OOST, WEST, THUIS BEST

"De traditionele dagindeling uit de ti o' van het gezin met één kostwinner zit ons danig in de weg, zodat er veel meer keuzemogelijkheden cpdoemen. Hoe moet je het leven organiseren van twee partners met twee kinderen, twee carrières, twee rr.aol twee steeds oudere ouders, twee huisdieren, één balletles en één pianoles, twee sportclubs, één avondcursus, één voor-leesochtend er twee zwemlessen per week? " Deze vraag stelde minister Melkert van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, toen hij de commissie-Dagindeling op 4 november 1996 installeerde. De commissie kreeg én nam ruimschoots de tijd om deze vraag te beantwoorden. Het vorige week verschenen eindrapport is even eenzijdig als emancipatoir.

CARRIÈRE

Werken en zorgen is in onze samenleving een dilemma. Kinderen mcgen immers niet ten koste gaan van de eigen carrièreperspectieven. De behoefte om de eigen economische onafhankelijkheid te markeren gepaard met de drang tot zelfontplooiing, moet coöte que coOte veren.gd worden met het grootbrengen yQ" het kind. Een dergelijke houd "9 getuigt van een egocentrische le.ensvisie, waaraan ook tien comn"'sies-Dagindeling niets vermogen te /eranderen.

IK duid het rapport van de commissie-Dagindeling als eenzijdig. Dat is het in meer don één opzicht. In de eerste plaats in de relatie ouderskind. Wie het rapport leest kan moor één conclusie trekken; het krijgen van kinderen moet worden ingepast in de werkzaamheden van beide ouders. Het grootbrengen van het kind wordt op deze wijze ondergeschikt gesteld aan de kennelijk primaire behoefte van ouders: werk.

Hoewel het werk van de commissie erop gericht was om een subtiele balans te vinden tussen de zorgtaken en de werktaken van ouders, is het zorgelement bij voorbaat veroordeeld onder te sneeuwen door het veronderstelde recht van arbeidsparticipatie door beide ouders.

De tweede reden waarom het rapport eenzijdig is, is de volgende. Het rapport stelt het denkbeeldige gezin van werkende ouders en te verzorgen kind volledig centraal. Vanuit dat gezichtspunt worden allerlei "misstanden" in de huidige samenleving geconstateerd. Openingstijden van dagelijks benodigde voorzieningen sluiten niet aan bij de overvolle agenda's van de ouders. Het logische gevolg van deze stellingname is dat aanpassingen van derden nodig zijn om het bewuste gezin te kunnen laten functioneren. Een willekeurige greep uit de voorstellen: openingstijden moeten worden verlengd, scholen moeten naast onderwijsinstituut ook opvanginstelling worden, het wettelijk recht op deeltijdwerk, verbreding van fiscale voorzieningen ten behoeve van kinderopvang en een nieuwe Stimuleringmaatregel Dagindeling.

OUDERTAKEN

Deze voorstellen gaan evenwel totaal voorbij aan de bredere verbanden waarvan ieder gezin -traditioneel of modern- deel uitmaakt. Langere openingstijden vergen inzet van mensen, die ook tijd en aandacht willen besteden aan hun gezin. In het voorstel om scholen verantwoordelijk te maken voor opvang voor en tussen de lessen worden primaire oudertaken afgeschoven op derden, van wie in redelijkheid niet gevraagd kan worden een totaal-zorgconcept te bieden. Het wettelijke recht op deeltijdwerk, dat in de voorstellen van de commissie ook impliceert een recht op vermeerdering (sic!) van het aantal arbeidsuren, doet ten onrechte een groot beroep op de flexibiliteit en aanpassingsgezindheid van de werkgever. Kortom, Jan en alleman is in de weer om het gezin-nieuwe-stijl draaiende te houden.

ik noemde het rapport van de commissie-Dagindeling ook emancipatoir. Het is vandaag de dag not-done om te stellen, dat man en vrouw onderscheiden taken kunnen worden toegekend. Dat is het ultieme gevolg van de luidkeels aangeprezen gelijkheid van man en vrouw. Gelijkvi/aarcligheid van man en vrouw, die de SGP hoog in het vaandel heeft, is echter iets geheel anders. Binnen de notie van gelijkwaardigheid kan zonder emotionele discussie over vermeende onrechten, die óf man óf vrouw worden aangedaan, worden gekomen tot een alleszins rechtvaardige, en dus verdedigbare taakverdeling. Daarvoor staat de SGP een heel concreet model voor ogen: het zogenaamde gezinsmodel.

BELANG VAN HET KIND

in het door de SGP bepleite gezinsmodel wordt het belang van het kind centraal gesteld. Terwille van het kind moet de beschikbaarheid van de ouders permanent gegarandeerd zijn. De emotionele ouderkind-relatie laat zich niet wringen in een tijdschema, waarin slechts 's morgens en 's avonds een uurtje de gelegenheid bestaat om aandacht aan elkaar te schenken. Aan de spontane behoefte van het kind om te kunnen "terugvallen" op één van de ouders, moet voldaan kunnen worden. In plaats van het stimuleren-tot-vervelens toe van het tweeverdienerschap, pleit de SGP voor het toelaten van één baan per gezin. Dit mes snijdt naar twee kanten.

Enerzijds wordt voor het gezin een inkomen gegenereerd en blijft er tijd over voor de zorgtaak. Anderzijds krijgen gezinnen, waar geen van de ouders werkt, gelegenheid om een plaats op de arbeidsmarkt te veroveren.

De ƒ 400 min. die minister Melkert graag wil vrijmaken om de plannen van de commissie-Dagindeling tot uitvoering te brengen, kunnen in dat kader worden ingezet om langdurig werklozen om en bij te scholen. De commissie bepleit kortom een basisvoorziening voor de opvang van kinderen tussen O en 16 jaar. Die basisvoorziening wil de SGP ook, maar dan wel op de plaats waar zij hoort: thuis. Aloude waarheden kunnen soms verrassend actueel zijn: oost, west, thuis best!

mr. J.W. van der Ham

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen