Studiecentrum · Zicht op koers

Nu de Tweede Kamerverkiezingen achter de rug zijn en de uitslagen op verschillende wijzen worden verwerkt, is het zinvol om de feiten eens op een rijtje te zetten. Wat is er precies gebeurd en waarom heeft zich een en ander zo kunnen voltrekken. Dat is voor elke politieke partij van groot belang. Wie wil weten waar de reis heen is, dient zicht op de af te leggen koers te hebben.

De redactie van Zicht heeft de gewoonte na de verkiezingen de uitslagen te analyseren. In het juni-nummer van Zicht gebeurt dat weer. Er zijn bijdragen van o.a. dn C.S.L. Janse, dr. B.J. Spruyt, mr C.G. van der Staaij en drs.J.W.van Berkum. Graag wil ik op deze plaats de aandacht vragen voor een passage (met aangepaste tabelnummering) uit de bijdrage van drs.J.W.van Berkum over de uitslag per provincie.Wellicht kan dit met het oog op de aanstaande verkiezingen voor de Provinciale Staten van belang zijn.

De uitslag per provincie

In tabel I wordt van de Tweede Kamerverkiezingen van de laatste jaren het aantal SGP-stemmers per provincie weergegeven

Het valt op dat in tabel I wat betreft de provincies: Friesland, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Limburg het aantal stemmen in 2002 nog onder het niveau van 1989 zit. Hoewel in alle provincies bij de verkiezingen van 2002 sprake is van stemmenwinst ten opzichte van 1998, blijft het toch de vraag hoe het komt dat in de genoemde provincies nog een achterstand is ten opzichte van eind jaren '80. Met name de provincie Zuid-Holland verdient in dit verband bijzondere aandacht, omdat het stemmenaantal in deze provincie nog steeds ongeveer 5000 stemmen onder het niveau van de jaren '80 zit.

Verlies en winstplaatsen per provincie

Hieronder wordt verder ingegaan op de vergelijking van de uitslag in 2002 ten opzichte van 1998. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2002 kon in 496 plaatsen gestemd worden. In 120 plaatsen boekte de SGP verlies, in 21 plaatsen bleef het stemmenaantal constant en in 355 plaatsen behaalde de SGP winst. In de tabel 2 wordt het aantal verlies- en winstplaatsen uitgesplitst per provincie.

Uit tabel 2 blijkt dat in de provincies Groningen, Drenthe en Flevoland in geen enkele plaats verlies is geboekt. In Zuiden Noord-Holland daarentegen is in meer dan een derde van het aantal plaatsen verlies geleden.

Stemmenmutatie per provincie

Het is niet alleen van belang te weten in hoeveel plaatsen respectievelijk winst of verlies is genoteerd, maar ook hoe groot de omvang van de winst en het verlies is. Daartoe wordt in tabel 3 per provincie aangegeven hoe groot het verlies en de winst is en hoe groot het verlies- en winstsaldo is. In de laatste kolom wordt het procentuele winstsaldo weergegeven ten opzichte van de vorige Tweede Kamerverkiezingen in 1998.

Uit tabel 3 blijkt dat de SGP 2.213 stemmen heeft verloren, maar daartegenover 12.279 stemmen heeft gewonnen. Per saldo is dus een stemmenwinst van 10.066 stemmen te noteren.

De SGP heeft in elke provincie per saldo stemmenwinst geboekt. Procentueel was de stemmenwinst in Groningen, Limburg en Drenthe het grootst. Provincies met de meeste absolute stemmenwinst waren: Flevoland, Overijssel en Zeeland. De winst in Groningen, Drenthe en een deel van Overijssel kan verklaard worden door het feit dat verontrustte GPV-ers op de SGP hebben gestemd. In tabel I is te zien dat in deze provincies het stemmenaantal stabiel was, maar nu fors is gestegen. Bijna 70% van het stemmenverlies is geleden in de provincie Zuid-Holland (1542 van de 2213 stemmen). En per saldo is er in deze provincie zowel procentueel als absoluut nauwelijks stemmenwinst.

Er is meer

Naast de uitslag per provincie is ook nagegaan wat de uitslag per plaats was, wat de winst- en verliesplaatsen zijn.Wie deze gegevens vergelijkt met het artikel van Van Berkum in hetzelfde juni-nummer van Zicht over de vergelijking tussen de uitslagen voor de Gemeenteraadsverkiezingen, komt tot de conclusie dat alle hens aan denk nodig blijft. De redactie van Zicht heeft met de publicatie van het themanummer een bijdrage aan de evaluatie willen leveren.

drs.J. Mulder, directeur

P.S.iVraag een proefnummer van Zicht aan en neem kennis van de analyses van de uitslagen van de recente verkiezingen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen