Jongeren · Onze school heeft een sponsor

sponsoring is in! Of het nu gaat om een politieke partij, een ziekenhuis of een onderwijsinstelling, de contacten tussen de publieke en private sector worden steeds inniger en resulteren in het aangaan van wederzijdse verplichtingen. In dit artikel willen we het fenomeen 'sponsoring' binnen het onderwijs eens van dichterbij bekijken.

Wat is sponsoring?

Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die worden verstrekt door een partij uit de private sector waarvoor een tegenprestatie wordt verlangd. Concreet kan dit neerkomen op gesponsorde lesmaterialen (zoals lesboekjes, video's, folders en posters) die door bedrijven en organisaties worden aangeboden. Daarnaast kunnen activiteiten gesponsord worden.Andere scholen zijn in staat via sponsoring een extra lokaal te laten bouwen, apparatuur aan te schaffen of een deel van de exploitatie te bekostigen. Het is in dit verband goed een duidelijk onderscheid aan te brengen tussen sponsoring en donatie. Bij sponsoring wordt een tegenprestatie verwacht, terwijl bij donaties giften worden ontvangen waar scholen niets voor terug hoeven te doen.

Waarom wordt er gesponsord?

Een sponsorcontract is vanzelfsprekend voor twee partijen interessant. De publieke sector kan ook (menen) gedwongen (te) worden, een sponsor te zoeken. Zo zag de Nijmeegse basisschool De Akker zich genoodzaakt een gesponsorde leraar op te zoeken omdat er geen geld was voor een nieuw personeelslid. Een ander voorbeeld, dichter bij huis, zijn de vele scholen die de papierkosten voor hun schoolkrant betalen uit de advertentiegelden. Mooi meegenomen! Ook de private sector heeft interesse. Naast imagoverbetering en vergroting van de naamsbekendheid door middel van advertenties, billboards en folders wordt binnen de marketingwereld steeds meer belang gehecht aan relatiemarketing. B. Noteboom, directeur van de onder ons bekende Broekhuis Holding, gaf in het Reformatorisch Dagblad aan dat zijn dealers meer hebben aan 'relatiemarketing op plaatselijk niveau' dan aan bijvoorbeeld sportsponsoring.Aan deze en andere vormen van reclame (op plaatselijk niveau) kan de publieke sector bij uitstek haar steentje bijdragen.

Convenant

Enkele jaren geleden mondden de zorgen van de Tweede Kamer en diverse onderwijsorganisaties over het fenomeen sponsoring uit in een convenant. Het doel is dat scholen op een verantwoorde en zorgvuldige manier met sponsoring omgaan. De convenantpartners - waaronder de onder ons bekende VGS - spannen zich ervoor in dat scholen die worden gesponsord en bedrijven die sponsoren de uitgangspunten van het convenant hanteren. Een van de belangrijkste uitgangspunten is dat de sponsoring in overeenstemming moet zijn met de pedagogische en onderwijskundige taak en doelstelling van de school en dat de overheid verantwoordelijk is en blijft voor de financiering van het primaire proces binnen het onderwijs. Daarnaast mag de onafhankelijkheid van het onderwijs niet in gevaar worden gebracht. Een vierde uitgangspunt is dat sponsoring nooit de continuïteit van het onderwijs mag bedreigen.

Het onderzoeksbureau Regioplan heeft de werking van het in 1997 opgestelde convenant onderzocht. Uit het rapport blijkt dat scholen die zich laten sponsoren zich zelden iets aantrekken van de gedragsregels die de overheid samen met de schoolbesturen heeft opgesteld. Zo noemt eenderde van het aantal onderzochte basisscholen het geld of het lesmateriaal van de sponsor (zoals computers en boeken) belangrijk tot zeer belangrijk (lees onmisbaar) voor de lessen.

Knelpunten

Terecht wordt zowel door de minister als door de Onderwijsraad opgemerkt dat de overheid verantwoordelijk is en blijft voor de financiering van hoogwaardig, doelmatig en toegankelijk onderwijs. Goed onderwijs is een publiek belang. De vraag of de overheid er in alle gevallen in slaagt, is in het kader van het voorbeeld van De Akker, een vraag die we hier onbeantwoord laten. Het is niet ondenkbeeldig dat een sponsor invloed claimt op het schoolbeleid en curriculum, hetgeen ingaat tegen de Haagse regelgeving. Het gezegde: 'De betaler bepaalt' zal waarschijnlijk ook toe te passen zijn op de sponsor.

Een ander knelpunt waar we tegenaan lopen is dat sponsoring de verschillen tussen scholen groter kan maken. Een schoolbestuur of directie met een neus voor sponsors kan met de extra sponsorinkomsten meer bieden aan haar leerlingen. Dat de school ook tegenprestaties moet leveren richting de sponsor zal de doorsnee ouder koud laten. Een speeltoestel, computer en excursie is toch veel interessanter dan een billbord of gastles. Dat neem je 'op de koop toe'.

Een derde knelpunt dat niet onbesproken mag blijven, heeft te maken met de mate van inbreuk die een sponsor binnen de school heeft en de gevolgen die dit heeft voor iedere betrokkene. Zo is het voor leerlingen van Helicon Opleidingen in Nijmegen, die een rekening hebben bij een 'verkeerde bank' (bijvoorbeeld de Postbank), niet mogelijk met gebruik van de chipknip een broodje uit de kantine te halen. De school verstrekt wel inschrijfformulieren voor één van de andere banken. Wat deze bank als tegenprestatie levert voor het uitdelen van de formulieren, is niet bekend. Misschien vullen ze de etenswaren in de kantine.

Standpuntbepaling

Resumerend kunnen we opmerken dat aan sponsoring van de publieke sector in het algemeen en het onderwijsveld in het bijzonder haken en ogen kleven. Dit onderstreept de noodzaak van een overheid die toeziet op handhaving van de afspraken, duidelijke randvoorwaarden stelt en zorgt voor voldoende financiële middelen.

Toch mag dit ons er niet van weerhouden de mogelijkheden die het convenant ons biedt, te benutten. Zonder zich afhankelijk te maken van derden, kan de school - in aanvulling op de publieke bekostiging - haar leerlingen nuttige en aantrekkelijke 'extraatjes' aanbieden die de autonomie van de school en het welzijn van de leerlingen niet in gevaar hoeft te brengen.Transparantie in het schoolplan en de schoolgids kan veel onduidelijkheid voorkomen.Verschillen tussen scholen zullen ongetwijfeld groter worden. Deze wetenschap moet iedere school prikkelen al het goede voor de leerlingen te zoeken. Als de private sector hieraan een (kleine) bijdrage kan leveren, lijkt sponsoring me legitiem.

Dick Both, voorzitter sectie Politiek SGPjongeren

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen