Geloof versus (on)geloof

Twee weken terug kregen de christelijke politieke partijen de > vind van voren. De fractievoorzitters van WD en D66 openden onverhoeds de aanval, ook op de SGP. Met een verwijzing naar de debatten over het 'homohuwelijk' en de euthanasie, klonk het vervs^ijt van onverdraagzaamheid en intolerantie. Dat is nogal v\^at, zeker in een tijd waarin verdraagzaamheid en tolerantie verheven zijn tot de nieuwe staatsgodsdienst. Wat zit hier achter?

Wat zit Dijkstal dwars? En waar ergert De Graa\ zich toch aan? Want dat de liberale heren ergens geraakt zijn, blijkt overduidelijk uit de venijnige uitvallen die ze veertien dagen geleden deden op de christelijke politieke partijen. Op hoge toon kregen CDA, Christen Unie en SGP te horen dat onverdraagzaam en intolerant te zijn. Harde woorden in de paarse polder!

RESPECT

Afgaande op de teksten die de (neo)liberale afgevaardigden uitspraken, gaat het hun om een gebrek aan respect. Dat duiden ze als onverdraagzaamheid. Ze verdenken de SGP (en de andere genoemde partijen) ervan dat we geen respect heb voor hun opvattingen. En wat ze misschien nog wel het meest steekt, is - naar de woorden van Dijkstal- dat de christelijke partijen ervan uitgaan dat de ethiek alleen bij hen in goede handen is, dot christenen pretenderen als enigen recht van spreken te hebben in zaken van goed en kwaad. Dat leidt hij af uit de beladen debatten over het 'homohuwelijk' en de euthanasiewet.

Het is geen nieuwe discussie. In 1986 veroorzaakte de toenmalige fractievoorzitter van de PvdA, Den Uyl, veel commotie door rond Posen een soortgelijk offensief te openen op 'de christenen'. In een geruchtmakend interview voor de IKONradio schoot de sociaal-democraat met scherp toen hij opmerkte dat christenen zich beter voelen dan niet-christenen. Den Uyl bespeurde die 'arrogantie' in vrijwel alle geloofsuitingen, vrijzinnig en orthodox. Het zich tot de betere helft van de samenleving rekenen, het aanmatigende van het christendom, dat ergerde de ex-gereformeerde PvdA'er mateloos.

OOTMOEDIGHEID

Diezelfde ergernis is nu te bespeuren bij Dijkstal en De Graaf. Tijdens het debat over het 'homohuwelijk' kwam dat er ook een beetje uit toen Dittrich (D66) 'onze' Van der Staoij

voor de voeten wierp neer te kijken op anderen. Terecht pareerde hij deze aanval toen met de opmerking dat Dittrich standpunten verwarde met personen. "Wij willen onze eigen overtuiging helder blijven vertolken zonder daarmee in persoon op wie dan ook neer te zien. Daar hebben wij geen enkele behoefte aan en geen enkele reden voor." In dit verband kan nog verwezen wor­

den naar het vaak geciteerde Bi! elwoord: "... door ootmoedigheic achte de een de ander uitnemenj3r dan zichzelf" (Filippensen 2: 3). Beter is het niet te zeggen. Er is geen enkele sprake van dat SGP'ers zichzelf als mens verheffen bovede ander. Vanuit die houding he-^ - ben wij ook respect voor en zijn ..e, als het goed is tenminste, begaat met ieder medemens. Dot is een .1uit bijbelse notie waar we ook v^ •• de volle honderd procent aan vc dienen te houden.

Maar dit is natuurlijk niet het hél-verhaal. Er moet namelijk uitdrui< - 3- lijk onderscheid worden gemaak tussen personen en opvattingen. : T dan willen en moeten we ook ee- : ik zijn. Gaat het om opvattingen ov •• de inrichting van de somenlevinp dan gaan we uit van de van de 'meerwaarde' van het christendc ', van de universele betekenis van 3 christelijke normen en waarden af heeft uit de aard der zaak alles * maken met het uitgangspunt var waaruit SGP'ers politiek bedrijv Dat is de Bijbel, Gods Woord. Daarin staat wat goed en waf sii, : ht is. Niet als een wetboek of naslagwerk, maar als leefregel en weg vijzer voor ieder mens persoonlijk, on voor de samenleving als geheel De Bijbel zelf zegt het zo mooi zo: "Vreest God, houdt Zijn gebode\ want dat betaamt alle mensen", rediker 12: 13).

HARTGRONDIG BESTREDEN

Vanuit deze vaste overtuiging ei aan de hand van deze leidraad proberen we als SGP'ers ons wc^k te doen, overal waar we gestel J zijn. We ontkomen er dan ook nief aan om oordelen te vellen over //etten en besluiten die ons worden voorgelegd. En don moeten we constateren dat er in Den Haag in l''et afgelopen jaar scherpe en vernefigende oordelen uitgesproken zi|n moeten worden. De meest pregnante voorbeelden zijn al genoemd, het 'homohuwelijk' en de euthanasiewet. 3ie zijn door de SGP-fracties in de £; aten-Generaal hartgrondig bestreden, omdat we er om bijbelse redenen én op grond van overwegingen ontleend aan niet-principiële mot'even, diep van overtuigd zijn dat deze wetten slecht zijn. Daarom kunnen we - spijtig en verdrietig genoeg- voor deze paarse produkten zelfs geen respect opbrengen, omdat in dat begrip respect altijd nog iets zit van waardering. Dat hebben we niet, en dat willen we niet veinzen ook.

Is de SGP daarom onverdraagzaam, of intolerant? Dijkstal zegt het, en De Graaf zegt het hem na. Eerlijk gezegd: tot op bepaalde hoogte hebben de heren gelijk. Tot op bepaalde hoogte! Laten we, om dit puni iets uit te werken, de zaak eens omdraaien. Niet te ontkennen valt dat in de paarse polder veel ideologische scheidslijnen zijn vervaagd, maar dat wil allerminst zeggen dat de VVD en D66 beginselloze bleekneusies zijn. Ook Dijkstal en De Groaf bedrijven politiek vanuit beginselen - liberale beginselen, woarjit zij ideeën en gedachten ofleicien over de inrichting van de Nederlandse samenleving. Dat daar, net ais bij de SGP, een levensovertuiging aan ten grondslag ligt, zullen ook zij niet kunnen en willen ontkennen. Ook zij hebben opvattingen over goed en kwaad, ontleend aan hun eigen (liberale) mens- en wereldbeeld.

FRONTALE BOTSING

Wat het afgelopen jaar in politiek Den Haag zichtbaar was en in toe­ nemende mate zichtbaar wordt, is de frontale botsing van die beginselen. Als we die proberen te herleiden tot de kern, dan staan in Nederland anno Domini 2001 diametraal tegenover elkaar degenen die uitgaan van Gods soevereiniteit en degenen die de mens tot norm van goed en kwaad verheffen. Die twee uitgangspunten sluiten elkaar uit, en zijn dus onverzoenlijk. Het is het een of het ander. Zoals al betoogd is dit geen breuk die nu voor het eerst aanstoot geeft. Wel is het een feit dat die oude tegenstelling zich onder dit (tweede) paarse kabinet enorm heeft toegespitst. De wetsvoorstellen die zijn genoemd - er zijn er meer te noemen- hebben die kloof schrikbarend zichtbaar gemaakt.

Waar loopt dit op uit? Uit de opmerkingen van Dijkstal en De Graaf blijkt dat de pijn diep zit. Erg diep. En dat is begrijpelijk. Net als bij SGP'ers raken de huidige gedachtewisselingen en tegenstellingen de kern van hun geloof - ook al noemen ze dat anders. Treffend was in dit verband het commentaar in de liberale krant bij uitstek, NRC-Handelsblad van 10 mei jongstleden, over imams en homo's. Na gepredikt te hebben dat op dit punt de leer van moslims en christenen discriminatoir is, en dus verwerpelijk, en dus bestreden dient te worden, eindigde de commentator letterlijk met een overtuigd en stellig: "Amen." fHier werd waarlijk een geloof beleden, een modern, seculier geloof.

HUMANITEITSKERK

Dit jaar is het exact 200 jaar geleden dat de grondlegger van de christelijke politiek in Nederland werd geboren, mr. Guillaume Groen van Prinsterer. Als geen ander in onze staatkundige geschiedenis had hij de gave de onderliggende lagen bloot te leggen van de discussies en gebeurtenissen van zijn dagen. Hij onderkende de diepere beginselen en trok van daaruit lijnen naar de toekomst. Groen ontmaskerde op die manier degenen die zich voordeden als neutraal, verdraagzaam en tolerant.

Groen onderscheidde uiteindelijk een allesbeheersende tegenstelling, die tussen christelijk geloof en ongeloof, lees: ander geloof. Zijn centrale stelling was: als de wortels van de christelijke samenleving worden doorgesneden, komt er ruimte voor een andere officiële religie - de godsdienst van de humaniteitskerk. Ook die kerk duldt, als het er op aan komt vroeger of later, geen andere leer naast zich dan de eigen leer.

Tekenen de contouren van deze nieuwe staatsgodsdienst zich af? Uit wat tot nu toe is betoogd, laat zich al wat van het antwoord afleiden. Ja dus. Een teken aan de wand zijn de discussies die er al zijn geweest over de positie van degenen die niet mee willen werken aan handelingen die zij in strijd achten met hun christelijke levensovertuiging. Plaatselijk is hier en daar al duidelijk gesteld dat wie niet mee wil werken aan een 'homohuwelijk', daartoe gedwongen moet worden. Zo niet, dan moeten betrokkenen maar ontslag nemen, of desnoods krijgen. Een ander verontrustend signaal komt uit de gezondheidszorg, waar zij die gewetensbezwaren hebben tegen abortus en euthanasie, soms 'bij de poort' worden weggeselecteerd. Wat je ook van deze opstelling vindt, niet te ontkennen is dat dit de uiterste consequentie kan zijn en is van de strikt doorgereneerde leer van de humaniteitskerk waar liberalen a la Dijkstal en De Graaf lidmaat van zijn. Ziehier de intolerantie van de toleranten.

Menno de Bruyne

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen