het geweldige bevolkingsprobleem meer afbreekt dan opbouwt. Zonder alles wat tot de binnenlandse aangelegenheden van dit land hoort voor onze rekening te willen nemen, pleiten wij voor een meer genuanceerde houding, die de voorgestane ontwikkeling — met inbegrip van de positieve momenten daarin - recht doet.

VERKIEZINGSPROGRAMS

Het verkiezingsprogram 1977-1981 formuleert ons standpunt met:

Ten aanzien van Zuid-Afrika past zeer grote behoedzaamheid. In geen geval mag het westerse systeem als het enige mogelijke aan dit land worden opgedrongen. Met begrip voor de moeilijke situatie is in Zuidelijk Afrika meer te bereiken dan met politieke of economische drukmiddelen. Een sanctiewet die de Nederlandse naleving van een internationale boycot afdwingt dient achterwege te blijven.

Het program „Gerechtigheid verhoogt een volk", dat geldt van 1981 tot 1986, neemt deze formulering letterlijk over. In 1986 komen we uit met „In trouw recht doen". Daarin heet het:

Met Zuid-Afrika voelen wij ons op historische, godsdienstige en taalkundige gronden verbonden. De Zuidafrikaanse regering staat voor immense opgave de verschillende rassen en bevolkingsgroepen in harmonie met elkaar te laten leven. Niet ontkend kan worden dat onder de huidige regering een veranderingsproces is ingezet waarvan te hopen valt dat daardoor geleidelijk een eind komt aan de tegenstellingen die dit land verdeeld houden.

Daarom:

* moet Nederland via diplomatieke en andere kanalen trachten te bewerkstelligen dat dit veranderingsproces kan worden voortgezet en gestimuleerdi_

* is het aanwenden van economische drukmiddelen die in de praktijk de zwaksten en meest weerlozen treffen afkeurenswaardig;

* beëindigt Nederland alle steunverlening aan organisaties die pogen de situatie in Zuid-Afrika op gewelddadige wijze te veranderen.

In 1989 tenslotte zijn wij de verkiezingen ingegaan met:

In Zuid-Afrika wordt gepoogd de apartheid af te schaffen. Bovendien heeft Zuid-Afrika de bereidheid getoond mee te willen werken aan een regeling voor een vrij en onafhankelijk Namibië. Dat zijn gunstige ontwikkelingen waarop positief moet worden ingesprongen. Enz.; zie verder ons verkiezingsprogram „Bij leven en welzijn".

DOCUMENTATIE

Voor hen, die zich nog meer willen oriënteren, noem ik nog de volgende artikelen: DB 1973-39 Een opvallend boek over Zuid-Afrika ZICHT 1977-4 Problemen in Afrika's onderste schijf ZICHT 1983-3 Analyse van de toestand in Zuid-Afrika ZICHT 1986-3/4 Zuid-Afrika, voor en tegen DB 1980-26/27 Halfslachtigheid CDA over Zuid-Afrika DB 1980-28/29 idem (beide in hoofdartikel) DB 1980-32/33 Olieboycot Zuid-Afrika DB 1977-43 Behandeling sanctiewet DB 1981-22 Opzegging cultureel verdrag Zuid-Afrika DB 1981-25 idem DB 1981-32/33 Boycot Zuid-Afrika DB 1982-10 Nederland en Zuid-Afrika (paspoorten en visa) DB 1983-14 Nota Zuid-Afrika DB 1983-1 Meten met twee maten DB 1983-21 Namibië en apartheid DB 1984-19 Kantoor Ned-Zuidafrik. vereniging vernield DB 1985-18 Storm over Zuid-Afrika DB 1985-19 Zuid-Afrika en de „voorlichting" DB 1986-15 Noodtoestand in Zuid- Afrika DB 1986-15 Zuid-Afrika in stroomversnelling DB 1986-22 Sancties tegen Zuid-Afrika DB 1987-3 blz. 6: Macro-banden door actiegroep Rara OC 1986-3 blz. 6: Rara in actie tegen apartheid DB 1987-17 Terug van een reis naar Zuid-Afrika DB 1989-5 blz. 11 Boycot Zuid-Afrika DB 1990-4 blz. 3 Mandela vrij DB 1990-4 blz. 5 „Wij hebben de apartheid altijd al bedenkelijk gevonden" DB 1990-4 blz. 6 Zuid-Afrika op de tweesprong DB 1990-4 blz. 12 Hef nu de culturele boycot op DB 1990-13 blz. 3 Mandela in Nederland DB 1990-14 Zuid-Afrika in de gemeentepolitiek

STRAATSBURG

Niet alleen Nederland bemoeit zich met Zuid-Afrika. Heel Europa probeert voortdurend de Republiek voor de voeten te lopen. Waarom toch, zou je zeggen. Hoe onze ir. L. van der Waal zich in Straatsburg in deze weert blijkt uit het volgende overzicht: DB 1985-23 Afwijzing economische sancties en boycotDB 1986-17 v.d. Waal stemt tegen resolutie over Z-A DB 1986-26 Hij verwijst naar Chief Buthulezi DB 1987-26 v.d. Waal stemt tegen rapport Simons, o.m. betr. oheleveranties DB 1989-23 Geef president De Klerk een ^ans! het . DB 1990-6 Actualiteitendebat in EP

Voorlichtingssecretaris

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen