Jongeren · Vernieuwingen Voortgezet Onderwijs

Na acht jaar "paars" en een daaraan gerelateerde golf van onderwijsvernieuwingen, verlangde bet onderwijsveld naar rust. Rust vanuit de politiek om vernieuwingen te kunnen doorvoeren, evalueren en te laten beklijven. Rust ook om geloofwaardiger over te komen. Het onderwijs wordt hier en daar "verander-moe". Scepticisme als ontvangstbodem als de zoveelste onderwijsvernieuwing vanuit het ministerie komt, is geen veelbelovende groeibodem. Dit geldt helemaal als blijkt dat de kleur van het kabinet een bron vormt voor onderwijsvernieuwingen die gestoeld zijn op een sterk (ideologisch) gekleurd mensbeeld. De spanwijdte en spankracht van scholen en het personeel lijken soms vergeten. Zeker als de vernieuwingen, soms impliciet, een dwingend karakter dragen. Tenslotte vraagt een duurzame verandering in het onderwijs om een implementatieduur van tenminste vijfjaar.

Klantgericht

Cultuur en tijdgeest veranderen. Zakelijk gezien moet het onderwijs klantgericht hierop bedacht zijn. Uiteraard vanuit de normatieve en waarden-scheppende fundamenten van de school. Een kritische houding in deze wordt, mits ze onderbouwd is, door de inspectie ook geaccepteerd.Inmiddels waait er in het onderwijs een andere wind. Minister Van der Hoeven heeft een streep gezet onder acht jaar paars. Uiteraard is hiermee niet alles teruggedraaid. Dat is ook niet nodig. De in­

steek en het kader zijn echter niet langer paars getint. Dat is een vooruitgang. Een meer werkvloergerichte en pragmatische insteek vanuit het ministerie van onderwijs is welkom. Helemaal als we letten op wat de onderwijsvernieuwingen ons de afgelopen vier jaar gebracht en opgeleverd hebben. Hier zijn de ontwikkelingen in de basisvorming en de Tweede Fase prominente voorbeelden van.

Basisvorming

Het doel van de basisvorming was alle leerlingen in het voortgezet onderwijs een brede basis van kennis en vaardigheden mee te geven. Dit resulteerde in het gegeven dat de leerlingen tenminste 15 vakken kregen. Deze brede opleiding moest een goede en complete basis en start garanderen voor het vervolg van de schoolloopbaan. In de afgelopen tijd hebben we de evaluatie van de basisvorming gehad en de eindconclusie luidt dat de basisvorming wordt afgeschaft. Al na een aantal jaren was duidelijk dat deze vernieuwing geen verbetering inhoudt. Gelukkig worden de positieve aspecten van de basisvorming niet helemaal van tafel geveegd.

Tweede Fase

Met haar vier profielen moest de Tweede Fase accurater kunnen inspelen op de kennis- en vormingsstandaarden die het HBO en WO vragen. Binnen de profielkeuze die een leerling maakte, was er een beperkte keuzemogelijkheid voor de te volgen vakken. Al snel bleek dat de lat op een aantal plaatsen te hoog gelegd werd.Tot twee keer toe werd er een inhoudelijke aanpassing gedaan. Het aantal vakken en de eisen aan de vakinhoud werden op diverse punten aangepast. Zo werd besloten, al kort na de invoering, het nieuwe vak Algemene Natuurwetenschappen niet meer te verplichten voor alle leerlingen. Alle omscholingen van docenten en investeringen ten spijt. De huidige vorm van de Tweede Fase is hierdoor qua inhoud en zwaarte wel beter te behappen voor de bovenbouwleerlingen.

Veranderingen

De onderwijstrend van het meer op het individu gerichte onderwijs zet door. Ook het contextrijke onderwijs vraagt om een verdere ontwikkeling en doordenking van het onderwijsaanbod. Verder moet de doorstroom naar ver-volgonderwijs beter worden door een gedegen afstemming. Op zich zijn dit goede ontwikkelingen. Een kritische houding ten aanzien van vooronderstellingen blijft echter geboden. Niet alleen vanuit het onderwijs zelf maar ook bij de (politieke) besluitvorming over veranderingen in het onderwijs. Juist ten aanzien van een soms doorgeschoten individualistische aanpak die men van het onderwijs vraagt. Ook de trends met betrekking tot zelfbeschikking, inspraakmogelijkheden en de beoogde

autonomie voor leerlingen vragen om een doordachte, kritische en soms ook afwijzende reactie. Gedachten vanuit deze oriëntatie staan qua uitwerking soms op gespannen voet met verantwoordelijkheid in gezagrelaties. De leerling krijgt niet langer onderwijs aangereikt maar zal en moet hier zelf om (kunnen) vragen. Niet de docenten met en vanuit hun didactische en pedagogische deskundigheid bepalen wat goed is voor de leerling, maar hij of zij moet dat (veel meer) zelf kunnen bepalen.

Houding

Zonder met het badwater het kind te willen wegwerpen, pleiten we voor een alerte en bevragende houding op het mensbeeld en vooronderstellingen die aan de huidige en komende onderwijsvernieuwingen ten grondslag liggen. Recht doen aan de individualiteit van leerlingen is niet alleen gewenst, maar ook goed. De manier waarop en de gezagsrelatie waarbinnen dit gebeurt, zijn van wezenlijk belang. Daar waar men het werkelijke belang van het kind op het oog heeft en het allerbeste voor hem zoekt, kan dat niet zonder identificatie en leidinggeven gaan. Krachtens de doopbelofte zijn we dit verplicht. Daar waar liefde de leidende motivatie is, zullen we dit zelf ook willen!

j. Kloosterman, bestuurslid SGP-jongeren en hoofdredacteur SGP-jongerenblad KLIK

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen