Opnieuw het gezantschap

Opnieuw zorgde het gezantschap bij het Vaticaan voor enige rimpels in de Haagse vijver. Dit keer was het het PvdA-kamerlid Jurgens die in schriftelijke vragen ter voorbereiding van de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken informeerde naar de (on)kosten van het gezantschap bij de paus. Voor sommige CDA'ers was alleen al dit feit reden om te spreken van een openlijke oorlogsverklaring. Kennelijk ligt het gezantschap nog steeds erg gevoelig bij de christen-democraten.

Voor de goede orde: het gezantschap bij het Vaticaan werd door de PvdA-fractie niet ter sprake gebracht om principiële redenen, maar met het oog op de vestiging van een mogelijke ambassade in een van de Baltische republieken. Tot op heden houdt het kabinet de boot van een diplomatieke vestiging in Estland, Letland of Litouwen af, zich daarbij beroepend op geldgebrek. Wat ligt er dan meer voor de hand dan het schrappen van een minder belangrijke post, zoals die bij de paus.

Verdacht

Uiteraard was de SGP ingenomen met het PvdA-initiatief Weliswaar had de fractie ook al eens intern over deze mogelijkheid van gedachten gewisseld, maar nu de PvdA, nota bene ook nog eens regeringspartij, het voortouw nam, leek het beter het initiatief aan haar over te laten. Het zou de kans op het afschaffen van het gezantschap alleen maar vergroten. Indien de SGP met zo'n voorstel zou zijn gekomen, zou dat al bij voorbaat „verdacht" zijn en een mogelijke meerderheid in de weg kunnen staan.

In het begrotingsdebat met minister Van den Broek stelde SGP-woordvoerder Van Dis nadrukkelijk dat voor de SGP het principe de belangrijkste reden is om het gezantschap bij de paus in Rome ter discussie te stellen. De heer Van Dis: „De Reformatie heeft weer naar voren gebracht dat een vermenging van het geestelijk en wereldlijk regiment schadelijk is. Zegt niet de Heere Christus in de Heilige Schrift: Mijn Koninkrijk is niet van deze wereld? Daarom vinden wij — al sinds 1922 trouwens — dat Nederland geen ambassadeur bij het Vaticaan moet hebben. Voor ons is dit argument doorslaggevend. Het gaat ons niet om minder geld voor de buitenlandse dienst, maar om een zodanige herschikking dat recht wordt gedaan aan zowel de principiële reden als aan het tegemoetkomen aan thans gebleken behoeften elders."

De heer Van Dis voegde daaraan toe dat de SGP beslist geen voorstander is van een absolute scheiding van kerk en staat. Er is een heel duidelijk onderscheid: ieder op zijn eigen terrein. Juist de vermenging, zoals die gestalte heeft gekregen in het Vaticaan met Vaticaanstad, is een principieel onjuiste zaak.

Luisterpost

Het antwoord van minister Van den Broek, CDA'er, was helder. Hij liet de Kamer weten er niet aan te denken het gezantschap bij het Vaticaan op te heffen. Hij noemde deze „luisterpost" een mogelijk „belangrijke bron van informatie." De bewindsman wees erop dat de geschiedenis heeft bewezen dat dit onderwerp bij verschillende groeperingen in ons volk erg gevoelig ligt. Hij liet duidelijk doorschemeren dat van hem geen enkele actie te verwachten is om een eind te maken aan het gezantschap in Rome.

Interessant is natuurlijk de houding van de PvdA-fractie. Verschillenden hadden reeds voor aanvang van het debat de verwachting uitgesproken dat de PvdA de kwestie niet hoog zou opspelen. Coalitiebelangen zouden hen ertoe doen besluiten tijdig te retireren. Dat was goed gezien. Woordvoerder Van Traa gaf al direct te kennen dat zijn fractie nooit formeel had aangedrongen op sluiting. Hij nam genoegen met de toezegging van de minister dat er binnen afzienbare tijd een waardering zal plaatsvinden van alle diplomatieke posten. Dan kijken we verder, aldus Van Traa.

Stemverklaring

De heer Van Dis zag dit anders. Hij vond de houding van de PvdA-fractie getuigen van slappe knieën. Zijn politieke conclusie luidde dat, mede gelet op hetgeen de andere partijen te berde brachten, een motie of ander initiatief op dit moment weinig of geen steun zou krijgen. Dat was anders in 1925, toen ds. Kersten wist dat zijn amendement een reële kans van slagen had. Uiteindelijk koos de SGP-fractie dan ook voor een duidelijke stemverklaring waarin de principiële bezwaren tegen een Nederlands gezantschap bij de „Heilige Stoel" zijn verwoord.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen