Tweede Kamer · Geschonden vertrouwen

Het Koninklijk Huis is de laatste tijd geregeld in het nieuws. En meestal is dat geen goed nieuws. Zo ook de afgelopen weken, toen er commotie ontstond over de verloofde van de tweede zoon van koningin Beatrix. De vuile was uit het verleden van Mabel Wisse Smit werd met grote gretigheid buiten gehangen. En niet ontkend kan worden dat het beeld dat uit alle publicaties oprees weinig verheffend was.Toen bovendien bleek dat het paar tegenover minister-president Balkenende en koningin Beatrix onvolledig en onjuist was geweest, hakte de premier de knoop door: de regering zou ervan af zien een toestemmingswet voor hun huwelijk in te dienen. Daarmee is prins Johan Friso, als hij zijn trouwplannen doorzet, erfopvolger-af.

Beschaamd

Het spreekt vanzelf dat deze kwestie ook in de Tweede Kamer werd besprol< en. Namens de SGP voerde fractievoorzitter ir. Van der Vlies het woord. Hieronder zijn (nagenoeg) complete bijdrage aan het'Mabeldebat'.Van der Vlies: "Mijnheer de Voorzitter! 'Er zijn momenten in het nationale leven waarop een volk, en ook de volksvertegenwoordiging, beschaamd staat.' Die woorden van oud-GPV-collega Pieter Jongeling, schoten mij te binnen toen ik alle gebeurtenissen en stukken van de afgelopen weken en dagen nog eens op me in liet werken. Beschaamd staan, dat geldt voor alle betrokkenen bij deze kwestie, van hoog tot laag, en los van de vraag naar schuld en onschuld.

Beschaamd voorzitter, omdat het Nederlandse Koninklijk Huis nu in binnen- en buitenland over de tong gaat. En dat terwijl de SGP het Huis van Oranje nu juist zo graag hoog wil houden. Beschaamd ook, omdat het in deze kwestie gaat over hele tere zaken. Dingen ook die het daglicht niet konden en kunnen verdragen en waar je maar liever over zou zwijgen. Des te wranger is het dat uitgerekend die zaken nu zo pijnlijk op straat liggen. Laten we daarom bij de taak die we als volksvertegenwoordiging moeten en ook zullen verrichten, niet vergeten dat er achter de schermen sprake is van een menselijk drama. Dat mag ons echter niet weerhouden van een eerlijk en rechtvaardig oordeel over de feiten zoals die nu bekend zijn.

De SGP-fractie heeft direct na de bekendmaking van het besluit van de regering geen Toestemmingswet te zullen indienen, verklaard dat dit besluit in de gegeven omstandigheden wijs en verstandig was. Het geschonden vertrouwen, gevolg van het onjuist en onvolledig informeren van het staatshoofd en de minister-president, is het punt waar het op knapte. Een prin­cipieel punt, zei de premier.Terecht. Een vertrouwensbasis is voor ieder contact en elke relatie wezenlijk. Dat geldt nog eens temeer het functioneren van de hoogste staatsinstellingen, en nog eens extra een zo kwetsbaar instituut als de monarchie.

Bitter en noodzakelijk

Dit wordt nu ook beseft door prins Johan Friso en zijn verloofde. Zij hebben daar inmiddels de even bittere als noodzakelijke consequenties aan verbonden. Er komt geen Toestemmingswet. Daarmee is constitutioneel gezien de angel uit de affaire. Dat is in de eerste plaats de verdienste van de minister-president. Er zijn wel stemmen die naar aanleiding van deze affaire zeggen dat opnieuw bewezen is hoe onhoudbaar dit stelsel is.Voorzitter, het is net omgekeerd! Deze uitkomst bewijst maar weer eens de (veer)kracht van onze constitutionele monarchie. En, voorzitter, deze opmerking biedt mij de gelegenheid om ook collega Marijnissen een schouderklopje te geven. Dat hij ruiterlijk en onomwonden lof uitspreekt voor de minister-president, toont aan dat iemand die in hart en nieren republikein is ook wel degelijk royaal kan zijn.

Bij eerdere gelegenheden heeft de SGP-fractie al eens naar voren gebracht dat de verloving van een lid van het Koninklijk Huis of van een erfopvolger meer aandacht verdient dan men gewoonlijk geeft. Onze stelling daarbij was en is: wordt de verloving (en daaraan gekoppeld de mededeling dat er een Toestemmingswet zal worden ingediend) bekendgemaakt, dan moet het voor de regering reeds helder zijn dat er ook echt geen beletselen meer zijn om betrokkene toe te laten treden tot de kring van de koninklijke familie. Is dat niet het geval, en komt er tussen de verloving en het huwelijk alsnog een kink in de kabel, dan is dat extra pijnlijk voor alle betrokkenen, en schadelijk voor de monarchie. Je moet er niet aan denken dat zoiets zou gebeuren na behandeling en aanvaarding van een Toestemmingswet."

Antecedentenonderzoek

Hierna ging Van der Vlies in op de vraag of de regering, de minister-president in het bijzonder, al datgene heeft gedaan wat van haar verwacht mocht worden in het licht van de ten tijde van de verloving bekende gegevens en gelet ook op de beperkte wettelijke mogelijkheden van de AIVD en andere instanties. Was de tijd ook niet wat al te zeer aan de krappe kant? En moet de les niet zijn dat er de volgende keer meer tijd moet worden uitgetrokken voor een antecedentenonderzoek? De vraag stellen is haar beantwoorden!

Van der Vlies eindigde zijn betoog met een citaat van ds. H.G.Abma. Die sprak bij het Lockheed-debat in 1976 over het begrip spijt: "Spijt ontstaat zeer dikwijls wanneer wij met de gevolgen van het kwaad worden geconfronteerd. Bovenal

moge de droefheid over het kwaad als kwaad los van de gevolgen haar bekroning vinden in een hartgrondig berouw. Dat beseffen is de binnenzijde van de oprechte spijt.Wij zeggen dit niet in hooghartigheid, allerminst, maar in het besef dat ook vandaag geldt

de eis van Christus dat wie zonder zonde is, de eerste steen moet werpen." Einde citaat. Ik verbind daaraan namens de SGP-fractie uit de grond van mijn hart de wens en bede dat koningin Beatrix tot haar bemoediging in deze dagen zal mogen ervaren dat haar koningschap en haar leven, én dat van haar gehele familie, staat onder het regiment van de Koning der Koningen."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen