Verslag van de vergadering van het Hoofdbestuur met onze burgemeesters en parlementariërs, gehouden op vrijdag 14 mei 1993 in De Aker te Putten.

opening

s Budding opent om kwart over 10 de vergadering met het lezen van Openbaring 13: 1-10, waarna hij voorgaat in gebed. Naar aanleiding van het gelezen Sehriftgedeelte merkt hij op dat Johannes op Fatmos, in een weg van verdrukking, heerlijke openbaringen ontving van de Koning der Kerk. Hij was daar alleen met de lleere. Wij hebben zo dikv^ijls geen tijd meer voor afzondering en voor onderzoek van (iods Woord. Dat wreekt zieh in het dagelijks leven. Daniël had het ook zeer druk en toeh zonderde hij zich driemaal daags af. Johannes mocht inblikken in dods Raad en moest het opschrij\en tot onze lering. In het gelezen gedeelte wordt de ontzettende eindtijdontwikkeling beschreven. Ai degenen wier namen niet getekend zijn in het Boek des levens de.s l.ams zullen het beest aanbidden. Dat niet te doen is geen verdienste: het is vrijmachtig, souverein welbehagen als we niet aanbidden. Dat \'er< )< )tmoedigt, maar geeft ook zekerheid dat de poorten der hel de (iemeente niet zullen overweldigen. Dat heest kan zich ook \room voordoen en tot ons komen als een enge! des lichts; dan is het nog gevaarlijker. De wereld zal niet verdragen dat er maar één Naam onder de hemel gegeven is waardoor wij kunnen zalig worden. De Heere ge\'e ons allen genade om het I.am te aanbidden.

Hiermee wordt de xergadering xoor geopend verklaard en krijgt ons Ker- .ste Kamerlid de heer H.d.Barendregt het woord, die een inleiding zal houden oxer het onderuerp:

De registratie van leefv^ormen

^•"^ r komt \andaag-de-dag in onze samenlex'ing een grote \'erscheidenheid van leef\'ormen openbaar. Deze ver.schillende leef- M)rmen waren er x'celal vroeger ook al, maar veel minder openlijk. Zo'n tien jaar geleden verscheen de bekend geworden 'Margriet-brochure' waarin huwelijk en ongehuwd samenwonen werden gelijkgeschakeld. Deze brochure kwam o.a. terecht op de balies \'an \'eel gemeente­ huizen hoewel ook veel gemeentebesturen dit weigerden. Het Comité \an Vrouwenbonden heeft toentertijd daarin nog actie ondernomen en de zogeheten '(ïroene Brochure' het licht doen zien. Sind.sdien zijn de ontwikkelingen snel gegaan. Het (; DA heeft in de nota "l + l=samen" gepleit voor gelijke behandeling van duurzame samenlevingsvormen. Daarin werd het uitgangspunt dat het huwelijk een instelling Gods is, losgelaten.

Lichte of zware registratie

Bij de overheid was er in dezen sprake van een zekere hypocrisie; enerzijds wilde zij geen registratie van alternatieve samenlevingsvormen, maar anderzijds werden deze wel gesanctioneerd door middel van fiscale en sociale wetgeving. Vanuit de gemeenten is men feitelijk gaan tornen aan het niet willen registreren van deze leefvormen. In Deventer werd bijvoorbeeld in juni 1991 de verbintenis tussen twee vrouwen op het gemeentehuis 'officieel' geregistreerd door een ambtenaar van de burgerlijke stand. Daarover zijn destijds door Barendregt ook aan de regering vragen gesteld. Het antwoord kwam na ongeveer 10 weken! Ambtenaren van de burgerlijke stand mochten daar niet officieel bij betrokken worden. Als er een door de notaris opgesteld samenlevingscontract was, kon de 'plechtigheid' op het gemeentehuis wel gezien worden als een bevestiging, maar daar mocht geen ambtenaar van de burgerlijke stand bij betrokken zijn. Er mocht ook niets worden verklaard of beloofd.

Commissie-Kortmann

fn 1991 heeft de regering de commissie-Kortmann ingesteld. Deze gaf als advies om over te gaan tot: a. een lichte registratie op basis van een gemeenschappelijke verklaring voor mensen die wel kunnen maar niet willen huwen; en b. een zware registratie bij 'de burgerlijke stand voor mensen die niet kunnen huwen (of door bloedverwantschap of omdat het mensen zijn van hetzelfde geslacht). Privaatrechtelijk en publiekrechtelijk is dat ongeveer gelijk aan het huwelijk.

Uiteindelijk heeft het kabinet de lichte regeling afgewezen en (ook om misbruik tegen te gaan) gekozen voor de zware registratie.

Ook liet GPV heeft zich over deze materie gebogen en een nota het licht doen zien, getiteld "Zo zijn we niet getrouwd". Daarin wordt o.a. erkend dat het huwelijk uniek is en dat de maatschappelijke werkelijkheid niet normatief mag zijn. Maar anderzijds wordt gezegd dat de overheid hier wel mee te maken heeft en regelend dient op te treden.

Deze nota heeft een stroom van reacties en protest opgeroepen, zowel binnen als buiten de GPV. Soms werd zelfs de vraag gehoord: Is het GPV nog wel een confessionele partij?

Ook van het SGP-studiecentrum is inmiddels een concept-commentaar over dit vraagstuk gereed met als titel "Trouw moet blijken".

Spreker wil en kan daar nu niet inhoudelijk op ingaan maar noemt wel enkele aanbevelingen uit dit commentaar, - Een uniforme wettelijke terminologie met betrekking tot niet-huwelijkse samenlevingsvormen is gewenst.

• Zodra aanspraak wordt gemaakt op een voordeel moet er een notariële akte zijn.

Samenwerking?

et is een moeilijke materie. Zonder ingrijpen van de . overheid prolongeer je wantoestanden. Niet-verplichte registratie bevordert de fraudemogelijkheden. Een mogelijkheid is ook, iedere burger individueel te registreren totdat het tegendeel is aangetoond door een verklaring van duurzame afliankelijkheid.

In dit alles wordt de ontkerstening zichtbaar, hoorbaar en voelbaar. Dit zal uitlopen op een volledige gelijkstelling tussen huwelijk en andere leeft'ormen of mogelijk zelfs andersom, een achterstelling van het huwelijk. Regelmatig worden gedachten uitgesproken over het afschaffen van het kostwinnersvoordeel en/of het afschaffen van de kinderbijslag vanaf het derde of het vierde kind. Daartegenover wil men juist de kinderopvang volledig aftrekbaar maken.

Hardigheid des harten

Ook voor de Staatkundig Gereformeerde Partij ligt er de vraag: Hoe gaan we hier mee om? Er is sprake van een reële bedreiging van de positie van het huwelijk. Moeten we ten aanzien van dit punt niet, waar dat kan en mag, de handen ineen slaan en zoveel mogelijk gezamenlijk optrekken? De bedreiging van de positie van het huwelijk is het zijns inziens waard.

Discussie

e voorzitter zegt de spreker heel hartelijk dank voor zijn inleiding. Dit uiterst belangrijke onderwerp is een treffende illustratie van wat ter opening is opgemerkt over de ontwikkelingen in de eindtijd. Hij stelt vervolgens de aanwezigen in de gelegenheid de inleider te bevragen.

Daarop ontstaat een levendige en boeiende discussie waarin naar voren komt dat de gemeenten hier volop mee te maken hebben. Als voorbeelden daarvan worden genoemd: de garantieaanvraag voor woningen, de woningtoewijzing, het aannemen van personeel, de IZA-regelingen, enzovoorts. Vanuit de Tweede Kamerfractie wordt opgemerkt dat de ogen steeds meer open gaan voor het misbruik. Theoretisch zijn er meer dan twintig(!) verschillende samenlevingsvormen. Vandaar dat de voorkeur van het kabinet steeds meer uitgaat naar het omkeren van de bewijslast.

Daarnaast mogen we er niet blind voor zijn dat ook 'onder ons' het kostwinnersbeginsel onder druk komt te staan door een toenemend aantal twee-verdieners, een groeiende behoefte aan deeltijdbanen en herintredende vrouwen.

Een heel belangrijke vraag hierbij is ook in hoeverre de overheid ook datgene wat principieel verwerpelijk is, heeft te regelen. Men is het er over eens dat daaraan geen legitieme plaats gegeven mag worden. Het is alleen 'vanwege de hardigheid des harten'.

Als misbruik wordt vertaald in wetgeving, is dat dan erkenning? Waar de grenzen liggen is niet altijd eenvoudig aan te geven.

Op de vraag wanneer wetgeving op dit terrein aan de orde komt, wordt geantwoord dat deze wetgeving momenteel nog in geen velden of wegen is te bekennen. Maar als ze er is, wat dan? Dan zal er ook voor ambtenaren van de burgerlijke stand geen mogelijkheid meer zijn om het 'sluiten' van andere samenlevingsvormen te weigeren. Voor sommigen is het duidelijk dat we dan moeten bedanken als ambtenaar van de burgerlijke stand, terwijl een ander zich afvraagt of we dan onze 'eigen' mensen niet in de kou laten staan.

De conclusie is wel dat de gevaren die ons bedreigen alleen maar groter worden. Ter illustratie daarvan wordt nog genoemd dat in de 1990-maatre- gel het behoud \'an gezinsinkomen door middel \'an een toeslag geregeld is tot de kinderen de leeftijd \an 12 jaar hebben bereikt. Nu worden al geluiden \'ernomen dat men die leeftijd wil verlagen tot 4 jaar!

Als laatste discussiepunt komt nog naar ^'oren dat de inleider enerzijds gewezen heeft op dexraagtekens die door sommigen werden gezet bij het confessioneel gehalte Aan het (IPV en dat hij anderzijds opriep tot samen- .spreking met deze partij (ner deze zaken.

Als reactie daarop wordt o.a. opge­ merkt dat de nota 'Zo zijn wc niet getrouwd' ook in (iPV-kring bepaald niet door een ieder enthousiast is onnangen. Op onderdelen zal er ook zeker sprake zijn van bijstelling.

Meerdere aanwezigen onderstrepen het belang \'an het innemen van één standpunt in dezen door SCiP, (jPV en RPE

Conclusie en Sluiting

esloten wordt eerst kennis te nemen \'an ons 'eigen' commentaar om vervolgens aan de hand daarvan de zin van samenspreken met anderen te bepalen. •W'aarbij dan uiteraard ook het definitie\'e standpunt van het GPV bekend zal moeten zijn.

De voorzitter bedankt alle aanwezigen voor hun inbreng in deze als zeer zinvol ervaren discussie. Op zijn verzoek eindigt de heer Van der "Waal met gebed, waarna de vergadering wordt gesloten.

DN

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen