Doelwit · Besteding fractievergoeding

op veler verzoek willen wij ; 'n Doelwit deze keer aandacht schenken aan de besteding van de vergoeding voor fractieondersteuning. Op veler verzoek ja, want van veel raadsfracties begrepen we dat zij het moeilijk vinden om een goede besteding te vinden voor deze vergoeding, die voortvloeit uit artikel 33 van de Gemeentewet. Anderzijds zijn er ook fracties die er wél goed weg mee weten.Van hun ervaringen willen we in dit artikel wat voorbeelden geven.'

Vanwaar de fractievergoeding?

Voordat we iets schrijven over die voorbeelden, eerst een stukje theorie. Met de dualisering van het gemeentebestuur is de Gemeentewet dusdanig gewijzigd dat daarin het recht op fractieondersteuning is neergelegd. Artikel 33 van de Gemeentewet luidt: "I. De raad en elk van zijn leden hebben recht op ambtelijke bijstand. 2. De in de raad vertegenwoordigde groeperingen hebben recht op ondersteuning. 3. De raad stelt met betrekking tot de ambtelijke bijstand en de ondersteuning van de in de raad vertegenwoordigde groeperingen een verordening vast." Het gaat in dit Doelwitartikel om de in lid 2 genoemde ondersteuning. De ambtelijke bijstand wordt verleend door de gemeentelijke organisatie en loopt via de raadsgrlffie(r).

Per 7 maart 2003 waren alle gemeenten verplicht om de in lid 3 genoemde verordening vast te stellen. Hoe de fractieondersteuning daarin vormgegeven is, verschilt sterk per gemeente. Sommige gemeenten kenden al een vergoeding aan fracties voor ondersteuning of fractieassistentie en hebben dit gecontinueerd of iets aangepast. Omdat in het dualisme het belang van een sterke gemeenteraad groter geworden is, heeft de Tweede Kamer zich destijds met een ruime meerderheid uitgesproken voor het wettelijk vastleggen van dit recht op ondersteuning zodat alle gemeenten hiervoor een regeling moesten treffen.

De verschillende invulling die gemeenten hieraan hebben gegeven, leiden ertoe dat wat in de ene gemeente valt onder ambtelijke bijstand, in een andere gemeente bekostigd moet worden uit de vergoeding voor fractieondersteuning. Bijvoorbeeld als het gaat om het uitwerken van voorstellen en initiatieven van de fractie. Over het algemeen geldt dat de meer politiek getinte werkzaamheden/activiteiten uit het fractiebudget worden bekostigd evenals activiteiten die gericht zijn op het beter functioneren van de fractie ais geheel. Voor politiekneutrale, vakinhoudelijke of technische zaken moet een beroep worden gedaan op de ambtelijke bij­ stand. Ook de hoogte van het budget en de samenstelling verschillen.Veel gemeenten kennen een vast bedrag per fractie en daar bovenop een variabel deel per fractielid.

Het doel van het fractiebudget is de versterking van de drie hoofdtaken van de raad: de kaderstellende, volksvertegenwoordigende en controlerende rol. Daar kan in principe heel veel onder vallen. Er zijn echter ook beperkingen. Het budget mag niet gebruikt worden voor het voeren van campagne of voor andere partijbelangen. Een tweede voorwaarde is dat het budget niet wordt gebruikt voor controle of contra-expertise. En ten derde is het niet de bedoeling dat het budget wordt besteed voor persoonlijke onkosten van raadsleden, zoals cursussen, congressen en opleidingen, omdat dit via het stelsel van de persoonlijke onkostenvergoeding is geregeld.-^

Maatwerk

Bovenstaande geeft ai aan dat elke gemeente op eigen wijze invulling kan geven aan artikel 33 van de Gemeentewet.Als wij hierna een aantal voorbeelden van een mogelijke besteding van de fractievergoeding geven, is het dus goed mogelijk dat een genoemd voorbeeld in uw gemeente niet van toepassing is omdat het niet binnen de verordening past die uw gemeente hiervoor vastgesteld heeft. In de toelichting op de Ver­ ordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning van uw gemeente kunt u lezen waar de fractievergoeding wél voor gebruikt mag worden. Sommige gemeenten hebben een hele lijst mogelijkheden opgenomen. Uit de toelichting op de verordening van Ridderkerk: bouw en onderhoud website, organiseren bijeenkomsten, spreekuur, e-maildienst of telefoonnummer voor vragen, faciliteiten en communicatie (computers, kantoorinrichting, thuiswerken),

secretariële ondersteuning, onderzoeksondersteuning, inhuren van extern advies, in dienst nemen van een fractieassistent of fractiesecretaris, financiële en facilitaire ondersteuning bij het uitwerken van initiatieven ter invulling van de olksvertegenwoordigende rol, excursies, repre­

sentatiekosten en opleidingskosten voor de hele fractie waarbij het accent ligt op het professionaliseren van het raadswerk in het duale stelsel. Bij twijfel of een activiteit onder de omschrijving valt, kunt u beter overleg plegen met de raadsgriffie(r) of in het presidium.

Algemene ondersteuning

Voor grotere fracties kan het aantrekkelijk zijn externe personen zonder specifieke betrokkenheid bij de praktische politiek aan te trekken voor algemene ondersteuning."Hierbij kan gedacht worden aan administratieve en secretariële ondersteuning, maar ook het verrichten van een case-onderzoek door bijvoorbeeld een aantal studenten", zo meldt de toelichting op de Verordening op de ambtelijke bijstand en de fractieondersteuning van de gemeente Zaanstad. Het gaat dan om het inhuren van menskracht, fractieassistentie.

Website

De voorwaarde dat de fractieondersteuning niet mag worden gebruikt voor campagne of partijbelangen, beperkt de mogelijkheden om iets met het budget te doen inzake publiciteit. Desalniettemin is het niet uitgesloten het budget hiervoor aan te wenden, di- verse gemeenten noemen de mogelijkheid met de fractievergoeding een iiomepage op te zetten en bij te iiouden expliciet in de verordening of de toelichting daarop.Via een website l< an de raadsfractie verantv/oording afleggen aan de burger en met burgers in contact treden en aldus gestalte geven aan de volksvertegenwoordigende rol van de raad.

Contact met bevolking

Het fractiebudget biedt ook mogelijkheden om de volksvertegenwoordigende rol van de raad te versterken door het organiseren van interactieve contacten met de bevolking. Bijvoorbeeld door letterlijk de straat op te gaan en de wijken in te trekken. Denk aan werkbezoeken, spreekuren in de wijk, buurtbijeenkomsten over een bepaald thema. In 2003 bespraken we in Doelwit het onderzoek van de SGP-fractie Veenendaal onder de lokale bevolking over veiligheid. Een enquête onder de inwoners leidde tot het rapport "Trend of incident? Een onderzoek naar de veiligheid in de gemeente Veenendaal".Tijdens een wijkavond werd het rapport, mét concrete aanbevelingen voor het verbeteren van de veiligheid, aan de burgers gepresenteerd en later volgde een raadsdebat. Momenteel is dezelfde fractie bezig met het opzetten van een structuur van SGP-wijkvertegenwoordigers, die door de gehele burgerbevolking benaderd kunnen worden over problemen in de wijk. Een voorbeeld uit Geldermalsen is een door de fractie georganiseerde avond voor alle inwoners over normen en waarden.

Scholing en vorming

Hoewel het fractiebudget niet bedoeld is voor het volgen van individuele cursussen/congressen (omdat deze inhoudelijke individuele vorming via de onkostenvergoeding reeds wordt vergoed), mag het vaak wel gebruikt worden voor scholing en vorming in fractieverband.Wordt dus een congres of cursus door de gehele fractie gevolgd met als doel het functioneren van de fractie te verbeteren, dan past dit wél binnen de fractieondersteuning.^ Er zijn talloze instanties die cursussen en trainingen aanbieden gericht op het functioneren van een fractie. Zie bijvoorbeeld het onderdeel Opleidingen en trainingen onder Projectactiviteiten op de website van de Vernieuwingsimpuls.

Externe deskundigheid

De vergoeding is ook te gebruiken voor het'inhuren' van externe deskundigheid. In Doelwit hebben we u twee keer mee laten lezen met de ervaringen van een studiedag voor de SGP- (steun)fractie opTholen rondom thema's als sport en recreatie en jeugdbeleid. Het is een vruchtbare methode om zich als fractie over lastige thema's als deze eens een dag gezamenlijk te buigen onder leiding van een externe deskundige. Dat kan een SGP-collega uit een andere gemeente zijn die specifieke ervaring heeft met dat thema vanwege zijn studie, beroep of anderszins, maar ook iemand van een bureau. Zo organiseerden de Goudse CU- en SGP-fracties een 'heisessie' over dualisme onder leiding van iemand van het bureau Partners en Pröpper, het bureau dat nauw betrokken is bij de Vernieuwingsimpuls. De SGP/CU-fractie in Sliedrecht was op die manier een dag bezig met een eerste evaluatie van het dualisme onder leiding van een SGP-ervaringsdeskundige van buiten de fractie. Ook van andere fracties vernemen wij positieve geluiden over heisessies en dagdelen 'met de benen op tafel' om eens op een wat informeler manier dan tijdens de gewone fractievergadering én minder gestuurd door de raadsagenda op één thema zich te bezinnen. Dit kan als doel hebben dit thema als fractie zelf op de agenda van de lokale politiek te krijgen (bijvoorbeeld: normen en waarden) of de eigen standpunten op een specifiek beleidsterrein die misschien al jarenlang het­ zelfde luiden, eens kritisch door te lichten (bijvoorbeeld: sport en recreatie). Een ander onderwerp waarvoor geldt dat het goed is er om als fractie in gezamenlijkheid mee bezig te zijn, is communicatie, publiciteit en het omgaan met de media. Dolf Lok, die tijdens de laatste sessie kadercursussen van Voorlichting & Vorming de mediatraining deed, is ook bereid maatwerk voor afzonderlijke fracties te leveren.'' Het voordeel van een communicatie/ mediatraining in fractieverband is dat je in zo'n setting gelijk kunt afstemmen wie op welk terrein het meest geschikt is en hoe taken dus het beste verdeeld kunnen worden (de een is beter in het schrijven van persberichten, de ander in het te woord staan van de lokale pers, etc).

Tot zover de voorbeelden. Wij sluiten af met de mededeling dat Voorlichting & Vorming ook op dit punt een adviserende en uitwisselende rol wil vervullen voor de SGP-bestuurders.Wilt u als fractie iets doen met externe deskundigheid rondom één thema maar weet u niet goed wie u zou kunnen benaderen, of bent u benieuwd hoe het programma van zo'n studiedag er uit zou kunnen zien, dan kunt u te allen tijde met ons contact opnemen.Wederzijds staan wij open voor ideeën van uw kant voor een zinvolle besteding van de fractievergoeding.

Rudi Biemond rbiemond@sgp.nl Tel. 070-302 9073

1. Dit artikel is geschreven met het oog op delokale fracties. Aangezien ook de Provincieweteen artikel kent over ambtelijke bijstand enfractieondersteuning, gaan veel zaken ook of> voor provinciale bestuurders.2. Zie www.vernieuwingsimpuls.nl.Thema's, Fractieondersteuning en "Handreiking ambtelijke ondersteuning voor de duale raad".3. Voorlichting & Vorming SGP organiseert jaarlijks in het voorjaar op verschillende locatiesin het land kadercursussen voor lokale (aspirant) bestuurders. Onze cursussen zijn gericht op scholing en training over onderwerpen die politiek getint zijn zodat het volgenvan de cursus in SCP-verbond een meerwaarde heeft. Deze cursussen kunnen zowelindividueel als in fractieverband gevolgd worden.4. U kunt Dolf Lok benaderen via Torenklok Reformatorisch Bureau voor Media en Communicatie, tel. 033-246 0791, 06-5105 8810 of

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen